Οι ταινίες «Πρελούδιο για μια Σουπερνόβα» του Χρίστου Αρτεμίου και «Μπλε Καρδιά» του Σαμουέλ Σουφρέν από την Αϊτή κέρδισαν τα μεγάλα βραβεία στο εθνικό και το διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα αντίστοιχα στο 15ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Κύπρου. Η απονομή έγινε το βράδυ της Παρασκευής στο parking της ΣΕΚ, πίσω από το Θέατρο Ριάλτο.
Η βραδιά ξεκίνησε με ένα σύντομο αφιέρωμα στον μεγάλο απόντα από το φετινό φεστιβάλ και την κινηματογραφική και θεατρική κοινότητα, το αγαπημένο σε όλους Σπύρο Σταυρινίδη.
Η ταινία του Χρίστου Αρτεμίου θριάμβευσε στην τελετή. Έλαβε το 1ο Βραβείο Καλύτερης Κυπριακής Ταινίας Μικρού Μήκους (€4000) για ένα ντεμπούτο «που αναδεικνύει με δύναμη τον φόβο και τη μοναξιά, μέσα από μια οπτική γλώσσα γεμάτη ένταση και φως» σύμφωνα με το σκεπτικό. Κέρδισε επίσης το Βραβείο Σκηνοθεσίας Ντίνου Κατσουρίδη (€2500 & τεχνικός εξοπλισμός) για τη δημιουργία ενός κόσμου βίαιου αλλά ποιητικού, όπου η ηρωίδα επιλέγει τη δράση έναντι της παθητικότητας.
Ένας σκηνοθέτης που μάς καλεί να περιηγηθούμε στον χώρο της ταινίας του, μέσα από ένα ισχυρό κινηματογραφικό ιδίωμα που έχει την ικανότητα να σκιαγραφεί έναν βίαιο κόσμο όπου κυριαρχεί η ποίηση.
Παράλληλα, η μικρή πρωταγωνίστρια της ταινίας «Πρελούδιο για μια Σουπερνόβα» Νάρια Αθανασοπούλου έλαβε το Βραβείο Καλύτερης Ερμηνείας αξίας €2000 (Δήμος Λεμεσού), εξ ημισείας με τον αείμνηστο, σπουδαίο ηθοποιό Σπύρο Σταυρινίδη για την ταινία του Λούη Πατσιά «Η Επίσκεψη».
Δύο ερμηνείες που μας έμειναν αξέχαστες, οι οποίες γεφυρώνουν γενιές στον κινηματογράφο και σκιαγραφούν τον κύκλο της αναγέννησής του. Η μία προσφέρει μια ευαίσθητη και απρόσμενη ενσάρκωση μιας δυναμικής νεαρής ηρωίδας, που αφηγείται με χάρη την ιστορία. Η άλλη αποδίδει μια πολυεπίπεδη, λεπτοδουλεμένη ερμηνεία, χωρίς εκφορά λόγου, αποκαλύπτοντας βάθος και λεπτότητα σε κάθε χειρονομία.
Το 1ο Βραβείο επέδωσαν η Έλενα Χριστοδουλίδου (Υφυπουργείο Πολιτισμού) και ο Πανίκος Πετρίδης (Fullmoon Productions). Το Βραβείο Σκηνοθεσίας επέδωσε η Ισαβέλα Μαυράκη και το Βραβείο Ερμηνείας ο Δήμαρχος Λεμεσού Γιάννης Αρμεύτης.
Από εκεί και πέρα, το 2ο Βραβείο Καλύτερης Κυπριακής Ταινίας (€2500) έλαβε η ταινία «To Aρχείο του Γρηγόρη Αντωνίου» σε σκηνοθεσία Θεοπίστης Στυλιανού- Λάμπερτ και Αλεξίας Αχιλλέως «για τον ευφυή συνδυασμό επιστημονικής έρευνας, μυθοπλασίας και τεχνητής νοημοσύνης».
Με χιούμορ αλλά και στοχαστικό χαρακτήρα, η ταινία αποτυπώνει μια εξαιρετικά μεθοδική επιστημονική προσέγγιση. Προσκαλώντας τον θεατή σε ένα παιχνίδι αρχαιολογικής ανακάλυψης, η έρευνα ξεκινά από ένα θραύσμα χρόνου και καταλήγει σε ένα όνομα, ίσως και σε ένα πρόσωπο. Με το διαισθητικό βλέμμα της μυθοπλασίας αλλά και τη μέθοδο του ντοκιμαντέρ, αυτή η υβριδική ταινία αμφισβητεί τις προκαταλήψεις της τεχνολογίας και των οικοσυστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.
Το επέδωσε το μέλος του ΔΣ του Ριάλτο Μαρία Κυριάκου.
Επίσης, το Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας έλαβε ο Φερν Σίλβα για τη δουλειά του στην ταινία της Μαρίνας Ξενοφώντος «Overnight Coup». Ο φορμαλιστικός πειραματισμός της κινηματογράφησης αντανακλά τη μεταδοτική, νεανική ενέργεια της ταινίας, αξιοποιώντας διαφορετικά φορμά και κάμερες. Άλλοτε σε απόλυτη εγγύτητα με τους χαρακτήρες, παρακολουθώντας τους από κοντά, και άλλοτε στατική ή αποστασιοποιημένη, η ταινία χρησιμοποιεί μια ποικιλία εντυπωσιακών τεχνικών που συμπληρώνουν με ιδανικό τρόπο την αφήγηση.
Το επέδωσε ο Άγγελος Αργυρούλης (Stefilm).
Τιμητικές διακρίσεις στο Εθνικό Διαγωνιστικό έλαβαν οι ταινίες «Adoption is an Option» της Χριστίνας Τρύφωνος, «Half an Orange» της Λουκίας Χατζηγιάννη και κινουμένων σχεδίων «Υφάντρα» του Γιώργου Τσαγκάρη.
Σε ό,τι αφορά το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα, η ταινία του Σαμουέλ Σουφρέν από την Αϊτή «Μπλε Καρδιά» έλαβε το 1ο Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους (€4000) επειδή «με δυναμική κινηματογράφηση και ευαίσθητη ματιά, απεικονίζει τη σχέση ενός ζευγαριού που νοσταλγεί τον απόντα γιο του, συνδυάζοντας ρεαλισμό και τρυφερότητα».
Με το καθηλωτικό καδράρισμα και το δυναμικό μοντάζ της, η ταινία αποτυπώνει μια εξαιρετικά ευαίσθητη και τρυφερή σχέση ανάμεσα σε ένα ζευγάρι γονιών που λαχταρούν να ξαναδούν τον αγαπημένο, ξενιτεμένο γιο τους. Η κάμερα αναδεικνύει την ειλικρίνεια των χαρακτήρων και την ανθρωπιά τους, ενώ τα χρώματα βοηθούν τον θεατή να κατανοήσει τη θέση τους. Ανάμεσα σε τηλεφωνικές κλήσεις και κατσίκες, το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους απονέμεται σε μια ταινία φτιαγμένη εξ ολοκλήρου από έναν καλλιτέχνη.
Το βραβείο επέδωσε ο πρόεδρος της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής Μιγκέλ Βαλβέρντε.
Το 2ο Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους (€1500) απονεμήθηκε στο «God is Shy» του Ζοσλίν Σαρλ, ένα ψυχολογικό θρίλερ «με σουρεαλιστική αισθητική και άψογο ρυθμό, που μετατρέπει την ένταση σε τέχνη». Η ταινία ξεχωρίζει για τον τρόπο που συνδυάζει ψυχολογικό τρόμο με σουρεαλιστικό οπτικό στυλ και αισθητική. Ο κόσμος της ξεδιπλώνεται μέσα από μια άψογα επιλεγμένη τεχνική animation, όπου η ένταση αναπτύσσεται οργανικά και διατηρείται αμείωτη μέχρι το τέλος.
Το επέδωσε το μέλος της επιτροπής Ριμάντε Νταουγκελάιτε.
Το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας (€2500) έλαβε ο Γερμανός Σίμον Σνέκενμπούργκερ για το «Skin on Skin». Μια διεισδυτική σκηνοθετική προσέγγιση που αποτυπώνει την ένταση ανάμεσα στην καταπίεση και την επιθυμία, μέσα από τον προσεκτικά ενορχηστρωμένο συνδυασμό εικόνας, ήχου και ερμηνειών. Γυρισμένη με φυσικό ρεαλισμό, η ταινία δημιουργεί μια ατμόσφαιρα ωμή και άμεση, μετατρέποντας τη σκληρότητα και την οικειότητα σε έναν ενιαίο, ανήσυχο παλμό.
Το βραβείο επέδωσε το μέλος της Επιτροπής Μάριος Μεττής.
Το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ (€3000) έλαβε η Μιράντα Πένελ για το «Man Number 4», ένα έργο υψηλής αισθητικής και βαθιάς πολιτικής ευαισθησίας, που σχολιάζει τη βία και την ευθύνη της μαρτυρίας. Μια ιστορία που εστιάζει στη λεπτομέρεια και πλαισιώνεται από ένα επιμελώς σχεδιασμένο ηχητικό τοπίο, όπου η εικόνα κατέχει κεντρικό ρόλο, αντανακλώντας την ανηλεή σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα, που κατακλύζεται καθημερινά από ψηφιακές, αποσπασματικές εικόνες. Η ταινία θέτει το ερώτημα κατά πόσο τις αντιλαμβανόμαστε ενεργά ή παθητικά και τι σημαίνει να είσαι μάρτυρας υπό καθεστώς βίας.
Το επέδωσε η Ριμάντε Νταουγκελάιτε.
Το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Ανατολικής Μεσογείου (€1500) πήγε στο «Noi» του Ελληνοαλβανού Νεριτάν Ζιντζιρία, ένα ποιητικό και οικουμενικό έργο για τη σχέση ανθρώπου και ζώου, τη σιωπή και τη συμφιλίωση. Ένα έργο που εμβαθύνει στη σχέση ανθρώπου και ζώου, αντιμετωπίζοντάς τους ως ίσους. Μια ταινία που μας δείχνει πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την απώλεια και πώς οι συγκρούσεις μπορούν να επιλυθούν μέσα από συναισθήματα που επικοινωνούνται χωρίς να ειπωθεί ούτε μία λέξη.
Το βραβείο επέδωσε η παραγωγός Φεϊρούζ Σερχάλ. Το φιλμ αυτό έλαβε και την υποψηφιότητα για το Βραβείο European Short Film– Prix Vimeo «για τη βαθιά αίσθηση τόπου, την απλότητα της φόρμας και την ανθρωποκεντρική του οπτική». Mε αργό αλλά επιμελώς ελεγχόμενο ρυθμό, η ταινία παρουσιάζει ένα τραχύ τοπίο και μια περίτεχνη σύνθεση από βλέμματα, οπτικές γραμμές και προοπτικές, ανθρώπινες και μη. Προτάσσοντας τη δύναμη της εικόνας έναντι της γλώσσας, δημιουργεί μια έντονη αίσθηση τόπου, δίνοντας προσοχή σε λεπτομέρειες όπως η ενδυμασία, οι παραδόσεις και οι αποχρώσεις της διαλέκτου, οδηγώντας τον θεατή σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Ευρώπης, που σπάνια αποτυπώνεται στον κινηματογράφο.
Απόσπασμα από την ομιλία του Προέδρου της Κριτικής Επιτροπής, Μιγκέλ Βαλβέρντε: «Ένα τεράστιο ευχαριστώ στον Διομήδη και την Καίτη, τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του Φεστιβάλ, για την υπέροχη οργάνωση φέτος. Είναι συναρπαστικό να ακούμε για όλες τις δημιουργικές ιδέες που σχεδιάζετε για το μέλλον· για την πρόθεσή σας να αναπτυχθεί το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Κύπρου, χτίζοντας συνεργασίες και διαμορφώνοντας το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να εξελιχθεί σε έναν σημαντικό σταθμό στον διεθνή χάρτη των φεστιβάλ μικρού μήκους. Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Υφυπουργείο Πολιτισμού και το Γραφείο Κινηματογράφου Κύπρου του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού και, φυσικά, το Θέατρο Ριάλτο, που αναδεικνύουν τη μεγάλη σημασία της ταινίας μικρού μήκους, καθώς φιλοξενούν τους δημιουργούς του μέλλοντος (και του παρόντος). Αυτοί θα θυμούνται αυτό το φεστιβάλ και θα το παινεύουν με τα ωραιότερα λόγια, συμβάλλοντας ακόμη περισσότερο στην αναγνώρισή του. Περάσαμε μια υπέροχη εβδομάδα, παρακολουθώντας μια θαυμάσια επιλογή ταινιών μικρού μήκους, που έτυχαν επιλογής με καλαισθησία και ευαισθησία, με κατανόηση του σημερινού κόσμου, με σοβαρότητα αλλά και με γέλιο. Αξιολογήσαμε φοιτητικές ταινίες, σκηνοθετικά ντεμπούτα, ταινίες βραβευμένες σε μεγάλα φεστιβάλ, αλλά και έργα δημιουργών με μακρά πορεία. Δεν ήταν δύσκολο να καταλήξουμε σε μια απόφαση, καθώς η επιτροπή στο σύνολό της στάθηκε γενναιόδωρη στο να ακούει ο ένας τον άλλον. Για να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο το κοινό των ταινιών μικρού μήκους, η επιτροπή θα ήθελε να προτείνει τα προγράμματα να είναι συντομότερα, ώστε να δημιουργείται χρόνος για συζητήσεις Q&A, ένα θεμελιώδες εργαλείο που καλλιεργεί τη σχέση ανάμεσα στους/στις καλλιτέχνες και το κοινό. Συγχαίρουμε θερμά το φεστιβάλ και του ευχόμαστε να έχει μια μακρά πορεία, πιστεύοντας ακράδαντα ότι τα βήματα που ήδη κάνει κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση· έτσι, θεωρούμε ότι το φεστιβάλ μπορεί να εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς στο ευρωπαϊκό τοπίο των φεστιβάλ μικρού μήκους και ότι το Θέατρο Ριάλτο θα συνεχίσει να υποστηρίζει τον κινηματογράφο και τον πολιτισμό, διοργανώνοντας εκδηλώσεις που κάνουν τη διαφορά στις ζωές όλων μας. Πάνω απ’ όλα, όμως, που κάνει τη διαφορά στις ζωές των καλλιτεχνών που έρχονται (και θα συνεχίσουν να έρχονται) κάθε χρόνο για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους».
Το 15ο ISFFC έκλεισε με χαμόγελα, αγκαλιές και υπόσχεση για μια ακόμη πιο δυναμική 16η διοργάνωση. Οι καλλιτέχνες, το κοινό και οι εθελοντές απέδειξαν ότι το σινεμά μικρού μήκους στην Κύπρο έχει παρόν, μέλλον και κυρίως… ψυχή.
