Αυτοί που (δήθεν) κόπτονται για την εξυγίανση του ΡΙΚ είναι οι βασικοί υπεύθυνοι για τα χάλια του.
Το να εμφανίζονται τα κόμματα ως αυτόκλητοι σωτήρες του ΡΙΚ βγάζει τόσο νόημα όσο το να χορηγεί μία καπνοβιομηχανία το Ογκολογικό – όταν είσαι ο κατ’ εξοχήν υπεύθυνος για τις παθογένειες κάποιου απλά λουφάζεις και κάνεις τον ανήξερο, όχι να προσπαθείς να βγεις και από πάνω. Το ημικρατικό ήταν για χρόνια η κολυμπήθρα του Σιλωάμ όπου ΟΛΑ τα κόμματα ξέπλεναν αμαρτίες και… ρουσφέτια με κόσμο και κοσμάκη να συνωστίζεται για μια μόνιμη θέση με ασαφή καθήκοντα και γενναιόδωρες αποδοχές. Κι αυτά τα ίδια κόμματα θυμούνται κατά καιρούς ότι στο ΡΙΚ υπάρχουν παθογένειες, υπεράριθμο προσωπικό, κακή διαχείριση, νοοτροπίες, σπατάλες, μη-ποιοτικό πρόγραμμα κι άλλες τέτοιες ανησυχίες που γίνονται ακόμα πιο χαριτωμένες όταν εκφράζονται από εκείνους που φρόντισαν για την εμφάνιση αλλά και διαιώνιση των εν λόγω προβλημάτων. Τα κόμματα λοιπόν όχι μόνο φόρτωσαν το ΡΙΚ με υπεράριθμο προσωπικό (κυρίως μόνιμους συνεργάτες που είναι και η πλειοψηφία) αλλά συνεχίζουν μέχρι σήμερα να επεμβαίνουν στον ενημερωτικό τομέα με παράπονα, υποδείξεις, συστάσεις μέχρι και απειλές για τον προϋπολογισμό όπως είχε κάνει -ανοιχτά μάλιστα- ο Νικόλας Παπαδόπουλος τον Ιανουάριο του 2012.
Ο φαύλος κύκλος προσώπων και εκπομπών
Στο ΡΙΚ υπάρχει το εξής παράδοξο απότοκο της δημοσιοϋπαλληλίστικης νοοτροπίας που το διακατέχει: Ενώ σε όλα τα κανάλια του κόσμου βρίσκουν πρώτα το επιθυμητό format εκπομπής και μετά αναζητούν τους κατάλληλους συντελεστές, στο ΡΙΚ κάθε χρόνο ψάχνουν τι εκπομπή να δώσουν σ’ αυτούς που έχουν εκεί μόνιμα ώστε να μην κάθονται (ή να συμπληρώσουν ώρες καθώς υπάρχουν παρουσιαστές που ανήκουν σε διάφορα άλλα -επιτελικά κυρίως- τμήματα). Αυτό έχει ως συνέπεια, όταν π.χ. το ΡΙΚ θέλει κάποιο συγκεκριμένο format και δεν υπάρχει λύση εκ των έσω να καταφεύγει στην «τρίτη κατηγορία εργαζόμενων» κατά τον Αβέρωφ, τους εξωτερικούς συνεργάτες που πληρώνονται με το κομμάτι και δεν έχουν καμία άλλη επαγγελματική σχέση με το ΡΙΚ ή οποιαδήποτε επιπρόσθετη απαίτηση απ’ αυτό. Αυτό συνέβη με τον «Πιο Αδύναμο Κρίκο» (που υπήρξε επιλογή της προηγούμενης διεύθυνσης και άσχετη με τη φιλική σχέση του παρουσιαστή Τάσου Τρύφωνος με τον νυν γενικό Μιχάλη Μαραθεύτη, το φετινό «Happy Hour» αλλά και την αντικατάσταση της Βίβιαν Κανάρη από τη Γωγώ Αλεξανδρινού στο κεντρικό δελτίο – όλα εσωτερικές παραγωγές που στήνονται από το ΡΙΚ αλλά χρησιμοποιούν εξωτερικούς συνεργάτες σε θέσεις που κρίθηκε ότι δεν μπορούν να καλυφθούν εκ των έσω.
Αυτή η τακτική ναι μεν δίνει τη δυνατότητα στο ΡΙΚ να λειτουργήσει ανταγωνιστικά και να προσελκύσει ονόματα (Τρύφωνος, Γιόρτσιος, Αλεξανδρινού) που ίσως συμβάλλουν στην άνοδο της τηλεθέασης, όμως ταυτόχρονα δίνει έρεισμα σ’ εκείνους που επιθυμούν τη διατήρηση του στάτους κβο, δηλαδή την αξιοποίηση ΜΟΝΟ του υπάρχοντος προσωπικού ανεξάρτητα από το αν είναι κατάλληλοι ή όχι για τη θέση. Για παράδειγμα η μία σχολή σκέψης λέει πως η επιτυχία του “Κρίκου” οφείλεται κυρίως στον Τρύφωνος που είναι γεννημένος για τον ρόλο της αρσενικής Ann Robinson (ΟΚ και στα μαργαριτάρια – είναι κι αυτό εχμ πόσιμπολ), το «Roadtrip» της Ελένης Ξένου είναι μία από τις πιο φρέσκες προτάσεις που είδαμε εδώ και καιρό («η εκπομπή που λείπει από την ελληνική τηλεόραση» γράφουν ελλαδικά media) και ο Ανδρέας Γιόρτσιος πέτυχε εκεί που απέτυχε το μισό ΡΙΚ που πέρασε από την απογευματινή ζώνη, όμως, ο αντίλογος θα πει χεστήκαμε αν είναι ο ιδανικός ή όχι, αν το ΡΙΚ θέλει «Κρίκο» ας τον κάνει με τον Χάματσο και η Ελίτα ήταν μια χαρά για το απόγευμα κι ας έγραφε 5%. Βασικά εδώ συγκρούονται το υποκειμενικό γούστο (ο καλύτερος, ο ιδανικός) με το αδιαμφισβήτητο γεγονός του μόνιμου προσωπικού που ΠΡΈΠΕΙ να αξιοποιηθεί αλλιώς γιατί να τους πληρώνουμε, σωστά; Θέλουμε πρόγραμμα ανταγωνιστικό, δημοφιλές και πιασάρικο ή διεκπεραιωτικό απλά για να βγαίνουν οι ώρες των μόνιμων υπαλλήλων;
Κανείς δεν έχει τα κότσια να μιλήσει για την ταμπακιέρα
Όπου «ταμπακιέρα» είναι βασικά το προσωπικό και ο τρόπος λειτουργίας του ΡΙΚ. Στα χαρτιά ακούγεται ωραίο και ρομαντικό όταν μιλάς για «αναδιάρθρωση», «εξυγίανση», «εκσυγχρονισμό», «θωράκιση» και άλλους εύηχους αλλά απελπιστικά αόριστους όρους βγαλμένους κατευθείαν από το Εγχειρίδιο Ξύλινης Γλώσσας Για Φερέλπιδες Πολιτικούς για να κρατούν μαντρωμένα τα πρόβατα, όμως η αλήθεια είναι πως κανένας δεν έχει τη διάθεση, τα μέσα, τις γνώσεις ή απλά τα κότσια να χτυπήσει τις παθογένειες του ΡΙΚ στη ρίζα τους. Είναι ευκολότερο βλέπεις να ρίχνεις πού και πού προειδοποιητικές βολές κάθε φορά που κάποιος Γενικός ξωκείλει από τις κομματικές προσταγές (όπως έκαναν την προηγούμενη εβδομάδα ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ παγώνοντας τον προϋπολογισμό με τον οποίο εκβιάζουν το ΡΙΚ) στέλνοντας ανοιχτά αλλά και παρασκηνιακά τα μηνύματά σου σε πολλαπλούς αποδέκτες παρά να αναγκαστείς να χουφτώσεις μια καυτή πατάτα με τεράστιο πολιτικό κόστος – ειδικά σε προεκλογική περίοδο.
Το timing είναι κάτι περισσότερο από ύποπτο
Ένα πράγμα περίεργο, όμως, να θυμούνται κάποια κόμματα ότι δεν τους αρέσει το πρόγραμμα του ΡΙΚ ή ο τρόπος λειτουργίας του ΚΑΘΕ φορά που εκείνο ανεβαίνει σε τηλεθέαση προκαλώντας εκνευρισμό στα ιδιωτικά κανάλια (που με στη σειρά τους θυμούνται τον προϋπολογισμό και τον αθέμιτο ανταγωνισμό ΜΟΝΟ όταν τον πίνουν απ’ το ΡΙΚ). Είχε ξανασυμβεί πριν καμιά δεκαετία όταν το ΡΙΚ έσκιζε με τα προγράμματα του Alpha (τα οποία είναι η αλήθεια χρυσοπλήρωνε) με συνέπεια να του ψαλιδίσουν τον προϋπολογισμό και να μην ανανεώσει τη συνεργασία με το αθηναϊκό κανάλι. Φέτος το ΡΙΚ διανύει μία από τις καλύτερες χρονιές του εδώ και δεκαετίες με περισσότερες εκπομπές πολιτισμού και λόγου από κάθε άλλη σεζόν («Art Cafe», «Προσωπογραφίες», «Πολιτιστικό δελτίο», «Roadtrip», «Τετ-α-Τετ», «Εμείς κι ο κόσμος μας») ενώ έχει σχηματίσει ένα καθημερινό ισχυρό μπλοκ από το απογευματινό «Happy Hour» μέχρι τα «Χάλκινα χρόνια» που καθιστά το κανάλι ιδιαίτερα ανταγωνιστικό αφού τερματίζει πρωτοδεύτερο στην ημερήσια κατάταξη (και αρκετές εβδομάδες δεύτερο στην εβδομαδιαία). Μια ματιά μόνο στην εβδομαδιαία λίστα της Nielsen με τα δημοφιλέστερα προγράμματα και βλέπεις ότι από τα πρώτα δέκα προγράμματα τα 8-9 είναι του ΡΙΚ. Συνεπώς η αιτιολογία του Αβέρωφ Νεοφύτου περί «έλλειψης πολιτισμού» για τη μη ψήφιση του προϋπολογισμού από τον ΔΗΣΥ δεν στέκει καν ενώ ο ισχυρισμός ότι «το ΡΙΚ μετατράπηκε σε κανάλι που κυνηγά την τηλεθέαση» εμπεριέχει τους πραγματικούς λόγους που στήθηκε το όλο σκηνικό: Η επιτυχία του ΡΙΚ τσούζει. Τώρα ποιους και γιατί, μεγάλα παιδιά είστε, ενώστε τις τελείες.
Περιοδικό TV Mania, τεύχος 1270.