Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει πλήρως τη διαδικασία υπό τον ΟΗΕ και τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και της Προσωπικής του Απεσταλμένης, δήλωσε την Τετάρτη η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, μετά από συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο, κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσημης επίσκεψής της στην Κύπρο, ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το 2026.
Σε κοινή διάσκεψη Τύπου με τον κ. Κόμπο μετά τη συνάντησή τους, η Ευρωπαία αξιωματούχος αναφέρθηκε και στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και στον ρόλο της Κύπρου ως κράτους-μέλους της ΕΕ στη Μέση Ανατολή.
Ανέφερε επίσης ότι η συνάντηση επικεντρώθηκε και στην Ουκρανία, λέγοντας ότι «το θέμα παραμένει ψηλά στην ατζέντα μας όσο ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας δεν δείχνει να τερματίζεται».
Σχετικά με το Κυπριακό, η κ. Κάλλας είπε ότι είναι «βασικό ζήτημα για τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας και για τη σταθερότητα και την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου».
Αφού επαναβεβαίωσε την υποστήριξη της ΕΕ στη διαδικασία υπό τον ΟΗΕ για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, η κ. Κάλλας σημείωσε ότι «δεν είναι ούτε η Τουρκία ούτε η ΕΕ που θα διοικούν το νησί της Κύπρου στο μέλλον. Είναι ο λαός της Κύπρου, οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι, που πρέπει να ζήσουν μαζί και να βρουν λύσεις στις κοινές προκλήσεις» και πρόσθεσε ότι «και οι δύο κοινότητες χρειάζονται μια βιώσιμη λύση».
«Έχουμε θετική συνεργασία με την Τουρκία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος», σημείωσε η κ. Κάλλας, αναφερόμενη στη συζήτηση για την Τουρκία κατά τη διάρκεια της συνάντησης, και πρόσθεσε ότι «η Τουρκία παραμένει βασικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σημαντικός περιφερειακός παράγοντας».
Εξέφρασε βεβαιότητα ότι “η συνεργασία μας θα συνεχίσει να ενισχύει τη σταθερότητα και την ασφάλεια της Ευρώπης”, σημειώνοντας ότι η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ έχει παγώσει από το 2018, λόγω της επιδείνωσης στα θέματα δημοκρατίας, δικαστικής ανεξαρτησίας και θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσον η Τουρκία θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της αμυντικής αρχιτεκτονικής της ΕΕ, ειδικά μετά τα ζητήματα που τέθηκαν στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία, σημείωσε ότι «προσπαθούμε να ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, αλλά ταυτόχρονα όλα τα κράτη μέλη αυξάνουν τις δαπάνες τους και όταν η αμυντική βιομηχανία δεν είναι έτοιμη, αυτό σημαίνει επίσης ότι ορισμένα από τα εξαρτήματα πρέπει να τα προμηθευτούν από έξω».
«Έχουμε ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο η Τουρκία λειτουργεί σε πολλούς από τους τομείς που έχουν ανησυχίες τα κράτη μέλη επομένως όλα αυτά λαμβάνονται υπόψη», είπε.
Όσον αφορά την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η κ. Κάλλας σημείωσε ότι «η Κύπρος είναι το πλησιέστερο σημείο που μπορούμε να φτάσουμε στη Γάζα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μόλις μία ώρα μακριά» και πρόσθεσε ότι «η σταθερότητα στη Γάζα είναι απαραίτητη για την Κύπρο, όπως και για την Ευρώπη».
Ανέφερε ότι η ΕΕ εξακολουθεί να είναι ο κύριος οικονομικός παράγοντας στην παροχή βοήθειας και ευχαρίστησε την Κύπρο για τις προσπάθειές της μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου.
«Αυτό είναι ένα σαφές παράδειγμα του πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη μπορούν να αξιοποιήσουν την προστιθέμενη αξία ο ένας του άλλου», είπε. «Η ΕΕ υπήρξε επίσης συνεπής υποστηρικτής της Παλαιστινιακής Αρχής, διατηρώντας ζωντανή την προοπτική μιας λύσης δύο κρατών», πρόσθεσε η κ. Κάλλας.
Μίλησε επίσης για τη συμμετοχή της ΕΕ στις προετοιμασίες για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το εάν η ΕΕ έχει υιοθετήσει την πρόταση της Κύπρου βάσει του σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα, η κ. Κάλλας είπε ότι αμέσως μετά την παρουσίαση του σχεδίου Τραμπ, η Επιτροπή εργάστηκε πάνω σε αυτό για να συμπεριλάβει τη συνεισφορά της ΕΕ όσον αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια. Ανέφερε ότι μελετούν εάν η εντολή των δύο αποστολών της ΕΕ στην περιοχή μπορεί να παραταθεί.
«Πολλά σημεία ήταν στην πραγματικότητα τα ίδια με το σχέδιο της Κύπρου, οπότε αυτό είναι επίσης κάτι που συζητάμε και βλέπουμε τι περισσότερο μπορούμε να κάνουμε», είπε η κ. Κάλλας και ανέφερε ότι το κύριο ερώτημα τώρα είναι η επίτευξη βιώσιμης ειρήνης.
Για το θέμα της Συρίας, η κ. Κάλλας είπε ότι «η επόμενη χρονιά θα είναι σημαντική για την εδραίωση της στήριξης προς τη χώρα και τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή. Γνωρίζω ότι αυτό είναι επίσης ένα σημαντικό θέμα για την Κύπρο και θα διασφαλίσω ότι θα παραμείνει ψηλά στην ατζέντα, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεών μας μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών».
Όσον αφορά την Ουκρανία, είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ήδη ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Ουκρανίας και πρόσθεσε ότι «για να πιέσει τη Ρωσία, η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να εντείνει τις προσπάθειές της». Εξήγησε ότι το νέο πακέτο κυρώσεων που υιοθετήθηκε μόλις πριν από δύο εβδομάδες στοχεύει βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια, τα χρηματοοικονομικά, ο στρατός, η βιομηχανία.
Ο κ. Κόμπος από την πλευρά του είπε ότι η συνάντηση επικεντρώθηκε στις προτεραιότητες όσον αφορά την Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ το 2026, η οποία θα είναι αποτέλεσμα στενού συντονισμού με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, όπως είπε.
Σχετικά με την Ουκρανία, είπε ότι «εκφράσαμε, για άλλη μια φορά, την πλήρη αλληλεγγύη μας και την ακλόνητη υποστήριξή μας στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας» και πρόσθεσε ότι η ίδια η εμπειρία της Κύπρου που είναι υπό κατοχή για 51 χρόνια υπαγορεύει αυτή την προσέγγιση. Είπε επίσης ότι η ενταξιακή πορεία είναι ένα πολύ ισχυρό στοιχείο για την ανθεκτικότητα και τη μελλοντική ασφάλεια της Ουκρανίας.
«Η προσέγγισή σας σε σχέση με την Ουκρανία είναι ένα παράδειγμα ηγεσίας, ηγεσία που δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά», είπε ο κ. Κόμπος, απευθυνόμενος στην κ. Κάλλας.
Σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας, είπε ότι η σχέση ΕΕ-Τουρκίας έχει δυνατότητες και ότι υπάρχουν πολλές επιλογές που έχουν δημιουργηθεί και είναι διαθέσιμες στην Τουρκία.
«Οι επιλογές υπάρχουν, αλλά η Τουρκία πρέπει να πάρει μια απόφαση», συνέχισε, εξηγώντας ότι «η απόφαση που πρέπει να πάρει η Τουρκία σε σχέση με τη μελλοντική της σχέση με την ΕΕ, είναι μια απόφαση που περνάει απαραίτητα από την Κύπρο» και σημείωσε ότι αυτό σχετίζεται και με την χθεσινή έκθεση σε σχέση με τη διεύρυνση της ΕΕ.
Αναφερόμενος στην παράνομη κράτηση των πέντε Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα, είπε ότι ζητούμε την υποστήριξη της ΕΕ για την άσκηση της απαραίτητης πίεσης.
Σε σχέση με τη Γάζα, ο κ. Κόμπος είπε ότι «πρέπει να εργαστούμε για να κάνουμε αυτό το σχέδιο [για ειρήνη] ρεαλιστικό και ασφαλές», προσθέτοντας ότι «η ΕΕ πρέπει να συμμετέχει ενεργά σε αυτό, πρέπει να είναι παρούσα και η ΕΕ δεν πρέπει να θεωρείται απλώς χρηματοδότης όλων αυτών».
Η Κύπρος έχει τη δική της προσέγγιση, βασισμένη στις δικές της δυνατότητες σε σχέση με το ανθρωπιστικό θέμα, την ανοικοδόμηση, αλλά και σε σχέση με την ασφάλεια, συνέχισε ο ΥΠΕΞ.
«Οι επαφές μας, το δίκτυο και οι προσπάθειές μας είναι στη διάθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να υλοποιήσει αυτό το σχέδιο», σημείωσε και ανέφερε ότι πριν από δύο ημέρες, ένα πλοίο από την Κύπρο με 1,000 τόνους βοήθειας για τη Γάζα έφτασε στο λιμάνι της Ασντόντ.
Για τη Συρία είπε ότι συμφωνούμε ότι πρέπει να κάνουμε πολλά περισσότερα για να διασφαλίσουμε την ανάκαμψη για τον συριακό λαό και επανέλαβε την προθυμία της Κύπρου να συμβάλει με κάθε δυνατό τρόπο.
Εξάλλου, υπογράφοντας το βιβλίο επισκεπτών κατά την άφιξή της στο Υπουργείο Εξωτερικών, η κ. Κάλλας σημείωσε πως «η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου σε μία κρίσιμη περίοδο για την Ευρώπη. «Βασιζόμαστε σε εσάς για να συνεχίσουμε να προχωρούμε προς τα εμπρός ως Ένωση, ενόσω αντιμετωπίζουμε επείγουσες προκλήσεις», έγραψε.
«Προσβλέπουμε στη συνεργασία μας, έχουμε πολλά να κάνουμε», καταλήγει το σημείωμά της.
