
Θα διερωτάσθε: Τί σχέση μπορεί να έχει ο Πούσκιν, που έζησε κατά το τέλος του 18ου και αρχές του 19ου αιώνα, με τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία; Ε, λοιπόν, μου φαίνεται πως έχει!
Και εξηγούμαι: Μεταξύ των διαφόρων γνωστών έργων του, ποιημάτων, πεζών και θεατρικών, όπως τα έργα «Ευγένιος Ονιέγκιν», «Ρουσλάν και Λιουντμίλλα», «ο Φιλάργυρος Ιππότης», «Η Κόρη του Λοχαγού» κ.α., υπάρχει κι ένα ποίημα με τον τίτλο: «Σ’ αυτούς που διασύρουν την Ρωσία»! Με το ποίημα αυτό, ο Πούσκιν είχε επιτεθεί εναντίον των Γάλλων βουλευτών, οι οποίοι κατά το έτος 1831, για χάρη της Λιθουανίας, που περικλειόταν από την κατεχόμενη τότε από τους Ρώσους Πολωνία, υποστήριζαν ένθερμα μέσα στην γαλλική Βουλή, την εθνική ανεξαρτησία της Πολωνίας από τους Ρώσους.
Παραθέτω κατωτέρω, σε μετάφραση της Ρίτας Μπούμη Παπά, χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το ποίημα αυτό, που, αν στον τρίτο του στίχο βρισκόταν η λέξη «Ουκρανία» αντί η λέξη «Λιθουανία», θα μπορούσε πιστεύω να πει κανείς ότι το εν λόγω ποίημα γράφτηκε για τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία:
«Ω σοφιστάδες του λαού, γιατί θόρυβος τόσος, και στη Βουλή σας με «ανάθεμα» απειλείτε τη Ρωσία; Γιατί τη διασύρετε; Για τη Λιθουανία; Αφήστε μας: Υπόθεση των Σλάβων είναι αυτή, οικογενειακός παλιός καβγάς κι έχει μιλήσει ο κλήρος∙ καθόλου πρόβλημα, που εσείς να λύσετε, δεν είναι.
Από καιρό οι δυο κλώνοι μας, ο ένας τον άλλο εχθρεύεται∙ πολλές φορές η θύελλα τους λύγισε στο μάλωμα. Μονομαχία αταίριαστη! Ποιός θα νικήσει άραγε; Ο φαντασμένος Πολωνός, για ο πιστός ο Ρώσος;
————————————————————————————————————-
τίποτα δεν γνωρίζετε, σεις, ξένοι, απ’ την αδερφική μας διαμάχη.
————————————————————————————————————-
Ή μήπως και ξεμάθαμε, θαρρείτε, να νικούμε;
————————————————————————————————————-
Ω σοφιστές, ναι, στείλτε μας τους λυσσασμένους γυιούς σας:
Θα βρουν κι αυτοί τη θέση τους στα ρωσικά χωράφια, πλάϊ στους τάφους εκείνων, που ξέρετε και ξέρουν!»**
(Ο τελευταίος στίχος παραπέμπει στους τάφους των στρατιωτών του Ναπολέοντα που εισέβαλε στην Ρωσία και ηττήθηκε το 1812).
Τί λέτε; Προφητικό για τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία το ποίημα αυτό; Μπορεί ναι, μπορεί όχι. Εκείνο που φαίνεται να είναι βέβαιο, είναι ότι οι Ρώσοι δεν έχουν αλλάξει από τότε, κι έτσι, και σήμερα δεν είναι διατεθειμένοι να υποχωρήσουν. Πολεμούν για να νικήσουν, θεωρώντας ότι ο πόλεμος αυτός αποτελεί εσωτερική «υπόθεση των Σλάβων», στον οποίο δεν επιθυμούν να αναμιχθούν οι ξένοι.
Από την άλλη, ούτε οι Ουκρανοί είναι διατεθειμένοι να υποχωρήσουν, αγωνιζόμενοι μέχρι θανάτου υπέρ βωμών και εστιών, υποστηριζόμενοι από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Η.Π.Α. και, κυρίως, από το ΝΑΤΟ, με αποτέλεσμα ο πόλεμος να συνεχίζεται λυσσαλέος και από τις δύο πλευρές για πάνω από ένα χρόνο και δεν λέει να τελειώσει.
Στο μεταξύ, το αίμα κυλά άφθονο στην Ουκρανία, τόσο από τους στρατιώτες στα πεδία της μάχης, όσο και από τον άμαχο πληθυσμό στις πόλεις, χάνονται χιλιάδες ψυχές, ξεκληρίζονται ολόκληρες οικογένειες, ένα σωρό παιδιά μένουν ορφανά και, σε μια χώρα που άνθιζε πριν τον πόλεμο, τώρα δεν μένουν παρά ερείπια και καμένη γη.
Και τί θα γίνει; Θα μείνουμε όλοι μας απαθείς θεατές σ’ αυτό το τεράστιο δράμα; Δυστυχώς, ο ΟΗΕ έδειξε για άλλη μια φορά την αδυναμία του να επιλύσει διεθνή προβλήματα.
Γι’ αυτό, οφείλουμε όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ να υποστηρίξουμε και να ενδυναμώσουμε τον μοναδικό αυτό στο είδος του διεθνή οργανισμό, ώστε να μπορέσει να βοηθήσει στον τερματισμό του αιματηρού πολέμου στην Ουκρανία. Οφείλουμε να ενθαρρύνουμε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να αναλάβει ειρηνευτικές προσπάθειες μεταξύ των δύο εμπολέμων χωρών, για επίλυση των διαφορών τους, αλλά και μεταξύ άλλων χωρών που πιθανόν να ετοιμάζονται για πόλεμο, προωθώντας οι υπόλοιπες χώρες, μαζί κι η χώρα μας, σχετικό ψήφισμα στην Γενική Συνέλευση του Οργανισμού, αφού κάτι τέτοιο δεν μπορεί να προωθηθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, στο οποίο είναι μόνιμο μέλος η Ρωσία.
Αν δεν επιλυθούν οι ανωτέρω διαφορές με ειρηνευτικές συνομιλίες, αν απομακρυνθούμε από τον χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είμαστε όλοι χαμένοι. Μήπως, τότε, οδηγούμαστε σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, στον οποίο, μάλιστα, δεν αποκλείεται να χρησιμοποιηθούν και πυρηνικά όπλα, οπόταν δεν θα υπάρξουν πλέον νικητές και ηττημένοι; Αλοίμονό μας! Πόσοι θα γλυτώσουν από αυτόν;
*Δικηγόρος, πρώην Εισαγγελέας της Δημοκρατίας
*Αλεξάντρ Σεργκιέβετς Πούσκιν (1799-1837): Μεγάλος Ρώσος ποιητής, δημιουργός του «ρομαντικού ρεαλισμού».
**Δέστε: Ανθολόγιο Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας για το Λύκειο, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Λευκωσία 1998, σελ. 381.