Η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, μέσω του οποίου έναντι επενδύσεων η χώρα παραχωρούσε κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις σε ξένους επενδυτές, θορύβησε και το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ), το οποίο είχε προειδοποιήσει σχετικά εγκαίρως για την ανάγκη αλλαγών στο πρόγραμμα. Αρκετές από τις εισηγήσεις του ΣΟΑΚ τέθηκαν σε εφαρμογή, ωστόσο, ο φακός του Al Jazeera καταδίκασε τελικά την προσπάθεια μεταρρύθμισης του ΚΕΠ και το ίδιο το πρόγραμμα, το οποίο έληξε ως γνωστόν επίσημα την 1η Νοεμβρίου του 2020.
Το ΣΟΑΚ, με αφορμή και την πιο πάνω εξέλιξη, προχώρησε επίσης τον περασμένο Νοέμβριο σε σειρά εισηγήσεων για προσέλκυση ξένων και παραγωγικών επενδύσεων. Από αυτές, μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει η σύσταση του συμβουλίου για ελευθεροποίηση τομέων της οικονομίας ως εργαλείου προσέλκυσης επενδύσεων, με τον πρόεδρο του ΣΟΑΚ Τάκη Κληρίδη να εξηγεί στον «Οικονομικό Φιλελεύθερο» τα οφέλη μιας τέτοιας εξέλιξης.
«Μέσα στις εισηγήσεις του ΣΟΑΚ για προσέλκυση ξένων ποιοτικών και παραγωγικών επενδύσεων ήταν και η ελευθεροποίηση συγκεκριμένων τομέων της οικονομίας και ο περιορισμός μονοπωλιακών καταστάσεων», ανέφερε ο κ. Κληρίδης, σημειώνοντας περαιτέρω πως τέτοιες κινήσεις οδηγούν σε αύξηση της ανταγωνιστικότητας, στην καλύτερη κατανομή των διαθέσιμων παραγωγικών συντελεστών, σε αύξηση της αποτελεσματικότητας, στην ενθάρρυνση ξένων επενδύσεων, στη διάχυση νέων τεχνολογιών, στην άντληση δημοσίων εσόδων και στη μείωση των δαπανών, στην προσφορά υψηλότερης ποιότητας δημοσίων αγαθών προς τους πολίτες, σε χαμηλότερα τιμολόγια, και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και της απασχόλησης. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν οι τηλεπικοινωνίες, όπου είδαμε να συμβαίνουν όλα τα πιο πάνω. Ένα άλλο παράδειγμα ελευθεροποίησης σημαντικού τομέα είναι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας», πρόσθεσε, τονίζοντας έτσι στην ουσία τη σημασία που θα έχει και στην οικονομία η έναρξη της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού.
Ανάγκη φορολογικών κινήτρων
Από μόνη της, ωστόσο, η ελευθεροποίηση τομέων της οικονομίας δεν αρκεί για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων ούτε για αναστροφή της κακής εικόνας που αρκετοί στο εξωτερικό έχουν διαμορφώσει για τη χώρα μας. Ως εκ τούτου, το ΣΟΑΚ, σύμφωνα με τον πρόεδρό του, προχώρησε και στην υποβολή κι άλλων προτάσεων που θα μπορέσουν να βοηθήσουν την οικονομία και για αντιμετώπιση των προβλημάτων που προέκυψαν στην οικονομία από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Ανάμεσα στις εισηγήσεις, αναφέρει ο κ. Κληρίδης ήταν και η αναδιαμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του φορολογικού πλαισίου έτσι ώστε να παρέχει κίνητρα (φορολογικά και άλλα) τόσο σε ξένους όσο και σε ντόπιους επενδυτές (ή και σε συνδυασμό των δύο), καθώς και η στόχευση σε τομείς της πράσινης οικονομίας και του περιβάλλοντος, οι οποίοι είναι τομείς που θα έχουν μέλλον την επόμενη δεκαετία και όχι μόνο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μία άλλη από τις συστάσεις του ΣΟΑΚ είναι η ανάγκη διαμόρφωσης ενός εθνικού brand που θα προσβλέπει στην ενίσχυση της εικόνας, του ονόματος και της φήμης της χώρας μας που τελευταίως, όπως παραδέχεται, υπέστη μία σημαντική δυσφήμιση, αλλά και στην ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων. «Εδώ θα πρέπει να αναφέρω τον σημαντικό ρόλο, αλλά και το έργο που επιτελεί ο Invest Cyprus, μάλιστα κάτω από τις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας», σημειώνει ο Τάκης Κληρίδης, τονίζοντας πως οι διαδικασίες και η φιλική αντιμετώπιση τέτοιων επενδύσεων την επόμενη μέρα είναι εξίσου σημαντική. «Επαγγελματική, φιλική και βοηθητική αντιμετώπιση από Δημόσιες Υπηρεσίες και από το τραπεζικό σύστημα είναι πολύ σημαντικά στοιχεία που ενδυναμώνει τις σχέσεις ξένων επενδυτών με τη χώρα μας», προσθέτει.
Μελέτη για ανάπτυξη
Ο πρόεδρος του ΣΟΑΚ δηλώνει για την ώρα γενικά ικανοποιημένος για το βαθμό ανταπόκρισης της κυβέρνησης στα όσα το συμβούλιο προτείνει. «Η κυβέρνηση γενικά, αλλά και όλοι οι θεσμικοί φορείς αντιμετωπίζουν με θετικό πνεύμα τις προτάσεις του ΣΟΑΚ. Πλείστες των εισηγήσεών μας για επανεκκίνηση της οικονομίας μετά την πανδημία εισακούστηκαν από την κυβέρνηση», σημειώνει ο κ. Κληρίδης και αναφέρεται και στην εισήγηση του συμβουλίου για ίδρυση Επενδυτικού Ταμείου για χρηματοδότηση επιχειρήσεων, ιδιαιτέρως σε νέους τομείς τεχνολογίας και καινοτομίας. Η συγκεκριμένη εισήγηση, αναφέρει, εισακούστηκε και προωθήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών, εκφράζοντας ακόμη τη λύπη του, με αφορμή και το πρόσφατο δημοσίευμα του «Φ» για τη μη λειτουργία ακόμα του εν λόγω ταμείου (σ.σ.: Equity Fund).
Ο πρόεδρος του ΣΟΑΚ αναφέρεται επίσης και στην εισήγηση του συμβουλίου για ετοιμασία μιας εθνικής μακροχρόνιας στρατηγικής ανάπτυξης για την κυπριακή οικονομία που επίσης εισακούστηκε από την κυβέρνηση και υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Το έργο αυτό ξεκίνησε αρχές του 2020 και προχωρεί κανονικά», αναφέρει, σημειώνοντας πως αποτελεί ένα από τα μεγάλα έργα που ανέλαβε το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας. Όπως εξήγησε, βασική επιδίωξη της μελέτης που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι η διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής και ενός νέου σύγχρονου μοντέλου ανάπτυξης της χώρας που θα οδηγήσουν στην επίτευξη βιώσιμης μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. «Η μελέτη αυτή θα περιέχει πρακτικές εισηγήσεις για παροχή κινήτρων, αλλά και ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την προώθηση κατάλληλων παραγωγικών επενδύσεων που θα στοχεύει στην ενισχυμένη διεθνή ανταγωνιστικότητα, στην εξωστρέφεια, την καινοτομία και έρευνα, την περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα, αλλά και την προσαρμοστικότητα της οικονομίας», τονίζει ο κ. Κληρίδης.
Οι δύο κύριοι πυλώνες της υπό διαμόρφωση στρατηγικής ανάπτυξης
Ο Τάκης Κληρίδης σημειώνει ακόμα πως η υπό διαμόρφωση στρατηγική ανάπτυξης εστιάζεται σε δύο κύριους πυλώνες. «Ο πρώτος αφορά την αναδιάρθρωση/αναδιοργάνωση και ο δεύτερος την ανάπτυξη. Όσον αφορά την αναδιάρθρωση, θα εστιάσουμε την προσοχή μας στη διόρθωση των στρεβλώσεων που εντοπίζονται στην κυπριακή οικονομία και στην υλοποίηση εκείνων των μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν και που τόσο πολύ χρειάζεται η χώρα μας. Στον δεύτερο πυλώνα, επιδιώκεται η αναγνώριση των κύριων τομέων, τόσο υφιστάμενων όσο και νέων που θα μπορούν να συνεισφέρουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, που μπορούν να αποτελέσουν τους βασικούς μοχλούς για επίτευξη μακροπρόθεσμης βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, στη βάση των συγκριτικών και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τα οποία έχει ή μπορεί να αναπτύξει η Κύπρος», συμπληρώνει.
Η ολοκλήρωση της μελέτης της μακροχρόνιας εθνικής στρατηγικής αναμένεται τον Σεπτέμβριο του 2021. Υπενθυμίζεται ότι το έργο υλοποιείται για λογαριασμό του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, με τη στήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υλοποίηση του έργου, σύμφωνα και με σχετικές ανακοινώσεις του ΣΟΑΚ, έχει ανατεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, σε εμπειρογνώμονες από την Κύπρο και το εξωτερικό, υπό τον συντονισμό της εταιρείας PWC.
