Αν ξεχωρίζει ένα πολύ σημαντικό γεγονός σε αυτές τις προεδρικές εκλογές είναι η καταλυτική αμφισβήτηση των κομμάτων. Ειδικά των δυο μεγάλων κομμάτων, που τις τελευταίες μέρες κάποιοι (της Δεξιάς μόνο) ανακάλυψαν ότι θα μπορούσαν να συνασπιστούν κιόλας. Δήθεν για την μεγάλη υπέρβαση που αφορά το εθνικό θέμα και όχι το πικρό φαρμάκι της ήττας.

Από τη μια ο ΔΗΣΥ είναι η πρώτη φορά που δεν κατάφερε να περάσει τον επίσημο υποψήφιό του στον δεύτερο γύρο. Με τα γνωστά επακόλουθα μιας κομματικής διαχείρισης που αντί να βγάζει στιβαρή  πολιτική, βγάζει χολή. Τα είπαμε αυτά, όμως. Άλλωστε, όπως είπε και ο Νίκος Αναστασιάδης, χρειάζονται την ηγετική διαχείριση του Γλαύκου Κληρίδη για να τους επιτρέψει με ψυχραιμία να διαχειριστούν το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής «αναγνωρίζοντας τα πραγματικά αίτια της αποτυχίας». Κι αυτό φαίνεται ότι θα περάσει καιρός να το αντιληφθούν.

Από την άλλη, το ΑΚΕΛ, στήριξε υποψήφιο έξω από τις τάξεις του, για να προσελκύσει κι άλλους ψηφοφόρους, αλλά κυρίως ανάμεσα στην πρώτη και στη δεύτερη Κυριακή, προσπάθησε να δώσει την εικόνα ότι ούτε ο Ανδρέας Μαυρογιάννης είναι δικός του υποψήφιος, ούτε και η ενδεχόμενη κυβέρνησή του θα είναι δική του κυβέρνηση. Σαν να και είναι ντροπή! Και σε μια ακόμα πιο προχωρημένη τακτική, προφανώς σε συνεννόηση, ο ίδιος ο υποψήφιος και το επιτελείο του, σχεδόν μας είπαν ότι είναι και υποψήφιος της ηγεσίας του ΔΗΣΥ. Μιλά καθημερινά με τον Αβέρωφ, ο Κασουλίδης είναι μέντορας του, τα γεννοφάσκια του είναι στη Δεξιά…

Αλλά, αυτά είναι της τακτικής των ημερών, δεν είναι της ουσίας. Το ουσιαστικότερο είναι ότι οι δυο υποψήφιοι που πέρασαν στον δεύτερο γύρο, και ένας από αυτούς θα εκλεγεί αύριο Πρόεδρος, δεν είναι κομματικοί υποψήφιοι. Είναι και οι δυο προβεβλημένα κρατικά στελέχη της διπλωματίας, και άρα πολιτικά πρόσωπα, αλλά όχι κομματικά πρόσωπα. Ακόμα και ο Νίκος Χριστοδουλίδης, που δηλώνει πάντα Συναγερμικός, μιλά για την πολιτική του ταυτότητα, διότι δεν ήταν ποτέ στέλεχος πρώτης γραμμής. Έτυχε στήριξης από μεγάλη μερίδα των πολιτών χωρίς τη μεσολάβηση κομμάτων και κομματικών μηχανισμών. Τα κόμματα που τελικά τον στηρίζουν, ακολούθησαν, δεν προηγήθηκαν της αποδοχής του από τους πολίτες. Επίσης και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο οποίος παρότι εξ αρχής δήλωνε πως δεν θα κατέβαινε στις εκλογές αν δεν είχε τη στήριξη του ΑΚΕΛ, που τελικά τον στήριξε, τα ποσοστά που πήρε στον πρώτο γύρο, δεν ήταν μόνο του ΑΚΕΛ.

Δηλαδή, και οι δυο υποψήφιοι στηρίχθηκαν από την κοινωνία η οποία έστειλε σαφές μήνυμα στις κομματικές ηγεσίες. Αυτή η εξέλιξη είναι η συνέχεια της συνεχούς μείωσης των κομματικών ποσοστών. Αν δούμε μόνο τους ψηφοφόρους των τεσσάρων παραδοσιακών κομμάτων από τις βουλευτικές εκλογές του 2001 μέχρι εκείνες του 2021, διαπιστώνουμε μια τρομακτική εξέλιξη: Ότι έδιωξαν από κοντά τους συνολικά 126.468 πολίτες – ψηφοφόρους. Οι 103.138 από τα δύο μεγάλα κόμματα. 

Στις βουλευτικές του 2001, το ΑΚΕΛ το ψήφισαν 142.647 πολίτες και στις βουλευτικές του 2021, 79.913. Παρομοίως, τον ΔΗΣΥ το 2001 τον ψήφισαν 139.732 και το 2021, 99.328.

Άσχετα αν όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκαν και διαλύθηκαν πολλά κόμματα (ΕΛΑΜ, Συμμαχία Πολιτών, Αλληλεγγύη, Οικολόγοι, Ευρωπαϊκό Κόμμα, ΔΗΠΑ), τα οποία μπορεί κατά καιρούς να απορροφούσαν ψηφοφόρους από τα τέσσερα παλιά κόμματα, η ουσία είναι ότι η ανάγκη δημιουργίας άλλων κομμάτων είναι κι αυτή απόρροια της αμφισβήτησης και της έλλειψης εμπιστοσύνης. 

Πάντα υπάρχουν οι δικαιολογίες. Όμως, αυτό που μετράει είναι το αποτέλεσμα. Και το αποτέλεσμα είναι ένα χαστούκι προς τις κομματικές ηγεσίες. Όχι μόνο από τις απώλειες ψηφοφόρων, αλλά και από το γεγονός ότι η κοινωνία των πολιτών αύριο θα εκλέξει Πρόεδρο, που δεν λέει και δεν θέλει να λέει ότι είναι δέσμιος κομμάτων.

Αυτή την κατηγορηματική και τελεσίδικη ετυμηγορία του λαού, ειδικά ορισμένοι από την ηγεσία του ΔΗΣΥ, φαίνεται ότι δεν την έχουν αντιληφθεί ακόμα. Συνεχίζουν να πιστεύουν ότι έχουν ακόμα τη δύναμη να χειραγωγούν όλους τους πολίτες. Και, μάλιστα, τους «απειλούν» ότι θα κάνουν υπέρβαση να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τον «αιώνιο εχθρό», ψηφίζοντας τον υποψήφιό του, για να λύσουν και το Κυπριακό. Άκου, παραμύθι! Δηλαδή, δεν κατάλαβαν ούτε τι θέλουν οι πολίτες για το Κυπριακό, ούτε γιατί δεν θα βγάλουν Πρόεδρο από το κομματικό κατεστημένο.