Πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν ότι η ηγεσία της ΔΕΦΑ (πρόεδρος και αντιπρόεδρος) απέφυγαν χθες να δεσμευτούν ενώπιον ευρείας σύσκεψης στο Υπουργείο Ενέργειας, υπό τον Γιώργο Παπαναστασίου, για τον χρόνο παράδοσης του τερματικού επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, τον χρόνο ολοκλήρωσης της υποδομής μεταφοράς του αερίου στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και τον χρόνο που θα είναι έτοιμοι οι παραγωγοί ηλεκτρισμού να αξιοποιήσουν το φυσικό αέριο.
Δεδομένης της δικαιολογημένης αδυναμίας της ΔΕΦΑ να δεσμευτεί, καθώς υπάρχουν ανοικτά μέτωπα -λόγω παλαιών καθυστερήσεων και κακών χειρισμών- που δεν επιτρέπουν ασφαλείς υπολογισμούς, δεν μπορεί να καθοριστεί με ακρίβεια ούτε πότε και σε ποιο βαθμό είναι πιθανό να εμφανιστεί πρόβλημα επάρκειας ηλεκτρισμού.
Αδύνατο φέτος, δύσκολο του χρόνου
Παρόλο που η Κυβέρνηση αποφεύγει μέχρι στιγμής να το παραδεχθεί δημόσια, όλες οι προβλέψεις και εκτιμήσεις αρμοδίων οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι το φυσικό αέριο είναι αδύνατο να χρησιμοποιηθεί για την ηλεκτροπαραγωγή μέσα στο 2024. Είναι μάλιστα πολύ αμφίβολο αν θα χρησιμοποιηθεί έστω μέσα στο 2025.
Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πως στη χθεσινή σύσκεψη εκπρόσωπος της ΑΗΚ ανέφερε πως τα δοκιμαστικά για τη χρήση φυσικού αερίου από τις μονάδες της στο Βασιλικό έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν το φθινόπωρο του 2025! Αν αυτό επιβεβαιωθεί στην πράξη και αν ληφθεί υπόψη ότι απαιτούνται περίπου δύο μήνες για κάθε μονάδα να περάσει από τη διαδικασία της δοκιμαστικής χρήσης φυσικού αερίου, συνάγεται πως δύσκολα θα μπορέσει να παραχθεί ηλεκτρισμός με φυσικό αέριο το 2025. Συνεπώς, θα έχουμε άλλα δύο «γεμάτα» χρόνια με πανάκριβους ρύπους, κατά προσέγγιση γύρω στα 300 εκατ. το χρόνο. Δηλαδή, περίπου 25% ακριβότερο ρεύμα, σε σχέση με το πραγματικό κόστος της ΑΗΚ.
Κατά τη χθεσινή σύσκεψη όμως, ηγέρθη ακόμα ένα πολύ σοβαρό ζήτημα: Υπάρχει ή όχι περιθώριο συνεννόησης με την κινεζική CPP, τον διαχειριστή της κοινοπραξίας που κατασκευάζει το τερματικό LNG στο Βασιλικό; Ουδείς γνωρίζει με ασφάλεια. Από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας η CPP και οι υπεργολάβοι της στο Βασιλικό σταμάτησαν κάθε εργασία, επικαλούμενοι καθυστέρηση ενός μηνός σε μία πληρωμή από μέρους της ΕΤΥΦΑ. Η ΕΤΥΦΑ αναγνώρισε την ύπαρξη καθυστέρησης και χθες διευθέτησε έμβασμα στον λογαριασμό της κινεζικής εταιρείας, το οποίο αναμένεται ότι σήμερα θα φθάσει στα χέρια της. Θα επαναρχίσουν αμέσως οι εργασίες; Θα το δούμε σήμερα ή αύριο.
Ακόμα και αν επαναρχίσουν οι εργασίες στο Βασιλικό, μπορεί ή όχι η CPP και υπεργολάβοι της να παραδώσουν το έργο μέσα στον Ιούλιο του ‘24 όπως δεσμεύτηκαν; Η ίδια η εταιρεία ενημέρωσε πως ναι, θα το παραδώσει. Η Ομάδα Έργου της ΕΤΥΦΑ και άλλοι αρμόδιοι υποστηρίζουν πως αυτό είναι αδύνατο. Ήδη η ΕΤΥΦΑ ζήτησε από τους Κινέζους να δεσμευτούν επί ενός νέου χρονοδιαγράμματος. Και αναμένει την απάντηση.
Οι σχέσεις των δύο πλευρών παραμένουν τεταμένες, παρά τη μερική βελτίωση που υπήρξε μετά την ανάληψη καθηκόντων από τη νέα Κυβέρνηση και τον νέο πρόεδρο της ΔΕΦΑ και της ΕΤΥΦΑ. Και οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι δεν πρέπει να αποκλείεται μετωπική αντιπαράθεση, διαρκούσης μάλιστα της εκκρεμότητας με την πιστοποίηση της πλωτής μονάδας επαναεριοποίησης (FSRU) και της παράδοσής της στην Κυπριακή Δημοκρατία, από τη CPP.
Δεν είναι όμως μόνο αυτά: Ακόμα και αν ξεπεραστούν οι καθυστερήσεις και τα προβλήματα για την προβλήτα και τις χερσαίες υποδομές στο Βασιλικό, υπάρχει πρόβλημα και με το σύστημα αγωγών μεταφοράς του φυσικού αερίου στους σταθμούς της ΑΗΚ και των ιδιωτικών εταιρειών PEC και Paramount, εκπρόσωποι των οποίων παρέστησαν στη χθεσινή σύσκεψη. Η πρόσφορά για τη μελέτη (εκκρεμεί ακόμα η προκήρυξη και κατακύρωση προσφορών για την κατασκευή των αγωγών!) πηγαινοέρχεται στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών και τώρα είναι στο Διοικητικό Δικαστήριο και κανένας δεν ξέρει με ασφάλεια πότε θα μπορέσει να πάει φυσικό αέριο στις μονάδες παραγωγής.
Και λόγω των πιο πάνω εκκρεμοτήτων, ελλοχεύει ο κίνδυνος το καλοκαίρι του 2025 (αν τη γλιτώσουμε το καλοκαίρι του 2024) να έχουμε πρόβλημα επάρκειας ηλεκτρισμού, ιδιαίτερα αν χρειαστεί να μείνουν εκτός παραγωγής κάποιες μονάδες της ΑΗΚ και της PEC, για να περάσουν από δοκιμαστικά για τη χρήση φυσικού αερίου. Δύο λύσεις παραμένουν στο τραπέζι: Η ενίσχυση του σταθμού της ΑΗΚ στη Δεκέλεια με δύο μονάδες των 40 μεγαβάτ έκαστη (διότι ο Διαχειριστής Μεταφοράς φωναζει πως δεν μπορεί να διαχειριστεί περισσότερα από 850 μεγαβάτ από τοην περιοχή Βασιλικού για λόγους ευστάθειας του συστήματος, λόγω «ρευμάτων βραχυκύκλωσης») ή η ενοικίαση κινητών μονάδων παραγωγής.
Η πρώτη λύση θεωρείται φθηνότερη και λιγότερο ρυπογόνα, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι προλαβαίνει η ΑΗΚ να εγκαταστήσει τις δύο μονάδες μέχρι το καλοκαίρι του 2025. Χωρίς φυσικό αέριο, ούτε οι μονάδες της PEC (260 μεγαβάτ) μπορούν να λειτουργήσουν μέσα στο ‘25, ούτε η 6η υπό κατασκευή μοναδα της ΑΗΚ (160 μεγαβάτ)…
