Ο μοναδικός χρωματισμός που θυμίζει το καβούκι χελώνας αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό της γάτας ταρταρούγας.
Αν και δεν ανήκει σε ξεχωριστή φυλή, η συγκεκριμένη γάτα έχει συνδεθεί με παραδόσεις, λαϊκούς θρύλους και γενετικές ιδιαιτερότητες. Το δίχρωμο τρίχωμά της – συνδυασμός πορτοκαλί και μαύρου, συχνά με αποχρώσεις χρυσού ή κρεμ – δεν σχετίζεται με συγκεκριμένη ράτσα αλλά με το DNA της, καθιστώντας την ξεχωριστό παράδειγμα στην κατηγορία των οικόσιτων αιλουροειδών.
Η γάτα ταρταρούγα είναι κατά κύριο λόγο θηλυκή. Αυτό οφείλεται στη γενετική διάρθρωση των χρωμοσωμάτων της: το χρωμόσωμα Χ φέρει τα γονίδια που καθορίζουν το πορτοκαλί και το μαύρο χρώμα στο τρίχωμα, ενώ το Υ χρωμόσωμα δεν περιλαμβάνει τέτοια στοιχεία. Ως θηλυκό, έχει δύο Χ χρωμοσώματα, γεγονός που της επιτρέπει να εκδηλώσει και τους δύο χρωματισμούς. Αντίθετα, οι αρσενικές γάτες έχουν συνδυασμό ΧΥ, και κατά συνέπεια φέρουν μόνο έναν από τους δύο χρωματισμούς.
Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις – μία στις 3.000 περίπου – μπορεί να γεννηθεί αρσενική γάτα ταρταρούγα, με χρωμοσωματική σύνθεση ΧΧΥ. Τέτοια γάτα είναι συνήθως στείρα και συχνά παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα υγείας, που επηρεάζουν το προσδόκιμο ζωής της.
Μια γάτα ταρταρούγα μπορεί να ανήκει σε πολλές διαφορετικές φυλές, όπως είναι:
– Tabby
– Αμερικανική κοντότριχη
– Βρετανική Κοντότριχη
– Ρεξ της Κορνουάλης
– Περσίας
– Main Coon
Πολλοί ιδιοκτήτες θεωρούν πως η γάτα ταρταρούγα έχει ιδιαίτερη προσωπικότητα. Αν και σχετική μελέτη από το Πανεπιστήμιο Davis της Καλιφόρνια δεν διαπίστωσε επιστημονική σύνδεση ανάμεσα στον χρωματισμό και τη συμπεριφορά, αρκετοί παραμένουν πεπεισμένοι ότι η συγκεκριμένη γάτα διαθέτει ζωηρό ταπεραμέντο, έντονη παρουσία και χαρακτηριστικό «τσαγανό».
Το τρίχωμά της διακρίνεται κυρίως σε δύο τύπους: «χίμαιρα» και «μωσαϊκό».
Η «χίμαιρα» εμφανίζεται όταν δύο έμβρυα συγχωνευτούν στη μήτρα, οδηγώντας σε συμμετρική χρωματική διαίρεση, πολλές φορές ορατή στο πρόσωπο. Στο «μωσαϊκό» μοτίβο, τα χρώματα είναι αναμειγμένα σε όλο το σώμα.
Η γάτα ταρταρούγα έχει αποτελέσει αντικείμενο πίστης και λαογραφικής φαντασίας σε πολλούς πολιτισμούς.
Στην Ιαπωνία, θεωρείται ότι προστατεύει τα πλοία από κακοτυχίες και φαντάσματα.
Στην Αγγλία, επικρατούσε η δοξασία πως το τρίψιμο της ουράς της πάνω σε μυρμηγκιά τον Μάιο προσέφερε ίαση.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, πιστεύεται ότι φέρνει καλή τύχη και οικονομική ευημερία στο νοικοκυριό.
Η γάτα ταρταρούγα, παρά την απουσία φυλετικής ταυτότητας, ενσαρκώνει μια μοναδική σύζευξη επιστήμης, αισθητικής και πολιτισμικής συμβολικής, προσφέροντας ένα εντυπωσιακό παράδειγμα βιολογικής πολυπλοκότητας και λαϊκής πίστης.
