Με την παραχώρηση γενναιόδωρων εφάπαξ στους κρατικούς αξιωματούχους που θα ολοκληρώνουν τη θητεία τους θα αντικατασταθούν οι πολλαπλές συντάξεις που ισχύουν για τους σημερινούς αξιωματούχους, σύμφωνα με τα προσχέδια νομοσχεδίων που ετοίμασε το Υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο της αναδιαμόρφωσης και του εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα των αξιωματούχων του κράτους.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του Φιλελευθέρου, σε κάποιες περιπτώσεις, το συνολικό εφάπαξ μπορεί να ανέλθει σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ (στην περίπτωση του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας θα είναι ύψους €852 χιλ.) και θα αντιστοιχεί σε σύνταξη πέντε χρόνων. Δηλαδή, με τις ρυθμίσεις του σχετικού νομοσχεδίου, το κράτος θα προπληρώνει τις συντάξεις περίπου πέντε χρόνων που θα λάμβαναν οι αξιωματούχοι εάν δεν αλλάξει ο νόμος. Κερδισμένοι θα είναι όσοι αναλάβουν στις θέσεις προέδρων της Δημοκρατίας και της Βουλής και υπουργών μετά την ψήφιση των νέων νόμων, ενώ φαίνεται πως «ριγμένοι» οικονομικά (ως προς το εφάπαξ που θα δικαιούνται) θα είναι οι βουλευτές, καθώς δεν διαφοροποιείται μέσω του νομοσχεδίου το ύψος που φιλοδωρήματος που λαμβάνουν σήμερα.
Πώς θα υπολογίζεται το εφάπαξ
Σύμφωνα με το προσχέδιο του νομοσχεδίου για τις πολλαπλές συντάξεις, η σύνταξη για κρατικό αξίωμα καταργείται, με αντιστάθμισμα την αύξηση του φιλοδωρήματος που λαμβάνουν οι αξιωματούχοι του κράτους. Παράλληλα, βάσει του σχεδιασμού, το ύψος του εφάπαξ θα είναι σε συνάρτηση με τις θητείες που υπηρετεί ο κρατικός αξιωματούχος. Συγκεκριμένα, όπως πληροφορείται ο «Φ», στην περίπτωση των Προέδρων της Δημοκρατίας και της Βουλής, καθώς επίσης των υπουργών και των υφυπουργών, το εφάπαξ που θα τους παραχωρείται όταν αποχωρούν από τη θέση τους θα αντιστοιχεί στο ½ του τελευταίου τους μηνιαίου μισθού, πολλαπλασιαζόμενο με τους μήνες υπηρεσίας τους.
Στην περίπτωση των βουλευτών, όμως, το ύψος του φιλοδωρήματος θα υπολογίζεται στη βάση του ¼ των τελευταίων μηναίων απολαβών, πολλαπλασιαζόμενο με τους μήνες υπηρεσίας. Επιπρόσθετα, στον πρόεδρο και στα μέλη της ΕΔΥ και της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, το εφάπαξ θα υπολογίζεται με βάση το 1/6 του τελευταίου τους μισθού, ενώ στους Επιτρόπους, στους Εφόρους, στους προέδρους και στα μέλη Αρχής, Σώματος ή σε άλλο αξιωματούχο, το φιλοδώρημα θα υπολογίζεται με βάση το 1/12 του τελευταίου μηνιαίου μισθού, πολλαπλασιαζόμενο με τους μήνες υπηρεσίας.
Προπληρωμή συντάξεων 5 χρόνων
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία και τον εκπρόσωπο Τύπου Μάριο Πετρίδη, το νομοσχέδιο δεν λύνει το πρόβλημα της ταυτόχρονης καταβολής σύνταξης και μισθού, αφού δεν αγγίζει τους υφιστάμενους αξιωματούχους για το υπόλοιπο της θητείας τους ή για τις επόμενες θητείες τους στο ίδιο αξίωμα. Επίσης, δεν αγγίζει τους δημοσίους υπαλλήλους. Βάσει ενδεικτικών υπολογισμών που έκανε η Ελεγκτική Υπηρεσία βάσει των προνοιών του νομοσχεδίου, σε κάποιες περιπτώσεις το εφάπαξ που θα λαμβάνουν συγκεκριμένες κατηγορίες αξιωματούχων θα είναι αυξημένο σε σχέση με το εφάπαξ που λαμβάνουν σήμερα. Επιπλέον, το εφάπαξ θα χορηγείται αναλόγως θητειών, κάτι που αυξάνει το συνολικό εισόδημα για τους επηρεαζόμενους.
Αναλυτικά, τα εφάπαξ θα διαμορφωθούν ως εξής:
– Σήμερα, κάποιος που υπηρετεί στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας (ακόμα και πέραν της μίας θητείας) λαμβάνει σύνταξη ύψους €85 χιλ. τον χρόνο και €400 χιλ. ως εφάπαξ ποσό. Με το προσχέδιο του νομοσχεδίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που θα αποχωρήσει μετά την πρώτη θητεία, μετά την εφαρμογή του νέου νόμου, θα λάβει εφάπαξ €426 χιλ. (€26 χιλ. περισσότερα από σήμερα), χωρίς δικαίωμα σύνταξης, ενώ εάν αποχωρήσει από τη θέση του μετά από δύο θητείες αποκτά δικαίωμα και για δεύτερο φιλοδώρημα, συνεπώς το συνολικό του εφάπαξ θα αγγίξει τις €852 χιλ. Ουσιαστικά, θα του προπληρωθούν οι συντάξεις πέντε χρόνων (περίπου 430.000 ευρώ).
– Στην περίπτωση που κάποιος υπηρετεί σήμερα στο αξίωμα του Προέδρου της Βουλής και αποχωρεί, λαμβάνει €67 χιλ. τον χρόνο σύνταξη και εφάπαξ €315 χιλ., ανεξαρτήτως αριθμού θητειών. Με την πρόταση που ετοίμασε η Κυβέρνηση, το φιλοδώρημα σε περίπτωση δεύτερης θητείας αυξάνεται στις €680 χιλ., χωρίς δικαίωμα σύνταξης, δηλαδή πρόσθετο ποσό περίπου 365,000 ευρώ. Και σε αυτή την περίπτωση το επιπρόσθετο ποσό ισοδυναμεί με προπληρωμή συντάξεων πέντε χρόνων.
– Υπουργοί και υφυπουργοί που υπηρετούν στη θέση για δύο θητείες, σήμερα λαμβάνουν σύνταξη €4.200 τον μήνα και εφάπαξ €235 χιλ. Με το νέο νομοσχέδιο, το εφάπαξ για δύο θητείες θα ανέλθει στις €552 χιλ., χωρίς σύνταξη Με αυτό τον τρόπο, ουσιαστικά προπληρώνεται η σύνταξη έξι χρόνων. Στην περίπτωση μίας θητείας προπληρώνονται οι συντάξεις εννέα χρόνων.
– Οι βουλευτές με δύο θητείες λαμβάνουν σήμερα μηνιαία σύνταξη €4.100 και εφάπαξ €230 χιλ. Με το προσχέδιο του νομοσχεδίου, το εφάπαξ μειώνεται στις €228 χιλ., χωρίς σύνταξη, δηλαδή, σε αυτή την περίπτωση δεν θα δοθεί αυξημένο εφάπαξ, ΄που θα ισοδυναμεί με προπληρωμή σύνταξης, όπως προβλέπεται για άλλες κατηγορίες αξιωματούχων. Να σημειωθεί πως για βουλευτές με 3 και 4 θητείες το εφάπαξ θα παραμείνει στο ίδιο επίπεδο.
Αντισυνταγματικό το νομοσχέδιο για σύνταξη στα 65 χρόνια
Πέραν των στρεβλώσεων που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για τις πολλαπλές συντάξεις, η Ελεγκτική Υπηρεσία εντοπίζει και αντισυνταγματικές πρόνοιες για την παραχώρηση σύνταξης στο 65ο έτος της ηλικίας των εν ενεργεία αξιωματούχων, αντί στο 60ο έτος που λαμβάνουν σήμερα. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, Μάριο Πέτρίδη, που μίλησε στον «Φ», το πρόβλημα αφορά στο νομοσχέδιο για αναστολή της ημερομηνίας καταβολής σύνταξης για πρώην αξιωματούχους, που σήμερα είναι κάτω των 60 και για εν ενεργεία αξιωματούχους. «Η νομολογία», τόνισε, «είναι σαφής ότι τέτοια αναστολή για πέντε χρόνια (από τα 60 στα 65) είναι αντισυνταγματική για υπηρεσία που έχει ήδη παρασχεθεί και άρα τα συνταξιοδοτικά της δικαιώματα έχουν ήδη θεμελιωθεί». Ο κ. Πετρίδης εξέφρασε την ελπίδα το Υπουργείο Οικονομικών να ζητήσει απόψεις και από την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Όπως εξήγησε στον «Φ» ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, με το προσχέδιο του νομοσχεδίου για τις πολλαπλές συντάξεις , εάν κάποιος υφιστάμενος δήμαρχος επανεκλεγεί για ακόμη 10 ή 15 χρόνια και μετά εκλεγεί βουλευτής, θα παίρνει σύνταξη δημάρχου και μισθό βουλευτή. «Ομοίως, εάν κάποιος υφιστάμενος βουλευτής επανεκλεγεί και διοριστεί στο μέλλον υπουργός, θα παίρνει μισθό υπουργού και σύνταξη βουλευτή. Το ίδιο ισχύει για τους συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους. Θα μπορούν να παίρνουν σύνταξη δημοσίου υπαλλήλου και ταυτόχρονα μισθό υπουργού, βουλευτή, κλπ» σημείωσε.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο πλήρους κατάργησης των συντάξεων για τους μελλοντικούς αξιωματούχους, ο κ. Πετρίδης σημείωσε ότι «δεν υπάρχει δική μας εισήγηση για πλήρη κατάργηση των συντάξεων των αξιωματούχων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να το αποφασίσει η πολιτεία». Υπέδειξε, παράλληλα, πως η εισήγηση της Υπηρεσίας με τα έξι κείμενα νομοσχεδίων που προώθησε στην Βουλή τον Νοέμβριο του 2023 ήταν η ρύθμιση των προβλημάτων και όχι η πλήρης κατάργηση των συντάξεων.
Όπως είπε, η προσέγγιση της Υπηρεσίας, ακολουθούσε τη μέθοδο που εφαρμόστηκε για τους δημοσίους υπαλλήλους το 2012.
«Θυμίζουμε ότι, τότε, στους υπηρετούντες δημόσιους υπαλλήλους κλείδωσαν τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που είχαν θεμελιώσει στις 31.12.2012, ενώ για την υπηρεσία τους από 1.1.2013 η σύνταξη και το εφάπαξ μειώθηκαν και ο χρόνος καταβολής σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης μετατέθηκε από το 55ο στο 60ο έτος της ηλικίας» πρόσθεσε. Υπέδειξε, ταυτόχρονα, πως η συγκεκριμένη η ρύθμιση κρίθηκε ως καθόλα συνταγματική και μάλιστα στις 19.3.2024, δηλαδή πρόσφατα, τούτο επικυρώθηκε από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο. «Άρα, αυτή η ρύθμιση είναι σιδεροκέφαλη. Αυτή τη ρύθμιση εισηγούμαστε εμείς και θεωρούμε ότι τα δικά μας κείμενα παραμένουν ως επιλογή για τους βουλευτές, εάν προκρίνουν τη ρύθμιση του θέματος και την άρση όλων των στρεβλώσεων, χωρίς να υπάρχει πλήρης κατάργηση των συντάξεων, όπως εισηγείται η Κυβέρνηση» τόνισε.
