Αν υπάρχουν κάποιες πιθανότητες να αυξήσει την παραγωγή συμβατικής ενέργειας το κυπριακό ηλεκτρικό σύστημα, ώστε το θέμα επάρκειας να μην συνιστά απειλή για την κοινωνία και την οικονομία, θα πρέπει να πάρει τώρα τις αποφάσεις, με την ελπίδα ότι θα καταφέρει να τις υλοποιήσει μέχρι το καλοκαίρι του 2026. Οι πιθανότητες επιτυχίας δεν είναι πολλές, αξίζει όμως η προσπάθεια να γίνει, με τη συνεργασία όλων.
Σήμερα έχει προγραμματιστεί άλλη μία σύσκεψη στο Υπουργείο Ενέργειας, υπό τον αρμόδιο υπουργό, παρουσία στελεχών του διοικητικού συμβουλίου της ΑΗΚ, του Διαχειριστή Μεταφοράς και υπηρεσιακών.
Η πιθανότητα να τοποθετηθούν έγκαιρα οι δύο ή τρεις αεριοστρόβιλοι στον σταθμό της Δεκέλειας μέχρι το επόμενο καλοκαίρι είναι μάλλον ανύπαρκτη.
Αυτό που πιστεύουν οι αρμόδιοι ότι είναι εφικτό είναι να τρέξουν -επιτέλους- τις διαδικασίες ώστε η επάρκεια ηλεκτρισμού για το καλοκαίρι του ’26 να καλυφθεί, έστω ακριβά, μέσω της αποθήκευσης. Την οποία σήμερα δεν έχουμε. Προλαβαίνουμε να την αποκτήσουμε μέσα σε 10 μήνες;
Στην απόφασή της ΡΑΕΚ να εγκρίνει το αίτημα του Διαχειριστή Μεταφοράς για εγκατάσταση τριών συστημάτων αποθήκευσης στο δίκτυο της ΑΗΚ, μετά από παρέκκλιση που παραχώρησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρεται πως οι διαδικασίες για εγκατάσταση των μπαταριών αυτών πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο.
Το θέμα συζητείται μεταξύ υπουργείου, Διαχειριστή Μεταφοράς και Ιδιοκτήτη Συστήματος Διανομής (ΑΗΚ), ώστε να προχωρήσει όσο πιο γρήγορα μπορεί η διαδικασία του διαγωνισμού για την προμήθεια του εξοπλισμού.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς νομικά, μετά τις αποφάσεις της ΡΑΕΚ και της Βουλής, η αποθήκευση που θα ενσωματωθεί στο δίκτυο θα πρέπει να ανήκει στον ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς, ο οποίος θα ασκεί και τη διαχείριση των μπαταριών, για την ασφάλεια του συστήματος και την κάλυψη κενών στην παραγωγή. Το δίκτυο όμως ανήκει στην ΑΗΚ. Συνεπώς, πρέπει να βρεθεί μια πατέντα ώστε και ο νόμος να τηρηθεί και να προχωρήσει ομαλά η προκήρυξη προσφορών και η εκτέλεση των έργων, ώστε μέχρι τον Ιούνιο να αξιοποιήσει ο Διαχειριστής τη νέα υποδομή.
Ίσως στη σημερινή σύσκεψη να ληφθούν κάποιες τελικές αποφάσεις για την προκήρυξη του διαγωνισμού. Προφανώς με την τεχνοκρατική βοήθεια των Δικτύων της ΑΗΚ, αλλά υπό την αιγίδα του ΔΣΜΚ. Ελπίζουμε να μην κολλήσουν -όπως η ΕΤΥΦΑ- στις διαδικασίες και να χρειαστούμε ένα χρόνο μέχρι να επιλέξουν ποια διαδικασία θέλουν για να προκηρύξουν διαγωνισμό!
Η ΑΗΚ προσβλέπει και στα συστήματα αποθήκευσης που θέλει να εγκαταστήσει η ΑΗΚ Παραγωγή στη Δεκέλεια (160 μεγαβατώρες για δύο ή τέσσερις ώρες). Η διαδικασία του διαγωνισμού σε αυτή την περίπτωση προχώρησε και αν προχωρήσει και η κατασκευή γρήγορα, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να βοηθήσει και αυτή η υποδομή σε ώρες αιχμής το ερχόμενο καλοκαίρι. Μακάρι.
Όπως προαναφέραμε, οι πιθανότητες επιτυχίας αναφορικά με την εγκατάσταση δύο γεννητριών στη Δεκέλεια για 80 μεγαβάτ είναι ελάχιστες. Παρόλο που ούτε οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί της ΑΗΚ ελπίζουν σε κατάληξη σε μια οικονομικά συμφέρουσα προόταση, από αυτές που έχουν ενώπιόν τους, η διαχείριση της κατάστασης καθυστερεί. Ακόμα και να ήθελε η ΑΗΚ να πληρώσει 180 ή 200 εκατ. για 80 μεγαβάτ που θα αξιοποιούνται σε ώρες αιχμής, οι εργολάβοι δεν είναι σε θέση να παραδώσουν τις μονάδες το 2026 ή το 2027. Και παίζεται για το 2028.
Ξαναγράψαμε πως κερδίζει έδαφος μέσα στην ΑΗΚ η ακύρωση και αυτού του διαγωνισμού και η προκήρυξη ενός νέου, χωρίς περιορισμούς στην τεχνολογία και με όρους που θα επιτρέπουν και την υποβολή προτάσεων που θα αφορούν μεταχειρισμένες γεννήτριες.
Αναμενόταν πως η ακύρωση του διαγωνισμού θα γινόταν νωρίτερα. Αυτό το θέμα θα απασχολήσει τη σημερινή σύκσεψη και αναμένουμε αποτελέσματα.
Όπως αναφέραμε και στην αρχή αυτού του κειμένου, αν υπάρχουν έστω και λίγες πιθανότητες να αυξηθεί η παραγωγή συμβατικής ενέργειας έως το καλοκαίρι του ’26, οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν αμέσως.
Είναι και το θέμα της 6ης μονάδας στο Βασιλικό. Εδώ και δύο χρόνια σκέφτονται αν μπορούν να την αξιοποιήσουν, έστω για 400-500 ώρες τον χρόνο, καίγοντας ντίζελ αντί φυσικό αέριο, για εκείνες τις πολύ δύσκολες καταστάσεις που θα λείπουν μερικές δεκάδες μεγαβάτ για ισορροπία και επάρκεια. Δεν είναι καιρός να ληφθεί μια απόφαση; Μπορεί να γίνει αυτό ή δεν μπορεί;
