Οι Υπουργοί Ενέργειας Κύπρου και Μάλτας υπογράμμισαν την ανάγκη για διασυνδέσεις μεταξύ κρατών προκειμένου να γίνει η Μεσόγειος κόμβος πράσινης ενέργειας, να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια, ειδικά σε νησιωτικά κράτη και να παρέχεται φτηνή πράσινη ενέργεια στην Ευρώπη.
Οι Υπουργοί συμμετείχαν σε πάνελ κατά τη διάρκεια του 7ου Διεθνούς Συνεδρίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση και ενεργειακή ασφάλεια, που διοργάνωσε το ΚΕΒΕ, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και ο Διεθνής Οργανισμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) την Πέμπτη.
Σημαντικό έργο διασύνδεσης ο Euroasia Interconnector
Ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, είπε ότι η ενέργεια δεν παράγεται πάντα εκεί που καταναλώνεται. Γι’ αυτό είναι απαραίτητες οι διασυνδέσεις μεταξύ κρατών, είπε.
Παρουσιάζοντας τον Euroasia Interconnector, είπε ότι «είναι ένα ευρωπαϊκό έργο κοινού ενδιαφέροντος, που λαμβάνει χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενώνει το Ισραήλ, με την Κύπρο και την Κρήτη». Αυτή η διασύνδεση μεταφέρει ηλεκτρόνια και προς τις δύο κατευθύνσεις μέχρι 2.000 Μεγαβάτ. «Είναι ένα πρότζεκτ €1,9 δισ. Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με €750 εκ.», είπε, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι ιδιώτες επενδυτές είναι απαραίτητο να εμπλακούν σε τέτοια έργα.
«Υπολείπεται €1,2 δισ. Ο φορέας υλοποίησης θα αρχίσει να αναζητεί χρηματοδότηση. Είναι αδύνατο να παραδοθεί ένα έργο τέτοιας σημασίας, χωρίς την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα και ιδιωτικής χρηματοδότησης», είπε.
Ο Υπουργός πρόσθεσε ότι η Ανατολική Μεσόγειος παρέχεται για παραγωγή πράσινης ενέργειας, εξαιτίας της ηλιακής ενέργειας. «Η Ευρώπη θα χρειαστεί αυτή την πράσινη ενέργεια. Αυτή η διασύνδεση παρέχει το μέσο για να μεταβεί αυτή η παραγωγή ενέργειας από εκεί που παράγεται σε εκεί που θα καταναλώνεται και αντίστροφα», είπε.
Ανέφερε ότι ήταν ιδέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η ηλεκτρική διασύνδεση όλων των μελών της ΕΕ. «Η Κύπρος είναι απομονωμένη από άποψη ενέργειας. Με αυτή τη διασύνδεση, η Κύπρος ενώνεται με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ παρέχονται ευκαιρίες στην Κύπρο να μεταφέρει ενέργεια χαμηλού κόστους σε μέρη που είναι ακριβή. Επίσης, παρέχει ασφάλεια στην προμήθεια», είπε.
Όσον αφορά το φυσικό αέριο, ο Υπουργός είπε ότι η Κύπρος σκέφτεται να χρησιμοποιήσει μέρος των αποθεμάτων της για να το μετατρέψει σε ηλεκτρισμό. Αυτό, σημείωσε, μπορεί να γίνει είτε με σύνδεση με αγωγό στην ισραηλινή ΑΟΖ, είτε με υγροποιημένο φυσικό αέριο.
«Σήμερα στην Κύπρο, οι καταναλωτές πληρώνουν €300 εκ. για εκπομπές αερίων από ορυκτά καύσιμα», είπε, προσθέτοντας ότι γι’ αυτό χρειάζεται να φέρουμε φυσικό αέριο το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να μειωθούν οι ρύποι, σε συνδυασμό με ηλιακή και αιολική ενέργεια.
Σημείωσε ότι, σε σύγκριση με άλλες χώρες της περιοχής, η Κύπρος δεν έχει υποδομές εντός της ΑΟΖ της. Η Αίγυπτος και το Ισραήλ έχουν υποδομές και διασύνδεση, ενώ η Κύπρος δεν είναι συνδεδεμένη με κάποιο τρόπο. «Είμαστε σε προχωρημένες συνομιλίες με το Ισραήλ για να συνδεθούμε», είπε, σημειώνοντας ότι η Κύπρος πιέζει σθεναρά και για την ανάπτυξη των οικοπέδων Αφροδίτη και Κρόνος, «γιατί είναι πλούτος της κυπριακής ΑΟΖ και είναι φτηνό φυσικό αέριο».
“Βλέπουμε τη Μεσόγειο ως έναν πράσινο κόμβο“
Η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Επιχειρήσεων της Μάλτας, Μίριαμ Νταλί, στη δική της παρουσίαση, σημείωσε ότι για πρώτη φωρά εννιά μεσογειακά κράτη της ΕΕ υπέγραψαν κοινή δήλωση για να αναπτύξουν όσο το δυνατόν περισσότερες ΑΠΕ.
Σημειώνοντας ότι δύο νησιωτικά κράτη, η Μάλτα και η Κύπρος, έχουν την Προεδρία των MED9 η μία μετά την άλλη, είπε ότι και οι δύο χώρες θα προωθήσουν την ενεργειακή πρωτοβουλία των MED9.
«Βλέπουμε τη Μεσόγειο ως έναν πράσινο κόμβο. Έχει τη δυνατότητα. Θα καταφέρει να δημιουργήσει και να συγκεντρώσει επενδύσεις σε διασυνδέσεις, που μπορούν να φέρουν κοντά το νότιο τμήμα της Μεσογείου με το βόρειο και την υπόλοιπη Ευρώπη», είπε.
Υπογράμμισε την ανάγκη πρόσβασης σε κεφάλαια. «Είναι ένα εμπόδιο που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε: να ξεκλειδώσουμε ιδιωτικά κεφάλαια και να τα κατευθύνουμε προς πράσινα έργα», είπε.
Είπε ότι η Μάλτα θέλει να αυξήσει τις ΑΠΕ της, αναγνωρίζοντας το αυξημένο κόστος. Εξαιτίας της έλλειψης γης και των βαθέων υδάτων στη Μάλτα, ξεκίνησαν μία νέα πολιτική για αξιοποίηση ΑΠΕ με παράκτια τεχνολογία. «Θέλουμε να προβούμε σε διαγωνισμό για εκδήλωση ενδιαφέροντος για να αναπτύξουμε ΑΠΕ παράκτια, στα 12 ναυτικά μίλια από το νησί, ούτως ώστε να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα», είπε.
Σε αυτό, οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο, πρόσθεσε. Ξεκινήσαμε μία πλατφόρμα για τα κριτήρια ESG, όπου εταιρείες μπορούν σε εθελοντική βάση να καταχωρούν τις πράξεις τους για να βλέπουν αν υλοποιούν αυτά τα κριτήρια», είπε. Η Μάλτα είχε επίσης την πρώτη έκδοση πράσινου ομολόγου, από μία δημόσια εταιρεία κοινής ωφέλειας, σημείωσε, αναφέροντας ότι αυτό μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για να επενδύσουν ιδιωτικές εταιρείες σε πράσινα ομόλογα.
Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για να διασφαλιστεί ότι η Μεσόγειος θα γίνει πράσινος ενεργειακός κόμβος, είπε, σημειώνοντας ότι αυτό απαιτεί διαδρόμους πράσινης ενέργειας, διασυνδέσεις κρατών και μαζικές επενδύσεις, όπως σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
ΚΥΠΕ
