Η ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή και το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης φαίνεται να κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις, με επίκεντρο το σχέδιο της ΕΕ να κατασχέσει τους τόκους από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, ώστε να χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση νέα στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Όπως αναφέρουν διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την Πέμπτη να προχωρήσουν στην περαιτέρω επεξεργασία ενός σχεδίου, με στόχο να χρησιμοποιούν έως και 3 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο για να συνεχίσουν να προμηθεύουν με στρατιωτικό υλικό την Ουκρανία, στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν την αντίσταση της Κυβέρνησης Ζελένσκι στην επιθετική δραστηριότητα της Ρωσίας. Τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία θα εξακολουθήσουν, βάσει αυτού του σχεδίου, να είναι ρωσικής ιδιοκτησίας.
Οι ηγέτες της ΕΕ φέρονται να συμφώνησαν ότι τα έσοδα από τους τόκους των ρωσικών κεφαλαίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μέσα σε διάστημα λίγων μηνών. Ωστόσο, κάποιες ευρωπαϊκές τράπεζες εκφράζουν φόβους ότι μπορεί αργότερα να βρεθούν υπόλογες έναντι της Ρωσίας, αν αναμειχθούν σε οποιαδήποτε μεταφορά χρημάτων στην Ουκρανία. Ανησυχούν επίσης ότι το σχέδιο της ΕΕ θα μπορούσε να επεκταθεί και σε περιουσιακά στοιχεία λογαριασμών τους οποίους διαθέτουν στα καταστήματά τους άτομα και εταιρείες, σε βάρος των οποίων έχουν επιβληθεί κυρώσεις.
Δυτικές τράπεζες ασκούν πίεση για απόρριψη των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναδιανομή δισεκατομμυρίων ευρώ από τόκους παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, δήλωσαν χθες υψηλόβαθμες τραπεζικές πηγές σε μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα, εκφράζοντας φόβους ότι οι προτάσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε -δαπανηρές για τις ίδιες- προσφυγές στα δικαστήρια.
Οι ίδιες πηγές εξέφρασαν επίσης φόβους ότι οι προτάσεις που συζητούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα οδηγήσουν σε μια ευρύτερη διάβρωση της εμπιστοσύνης στο δυτικό τραπεζικό σύστημα. Ανέφεραν εξάλλου ότι τραπεζικοί οργανισμοί έχουν γνωστοποιήσει τις ανησυχίες τους σε υψηλά ιστάμενα πρόσωπα που λαμβάνουν αποφάσεις στη Βρετανία και στην Ευρωζώνη, επισημαίνοντας πως είναι πιθανό να γίνουν δικαστικές προσφυγές όταν οι αντιρωσικές κυρώσεις χαλαρώσουν κάποια στιγμή ή αρθούν.
Σε αντίποινα η Μόσχα
Η Ρωσία δηλώνει ότι οποιαδήποτε απόπειρα να κατασχεθούν κεφάλαιά της ή οι τόκοι από αυτά αποτελεί «ληστεία» που θα οδηγήσει σε δεκαετίες νομικών προσφυγών εναντίον όλων όσοι θα αναμειχθούν σ’ αυτήν.
Η Μόσχα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι θα προχωρήσει σε αντίποινα αν απαλλοτριωθούν περιουσιακά στοιχεία ή έσοδά της. Η Μόσχα προειδοποιεί πως οποιαδήποτε κατάσχεση θα αποτελούσε πλήγμα στα ιδιοκτησιακά της δικαιώματα, θα έβλαπτε την εμπιστοσύνη στα δυτικά ομόλογα και νομίσματα και θα τορπίλιζε την εμπιστοσύνη μεταξύ των κεντρικών τραπεζών.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η πρόταση της ΕΕ, αν εγκριθεί προς υλοποίηση, θα υπονομεύσει το διεθνές δίκαιο και προειδοποίησε για αναπόφευκτη ζημιά στην Ευρώπη και για νομικές διαμάχες δεκαετιών.
«Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν καλά τη ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες αποφάσεις στην οικονομία και την εικόνα τους, τη φήμη τους ως αξιόπιστου εγγυητή του απαραβίαστου της ιδιοκτησίας», είπε ο Πεσκόφ στους δημοσιογράφους.
Στο Ταμείο Ειρήνης… για όπλα!
Βάσει του προωθούμενου σχεδίου της ΕΕ, περίπου το 90% των μετρητών που θα κατασχεθούν θα διοχετευθούν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ειρήνης, για να αγορασθούν όπλα για την Ουκρανία. Τα υπόλοιπα θα χρησιμοποιηθούν για την ανάκαμψη της χώρας και την ανοικοδόμησή της.
Οι νόμοι περί κυρώσεων της ΕΕ, της Βρετανίας και των ΗΠΑ προβλέπουν το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων των μερών που στοχοθετούνται, αλλά όχι και την κατάσχεσή τους. Περιουσιακά στοιχεία μπορούν να κατάσχονται βάσει της βρετανικής νομοθεσίας, αλλά μόνο εφόσον κριθεί ότι αποτελούν προϊόντα εγκλήματος.
Αν επιτραπεί η κατάσχεση και η αναδιανομή τόκων που προέρχονται απ’ αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, οι τράπεζες θα κινδυνεύσουν με προσφυγές από τους ιδιοκτήτες αυτών των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με τις πηγές που επικαλούνται ξένα δίκτυα. Μια πηγή προειδοποίησε, αναφέρεται στο ΑΠΕ, για το προηγούμενο που δημιουργεί αυτή η πρόταση και για τη «χρησιμοποίηση ως όπλων των αποθεματικών και περιουσιακών στοιχείων που είναι κατατεθειμένα στο εξωτερικό.
