Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχει μια αυξανόμενη ζήτηση για εσωτερικούς επαγγελματίες νομικούς που θα βοηθούν εταιρείες και οργανισμούς τεχνολογίας, επενδύσεων και χρηματοοικονομικών στην πλοήγηση του περίπλοκου τεχνολογικού τοπίου και στη διατήρηση ενός ανταγωνιστικού πλέγματος.
Οι ευκαιρίες για καταρτισμένους δικηγόρους που είναι πρόθυμοι να εμβαθύνουν στη συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογική σφαίρα, διευρύνονται τόσο από την άποψη της πολυπλοκότητας όσο και της καινοτομίας. Το επάγγελμά μας έχει αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις μετά από μια σειρά κρίσεων που επηρέασαν ολόκληρο τον κλάδο. Οι δικηγόροι και οι νομικοί σύμβουλοι επέδειξαν ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα ως απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις. Αναμένω ότι η τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης στο νομικό τομέα και το δικαστικό σύστημα, θα διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην αναμόρφωση της παροχής νομικών υπηρεσιών.
Δεν αφορά πλέον αποκλειστικά τη νομοθεσία. Περιλαμβάνει ένα ευρύτερο φάσμα δεξιοτήτων και ιδιοτήτων που δεν διδάσκονται παραδοσιακά σε ένα πρόγραμμα πτυχίου Νομικής. Εκτός από τη βαθιά κατανόηση του νόμου, οι δικηγόροι πρέπει τώρα να αναπτύξουν ικανότητες στην τεχνολογία, τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων, τη διαχείριση πελατών, την ανάπτυξη επιχειρήσεων καθώς και το μάρκετινγκ προκειμένου να διατηρήσουν το επάγγελμά τους. Η ίδια επιτακτική ανάγκη ισχύει για τον εξορθολογισμό της γραφειοκρατίας και την ψηφιοποίηση των κυβερνητικών υπηρεσιών σε όλους τους τομείς, κάτι που είναι άμεση αναγκαιότητα.
Έχοντας αγκαλιάσει μια καριέρα στη διασταύρωση τεχνολογίας και χρηματοοικονομικών, έχω καταφέρει να εκτιμήσω την ενασχόληση με περίπλοκες έρευνες, την υιοθέτηση κινδύνου και τη συνεχή απόκτηση νέων γνώσεων. Ενώ μπορεί να έχω απομακρυνθεί από το παραδοσιακό περιβάλλον του δικηγορικού γραφείου, η τρέχουσα βιομηχανία που δίνει μεγάλη έμφαση στο fintech και τις επιχειρήσεις, η νομική μου πείρα βρίσκει πολύτιμη εφαρμογή. Η Κύπρος αναμφισβήτητα εξελίσσεται σε έναν πολυπολιτισμικό, δυναμικό επιχειρηματικό κόμβο και η προτεραιότητα στην ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων, μέσω επενδύσεων προσωπικού χρόνου και πόρων είναι υψίστης σημασίας.
Ξεκινώντας μια νέα εποχή για τα Crypto-Assets & CASP – Κανονισμός MiCA
Η υιοθέτηση του Κανονισμού Αγορών σε Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία (MiCA) από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για τη δημιουργία ενός πρωτοποριακού νομικού πλαισίου για τα κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Το MiCA έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει τους επενδυτές, να βελτιώνει τη διαφάνεια και να καθιερώνει ένα ολοκληρωμένο σύνολο κανόνων συμμόρφωσης τόσο για τους εκδότες όσο και για τους παρόχους υπηρεσιών στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων.
Ο κανονισμός MiCA εισάγει εναρμονισμένες ρυθμιστικές υποχρεώσεις για την έκδοση και την προσφορά κρυπτονομικών περιουσιακών στοιχείων και τη λειτουργία παρόχων υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων (CASP) που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, η εθνική νομοθεσία που εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη της ΕΕ σε ατομική βάση θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από το MiCA.
Η ανάγκη σχεδιασμού και ανάπτυξης ενός νομικού πλαισίου που θα καλύπτει τα κρυπτονομίσματα εντός της ΕΕ δημιουργήθηκε λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος του κοινού για τα κρυπτονομίσματα κατά το έτος 2018 και στο τελευταίο τρίμηνο του 2020 η πρόταση MiCA εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μετά από μια σειρά συζητήσεων και απόψεων που κοινοποιήθηκαν μεταξύ των αρχών και επιτροπών της ΕΕ, η τελική έκδοση του MiCA εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Οκτώβριο του 2022.
Περί τον Απρίλιο του 2023, και αφού μεταφράστηκε στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ, διενεργήθηκε η τελική ψηφοφορία για το MiCA από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μετά την τελική ψηφοφορία ακολούθησε η επίσημη έγκριση του κανονισμού από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 16 Μαΐου 2023. Η διάρκεια της μεταβατικής περιόδου ποικίλει μεταξύ των κανονιστικών υποχρεώσεων που πρέπει να εκπληρωθούν και του καθεστώτος της άδειας που κατέχει κάθε CASP. Το πιο σημαντικό, η διάρκεια της εν λόγω περιόδου εξαρτάται από το βαθμό στον οποίο η εθνική νομοθεσία κάθε κράτους μέλους είναι ευθυγραμμισμένη με την MiCA.
Ξεκλείδωμα των πλεονεκτημάτων MiCA
Το εναρμονισμένο νομικό πλαίσιο της MiCA βασίζεται στις αρχές της Οδηγίας για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (MiFID) II. Αυτό το πλαίσιο στοχεύει να παρέχει στους κατόχους λιανικής υψηλό επίπεδο προστασίας, να διασφαλίζει την ακεραιότητα των αγορών κρυπτονομικών περιουσιακών στοιχείων και ταυτόχρονα να ενθαρρύνει την καινοτομία και το θεμιτό ανταγωνισμό.
Επιπλέον, θα επιτρέψει στις οντότητες που έχουν άδεια CASP να διευρύνουν τις δραστηριότητές τους σε διασυνοριακή βάση και να τους παρέχουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες, ενισχύοντας την ομαλή λειτουργία των κρυπτογραφικών επιχειρήσεων.
Αυτή η αναλογική μεταχείριση των εκδοτών και των οντοτήτων που έχουν αδειοδοτηθεί με CASP αναμένεται να προσφέρει ίσες ευκαιρίες στους συμμετέχοντες να εισέλθουν στην αγορά για μελλοντική ανάπτυξη. Το MiCA θα αντικαταστήσει τα σχετικά πλαίσια που έχουν αναπτυχθεί σε εθνικό επίπεδο από τα κράτη μέλη της ΕΕ με ενιαίες διατάξεις, εξαλείφοντας την πολυπλοκότητα του νομικού πλαισίου και την κανονιστική αβεβαιότητα.
Βασικές διατάξεις του MiCA
- Ο κανονισμός MiCA αποτελείται από 149 άρθρα που χωρίζονται στους ακόλουθους κύριους τίτλους:
- Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
- Κρυπτοστοιχεία εκτός από tokens που αναφέρονται σε περιουσιακά στοιχεία ή tokens ηλεκτρονικού χρήματος
- Διακριτικά που αναφέρονται σε περιουσιακά στοιχεία
- Tokens ηλεκτρονικού χρήματος
- Εξουσιοδότηση και συνθήκες λειτουργίας για παρόχους υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων
- Πρόληψη και απαγόρευση της κατάχρησης αγοράς που περιλαμβάνει κρυπτονομικά περιουσιακά στοιχεία
Οι διατάξεις που ισχύουν μόνο για tokens που αναφέρονται σε περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν την υποχρέωση να τηρείται πάντα ένα αποθεματικό περιουσιακών στοιχείων, διαχωρισμένο από την περιουσία τους. Αυτό το αποθεματικό χρησιμεύει ως διασφάλιση για αξιώσεις που εγείρονται έναντι του εκδότη του διακριτικού που αναφέρεται στο περιουσιακό στοιχείο.
Στο πλαίσιο της MiCA, οι οντότητες της CASP απαιτείται να διαθέτουν προληπτικές διασφαλίσεις. Αυτό θα είναι τουλάχιστον ίσο με το υψηλότερο του ποσού των ελάχιστων μόνιμων κεφαλαιακών απαιτήσεων ή το 25% των πάγιων γενικών εξόδων του προηγούμενου έτους. Για το σκοπό αυτό, οι μόνιμες ελάχιστες απαιτήσεις κεφαλαίου εξαρτώνται από το σύνολο των υπηρεσιών κρυπτογράφησης που προσφέρει κάθε CASP.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η CASP που ιδρύθηκε στην Κύπρο και είναι εγγεγραμμένη στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (CySEC) υπόκειται ήδη σε απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας. Από αυτή την άποψη, το καθεστώς CASP της CySEC θεωρείται ότι είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένο με τον κανονισμό MiCA, σε σύγκριση με καθεστώτα άλλων κρατών μελών στα οποία η εγγραφή πραγματοποιείται μέσω των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών.
Θεωρώ ότι ο κανονισμός MiCA έχει την ίδια σημασία για τα κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία και τις υπηρεσίες κρυπτονομισμάτων όπως η MiFID II για χρηματοοικονομικά μέσα και επενδυτικές δραστηριότητες. Αυτό συμβαίνει επειδή τα κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία είναι ένας σχετικά νέος τύπος περιουσιακών στοιχείων που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την υποκείμενη τεχνολογία τους, αλλά αγκαλιάζονται γρήγορα τόσο από ιδιώτες όσο και από εταιρικούς επενδυτές.
Για το σκοπό αυτό, οι Παρόχοι Υπηρεσιών Κρυπτογράφησης καθώς και άλλες οντότητες που ελέγχονται από την ΕΚΚ ή την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου απαιτείται να παραμένουν ενήμεροι για τις ρυθμιστικές εξελίξεις στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων και να είναι προετοιμασμένοι για να τεθούν σε ισχύ οι απαιτήσεις συμμόρφωσης.
*Εκτελεστική Διευθύντρια Κυπριακής Εταιρείας Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών, Επικεφαλής Νομικού Τμήματος Πολυεθνικής Ξένων Συμφερόντων
Ακαδημαϊκά Προσόντα:
Πτυχίο Νομικής – Ηνωμένο Βασίλειο
Μεταπτυχιακό Ποινικού Δικαίου και Εγκληματολογίας – Ηνωμένο Βασίλειο
Μέλος Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου
Εγγεγραμμένη στο Δημόσιο Μητρώο Πιστοποιημένων Προσώπων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (Advance)
Εγγεγραμμένη Λειτουργός Συμμόρφωσης Καταπολέμησης νομιμοποίησης εσόδων απο παράνομες δραστηριότητες στο Δημόσιο Μητρώο Πιστοποιημένων Προσώπων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (AMLCO)
Πιστοποιημένη Λειτουργός (GDPR practitioner) γενικού κανονισμού προστασίας προσωπικών δεδομένων.
