Αν ζούσαμε σε χώρα με κουλτούρα και πολιτική παράδοση στην έμπρακτη ανάληψη ευθυνών -μην πούμε για την απόδοση δικαιοσύνης- μετά από ανεπαρκή διαχείριση καταστροφών, σκανδάλων, φαινομένων διαφθοράς, δολιοφθοράς, ακόμα και μετά από την ένοπλη παρακρατική και αντικρατική δράση, να πει κανείς πως, ναι, μας βαρυφάνηκε που ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι αρμόδιοι υπουργοί του δεν παραιτήθηκαν.
Τώρα με το διαδίκτυο και την τεχνητή νοημοσύνη, μάλλον θα ήταν εύκολο να «ρωτήσει» ένας Κύπριος πολίτης τα εργαλεία αναζήτησης και διαχείρισης γνώσης σε ποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις των τελευταίων δεκαετιών θα μπορούσαν ή θα έπρεπε να είχαν παραιτηθεί στην Κύπρο Πρόεδροι της Δημοκρατίας, υπουργοί, βουλευτές, ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, Επίτροποι, τοπικές Αρχές. Χιλιόμετρα η λίστα, μάλλον.
Και τι σημαίνει αυτό; Ότι επειδή οι περισσότεροι από τους πρώην μας ήταν παχύδερμα, πρέπει να συνεχίσουν και οι σύγχρονοι να είναι τέτοιοι;
Όχι. Αλλά, όταν εσύ και οι συνεργάτες σου στο κόμμα και την Κυβέρνηση δεν ιδρώσατε, δεν ντραπήκατε με τόσα που έγιναν επί ημερών σας και προκάλεσαν καταστροφές παντός είδους και απώλειες και δεν παραιτηθήκατε ή δεν ζητήσατε παραιτήσεις «δικών σας», με τι μούτρα μιλάτε τώρα;
Και εσείς που διοικάτε σήμερα και διερωτάστε «μα τι φταίμε εμείς και πρέπει να παραιτηθούμε;», θυμάστε πριν κάποια χρόνια με πόση θέρμη ζητούσατε παραιτήσεις άλλων;
Αν δεν υποκρινόμαστε όλοι μας με το θέμα της «έμπρακτης ανάληψης ευθύνης» και των παραιτήσεων, ας συζητήσουμε το θέμα στον δημόσιο διάλογο και ας πάρουμε αποφάσεις. Με κρύο αίμα.
Είμαστε ξακουστοί για την πολυνομία μας. Δεν είναι μόνο τα νομοσχέδια της Κυβέρνησης. Υπάρχουν βουλευτές που κάθε 10-15 μέρες καταθέτουν προτάσεις νόμου. Ό,τι ακούσουν στο ράδιο ή ό,τι τους πει μια ομάδα πίεσης, το γράφουν κάτω και ζητούν να γίνει νόμος. Κι ας συγκρούεται με άλλους 10 υφιστάμενους νόμους.
Ε, δεν χάθηκε ο κόσμος αν ψηφίσουμε μερικές ακόμα νομοθεσίες -και τροποποίηση του συντάγματος αν χρειαστεί- για να ρυθμίσουμε πότε παραιτούνται -όχι πότε χάνουν τη θέση τους- οι κρατικοί μας αξιωματούχοι. Από το 1960 το αφήσαμε στην πολιτική κρίση και τη συνείδηση κάθε ενδιαφερόμενου και γινόμαστε -κάθε που έχουμε κάποια καταστροφή ή ένα οδυνηρό φιάσκο- καταγέλαστοι με τους από κάτω να ζητούν από τους από πάνω να παραιτηθούν αν έχουν τσίπα πάνω τους και τους από πάνω να απαντούν «γιατί εσείς τότε παραιτηθήκατε ρε;».
Εννοείται πως δεν ζητά πραγματικά η στήλη να ψηφίσουμε νόμους που να λένε πότε υποχρεούσαι να νιώσεις ευθύνη και να φύγεις. Ίσως θα μπορούσαν να ενισχυθούν τα κριτήρια με τα οποία ένας κρατικός αξιωματούχος θα κηρύσσεται έκπτωτος, ανεξαρτήτως διάθεσης να αναλάβει ευθύνη. Αλλά δεν είναι το θέμα μας.
Ανεξαρτήτως των κραυγών της αντιπολίτευσης για παραιτήσεις υπουργών, γνώμη της στήλης είναι πως η πραγματική δοκιμασία για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Κυβέρνησή του -για κάθε Πρόεδρο και κάθε Κυβέρνηση- ξεκινά ΜΕΤΑ από μια σοβαρή κρίση. Το πολιτικό κόστος από κάθε κρίση είναι δεδομένο και δύσκολα το αποφεύγει κανείς. Έχει κόστος και σήμερα ο Νίκος Χριστοδουλίδης. Δικαίως έχει. Αλίμονο να μην είχε. Είχαν τέτοιο κόστος και πολλοί άλλοι στο παρελθόν, αλλά συνέχισαν και επανεκλέγηκαν μάλιστα στα αξιώματά τους ή επαναδιορίστηκαν. Ίσως δεν είναι μόνο οι αξιωματούχοι μας παχύδερμα.
Ο σημερινός Πρόεδρος, όμως, θα κάνει τεράστιο λάθος αν πιστέψει έστω για μία στιγμή πως, αφού όλα ξεχνιούνται στην Κύπρο, θα ξεχαστεί και αυτό σε 20 ημέρες και ούτε γάτα, ούτε ζημιά.
Η πολιτική ζημιά θα του μείνει και θα τη βρει πολλές φορές μπροστά του, ιδιαίτερα αν επαναδιεκδικήσει. Οφείλει να αντιληφθεί πως η πολιτική του ευθύνη και οι απολογίες που θα πρέπει να πει θα είναι πολλαπλάσιες αν η αδυναμία της Πολιτείας και της Κυβέρνησής του να διαχειριστούν ορθά ή ορθότερα τη «μεγαλύτερη πυρκαγιά μετά το ’74» συνοδευτεί με αδυναμία να ληφθούν επειγόντως όσα μέτρα απαιτούνται (ανεξαρτήτως κόστους για αγορές, προσλήψεις, υποδομές, ζώνες, τεχνολογία και οργάνωση, αγαπητοί Ακρίτες του δημοσιονομικού χώρου) για να αποφευχθεί άλλη τέτοια καταστροφή.
Και δεν είναι μόνο οι πυρκαγιές ή τα έντονα καιρικά φαινόμενα ή οι φυσικές καταστροφές. Την έλλειψη νερού που την αφήνουμε; Την σταδιακή ερημοποίηση και την περιβαλλοντική καταστροφή; Την περιφρόνηση του πρωτογενούς τομέα; Την αμφισβητούμενη ασφάλεια του ηλεκτρικού συστήματος; Την φτωχοποίηση μεγάλου μέρους της παλιάς μεσαίας τάξης;