Την έντονη αντίδραση του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών έχει προκαλέσει η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να ζητήσει εξαίρεση των σχολικών μονάδων από την υποχρέωση για εμπλουτισμό με έργα τέχνης.
Το ΕΚΑΤΕ χαρακτηρίζει «άκρως προσβλητική» τη στάση του ΥΠΑΝ και κατ’ επέκταση του Υφυπουργείου Πολιτισμού και κάνει λόγο για αθέτηση υπόσχεσης από την Υφυπουργό Πολιτισμού σχετικά με το θέμα, υποστηρίζοντας ότι είχε δεσμευτεί να στηρίξει τη θέση των καλλιτεχνών για διατήρηση των σχολικών μονάδων στον περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με Έργα Τέχνης Νόμο.
«Με μεγάλη μας έκπληξη και απογοήτευση αντιλαμβανόμαστε ότι δεν έχετε κρατήσει το λόγο σας» αναφέρει το ΕΚΑΤΕ, τονίζοντας ότι η Λίνα Κασσιανίδου είχε υποσχεθεί προσωπικά σε συνάντησή τους ότι το Υφυπουργείο Πολιτισμού θα στηρίξει δημόσια και μη τη θέση για διατήρηση των σχολικών μονάδων στον εν λόγω νόμο. Εντούτοις, με την τελευταία επιστολή το ΕΚΑΤΕ ενημερώθηκε ότι η τελική θέση του ΥΠΑΝ είναι οι σχολικές μονάδες να εξαιρεθούν, μια θέση που βρίσκει το Επιμελητήριο προ εκπλήξεως και να διατυπώνει έντονες διαφωνίες.
Το ΕΚΑΤΕ χαρακτηρίζει «επιφανειακή δικαιολογία» και «χαστούκι στο πρόσωπο των εικαστικών καλλιτεχνών» την επίσημη αιτιολόγηση από το ΥΠΑΝ ότι «αυτό προϋποθέτει την αποτελεσματική φύλαξη και προστασία τους από κλοπές, βανδαλισμούς ή άλλες ζημιές» και προσθέτει ότι τη βρίσκει εντελώς ανακριβή αλλά και υποτιμητική προς το πρόσωπο όλων των καλλιτεχνών. «Θα θέλαμε να σας παραπέμψουμε σε πολλά παραδείγματα έργων τέχνης που κοσμούν εδώ και χρόνια τα σχολεία τα οποία τήρησαν τον νόμο στο παρελθόν και δεν έχουν υποστεί καμία βλάβη».
Το ΕΚΑΤΕ θεωρεί προσβλητική τη στάση του ΥΠΑΝ και κατ’ επέκταση του Υφυπουργείου Πολιτισμού ιδιαίτερα για τους πρωτοπόρους Κύπριους καλλιτέχνες, οι οποίοι πάλεψαν δεκαετίες με το σύστημα για να φέρουν τον νόμο σε εφαρμογή στην Κύπρο. «Ο Νίκος Κουρούσιης, πρωτοστάτης της προσπάθειας αυτής, μοιράστηκε μαζί μας το ιστορικό του νόμου στην Κύπρο και σας το παραθέτουμε με την ελπίδα να αντιληφθείτε το κόστος που θα έχει η εξαίρεση των σχολικών μονάδων από αυτόν» αναφέρεται.
Τη δεκαετία του ’70, ο υπεύθυνος του προγράμματος Μισέλ Τρος παρουσίασε στην Κύπρο το πρόγραμμα της νομοθεσίας για τέχνη σε δημόσιο χώρο του 2% στη Γαλλία. Στη συνέχεια της διάλεξης οι εικαστικοί Κουρούσιης, Βότσης και Χρυσοχός παραθέσανε την ιδέα της δημιουργίας παρόμοιου προγράμματος στην Κύπρο. Δόθηκε αγώνας για μία ολόκληρη δεκαετία μέχρι ο νόμος του 1% να ψηφιστεί από τη βουλή. Η υλοποίηση του νόμου ήταν υπό την αιγίδα των τότε Πολιτιστικών Υπηρεσιών και λειτουργούσε άψογα, μέχρι που ο τότε Υπουργός Παιδείας Πεύκιος Γεωργιάδης μετέφερε την ευθύνη υλοποίησης από τις ΠΥ στους υπεύθυνους κάθε κτιρίου. Το 2019 οι εικαστικοί καλλιτέχνες κινήθηκαν νομικά και κέρδισαν με αποτέλεσμα ο νόμος να επαναλειτουργήσει.
Η Πολιτεία χειρίζεται τον Πολιτισμό ως δευτερεύον ζήτημα
«Σήμερα καλούμαστε να δώσουμε ξανά μια καινούρια μάχη για αυτά που θεωρούνται δεδομένα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και σας δίνουμε υπόσχεση ότι δεν θα αφήσουμε τόσες προσπάθειες να πάνε χαμένες» υπογραμμίζει το ΕΚΑΤΕ, που σημειώνει ότι για ακόμα μία φορά η Πολιτεία χειρίζεται τον εικαστικό Πολιτισμό ως δευτερεύον ζήτημα και οι εικαστικοί καλλιτέχνες περιθωριοποιούνται από την πολιτική ατζέντα. «Η αλληλεπίδραση της τέχνης με την παιδεία είναι θέμα που χρήζει σεβασμού κι έχει ουσιαστική σημασία στο μέλλον του Πολιτισμού. Τα έργα τέχνης στα σχολεία προάγουν τη δημιουργικότητα, την κριτική σκέψη και την ελεύθερη έκφραση» αναφέρεται.
Το ΕΚΑΤΕ αναμένει από την Υφυπουργό Πολιτισμού να υποστηρίξει τη δέσμευσή της προς τους εικαστικούς. «Ελπίζουμε ότι αντιλαμβάνεστε πως οι αποφάσεις που θα παρθούν σήμερα θα επηρεάσουν το μέλλον του σύγχρονου πολιτισμού. Υπογραμμίζουμε ότι από τη θέση που κατέχετε έχετε τεράστια ευθύνη και είστε υπόλογη στην αυριανή εικόνα του σύγχρονου πολιτισμού στην χώρα μας» τονίζεται.
Το μπαλάκι στο ΥΠΑΝ από Κασσιανίδου
Κληθείσα να σχολιάσει την αντίδραση του ΕΚΑΤΕ, η Υφυπουργός Πολιτισμού υποστήριξε σήμερα ότι «εμείς θέλουμε τον πολιτισμό και τα έργα τέχνης να είναι παντού, αλλά τα σχολεία είναι υπό την αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας». Διευκρίνισε ότι το Υφυπουργείο Πολιτισμού στηρίζει την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, τονίζοντας την πολύ καλή συνεργασία που έχει με την Υπουργό Παιδείας. «Μπορούμε να συζητήσουμε ξανά το θέμα, αλλά η απόφαση είναι του Υπουργείου Παιδείας» ξεκαθάρισε.
