Η Ελίνα Κρητικού διακρίθηκε πρόσφατα, μαζί με άλλους 39 συναδέλφους της από χώρες της Ευρώπης και της Τουρκίας, ως μία ταλαντούχα αρχιτέκτονας κάτω των 40 χρόνων. Με την αφορμή αυτή, της ζητήσαμε να μας μιλήσει για τη δουλειά της. Η Ελίνα διατηρεί, μαζί με τον σύζυγό της Kenzo Yamashita, το γραφείο EKKY Studio.
– Καταρχήν, εξήγησέ μας τι είναι το Europe 40 Under 40®; Είναι ένα ετήσιο πρόγραμμα βραβείων που απευθύνεται στη νέα γενιά αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών της Ευρώπης. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο να αναδείξει νέα ταλέντα, τα οποία μέσα από το έργο τους θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον μελλοντικό τρόπο προσέγγισης αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στην Ευρώπη, αλλά και στον κόσμο γενικότερα. Σκοπός του προγράμματος είναι η ευρύτερη αναγνώριση 40 νέων υποσχόμενων επαγγελματιών της Ευρώπης, προωθώντας και ενθαρρύνοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημιουργική σκέψη.
– Πρακτικά τι σημαίνει για σένα; Είναι μια αναγνώριση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσω ενός προγράμματος με πολλές συμμετοχές και μεγάλο ανταγωνισμό μεταξύ άλλων ταλαντούχων αρχιτεκτόνων. Αυτό μας τιμά ιδιαίτερα και επιβραβεύει την προσπάθεια που κάνουμε ως EKKY Studio μέσω των έργων μας.
– Είναι το 40 ένα ορόσημο επαγγελματικά; Το ορόσημο στην επαγγελματική πορεία κάποιου θεωρώ ότι δεν εξαρτάται από την ηλικία, αλλά από το πότε ξεκινά να προσφέρει με τα έργα του, έχοντας ένα θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία.
– Πολλές γυναίκες αρχιτέκτονες υποστηρίζουν πως το επάγγελμα είναι κατειλημμένο κυρίως από άντρες. Αληθεύει; Αυτός ο μύθος έχει καταρριφθεί εδώ και χρόνια. Οι γυναίκες είναι πολύ ενεργές σε αυτό το επάγγελμα και πολλές με τεράστια επιτυχία. Βλέπουμε ολοένα και περισσότερες γυναίκες στον κλάδο με μεγάλο πάθος και ταλέντο που έχουν, κατά τη γνώμη μου, μια ιδιαίτερη ευαισθησία στην αισθητική και την προσέγγιση του σχεδιασμού.
- Όλα σου τα έργα υπογράφονται από κοινού με τον σύζυγό σου. Αυτό περιορίζει ή διευρύνει τους ορίζοντες; Τα έργα μας είναι μια ομαδική προσπάθεια και αυτό μας βοηθά στο να ανανεωνόμαστε και να είμαστε πιο δημιουργικοί.
– Μπορεί η αρχιτεκτονική να λύσει προβλήματα στον κόσμο; Η αρχιτεκτονική δίνει λύσεις σε λειτουργικά προβλήματα των χώρων και του αστικού τοπίου. Μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο ζωής και τη συμπεριφορά των ανθρώπων μέσα σ’ αυτόν. Είναι κάτι που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της κάθε εποχής και έχει να χειριστεί δεδομένα από πολλούς άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα το περιβάλλον, την οικονομία, την κοινωνία και τον πολιτισμό.
– Το μεγάλο ζήτημα είναι το περιβάλλον και η ενέργεια. Ποιος ο ρόλος της αρχιτεκτονικής σε αυτό; Είναι πλέον απαίτηση να γίνεται μελέτη ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων και σε πάρα πολλά έργα απαιτείται και η εκπόνηση περιβαλλοντικής μελέτης. Παρόλα αυτά, ακόμη και όταν αυτό δεν είναι απαίτηση, η περιβαλλοντική συνείδηση των μελετών, αλλά και η προσπάθεια αρχιτεκτονικών προτάσεων για εξοικονόμηση ενέργειας, είναι κάτι που θα ήταν καλά να υιοθετηθεί. Θεωρώ ότι το ζήτημα του περιβάλλοντος και της ενέργειας θα είναι από τα σημαντικότερα θέματα που η κοινωνία, και κατ’ επέκταση η αρχιτεκτονική, θα έχει να διαχειριστεί στο σύντομο μέλλον.
– Αν είχες τη δυνατότητα να σχεδιάσεις κάτι χωρίς κανένα περιορισμό, τι θα ήταν αυτό; Έχουμε πολλά έργα στα οποία μας έχουν δείξει απόλυτη εμπιστοσύνη οι πελάτες μας και, πέρα από τις βασικές τους ανάγκες, δεν μας έχουν βάλει άλλον περιορισμό. Αυτά θεωρώ είναι τα έργα μας με το μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
– Τι θα έλεγες σήμερα σε κάποιον νέο που αρχίζει δουλειά σε μια ιδιαίτερα δύσκολη εποχή; Να είναι δημιουργικός σε κάθε ευκαιρία που του δίνεται και να σέβεται τις ανάγκες αυτού για τον οποίο σχεδιάζει.
– Η Κύπρος προσφέρεται για καλή αρχιτεκτονική; Η Κύπρος είναι ένας μικρός παράδεισος με πολλή φυσική ομορφιά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, και παρέχει τη δυνατότητα σε κάποιον να είναι δημιουργικός αξιοποιώντας το φυσικό περιβάλλον. Θεωρώ ότι είμαστε πολύ τυχεροί, παρά το μικρό μέγεθος του τόπου. Είναι κάτι που, μεγαλώνοντας, αντιλαμβάνεσαι και εκτιμάς ιδιαίτερα.
Να σημειώσουμε πως η Ελίνα ήταν η μοναδική αρχιτέκτονας από την Κύπρο. Οι υπόλοιποι ήταν από Ελλάδα (2), Τουρκία (3), Τσεχία (1), Αγγλία (1), Ολλανδία (1), Ιρλανδία (1), Ιταλία (1), Ισπανία (2), Πολωνία (3) και Γαλλία (24). Την κριτική επιτροπή αποτελούσαν οι Τσαμπίκος Πετράς, Θανάσης Πολυζωίδης, Ηρώ Σκουλούδη και Τζίνα Σωτηροπούλου – όλοι από την Ελλάδα.
· Να σημειώσουμε πως η Ελίνα ήταν η μοναδική αρχιτέκτονας από την Κύπρο. Οι υπόλοιποι ήταν από Ελλάδα (2), Τουρκία (3), Τσεχία (1), Αγγλία (1), Ολλανδία (1), Ιρλανδία (1), Ιταλία (1), Ισπανία (2), Πολωνία (3) και Γαλλία (24). Την κριτική επιτροπή αποτελούσαν οι Τσαμπίκος Πετράς, Θανάσης Πολυζωίδης, Ηρώ Σκουλούδη και Τζίνα Σωτηροπούλου – όλοι από την Ελλάδα.