Ηχηρό μήνυμα προς όλους για την επόμενη μέρα των προεδρικών εκλογών στέλνει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μέσω του «Φ», εστιάζοντας στα δύσκολα που έρχονται τη νέα χρονιά σε παγκόσμια κλίμακα που δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστη τη χώρα μας, ότι: Το σημαντικότερο που πρέπει να απασχολεί όλους είναι το κλίμα που πρέπει να επικρατήσει την επομένη των εκλογών και δεν είναι μόνο η συνοχή του ΔΗΣΥ.
«Έχουμε παγκόσμιες κρίσεις που απαιτούν και συλλογικότητα και ικανότητα διαχείρισης κρίσεων», υπέδειξε και σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει συναίνεση στη Βουλή. Δεικτικά υπέδειξε πως «θα πρέπει να τεθεί υπεράνω των όποιων είτε ιδεολογικών είτε άλλων λόγων, το συμφέρον της πατρίδας.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: 5 κόκκινες γραμμές από τον Αναστασιάδη προς τον διάδοχο του
Πολιτικά παίγνια δεν επιτρέπονται από κανένα, από καμία παράταξη».Υπεραμύνθηκε του δικαιώματός του να εκφράζει τις απόψεις του για τον Δημοκρατικό Συναγερμό, σημειώνοντας πως δεν θα πάψει να ενδιαφέρεται για το σπίτι που τον στέγασε πολιτικά και για το οποίο ανάλωσε τη μισή του ζωή.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πρόεδρος: Η Κύπρος μπορεί να γίνει παίχτης στα ενεργειακά
Παραδέχεται ότι ήταν λάθος το ταξίδι με το αεροπλάνο του Σαουδάραβα αλλά αντιτάσσει ότι στους τόσους ελέγχους που έγιναν δεν έχει βρεθεί τίποτε μεμπτό. Μιλά για προσπάθεια να πληγεί το ήθος και η εντιμότητά του προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος παρουσίας του στην προεδρία της Δημοκρατίας.
– Πώς αισθάνεστε που οι τρεις βασικοί υποψήφιοι είναι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαστήκατε πάρα πολλά χρόνια; Αισθάνεστε δικαιωμένος;
– Θα έλεγα ότι το γεγονός ότι επελέγησαν τρεις των συνεργατών μου ως οι κύριοι υποψήφιοι να με διαδεχθούν, ως ένα μέτρο, ναι αποτελεί δικαίωση. Η αντικειμενική ορθολογική εκτίμηση του έργου που εκτελέστηκε τη δεκαετία της δικής μας διακυβέρνησης θα γίνει όταν θα καταλαγιάσει το τοξικό κλίμα που δημιουργείται πάντα κατά τις προεκλογικές περιόδους, ή που προκλήθηκε κατά το 2019-20 με το προβληματικό σχέδιο επενδύσεων.
Είμαι βέβαιος ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει πιο αντικειμενική αξιολόγηση του έργου της δεκαετούς διακυβέρνησης μέσα από τη διαπίστωση των ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας του κράτους, το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, την εισαγωγή του Γενικού Σχεδίου Υγείας, την κοινωνική πολιτική όπως είναι η εισαγωγή του Ε.Ε.Ε. και η θέσπιση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, την αναπτυξιακή πολιτική, τη μείωση της στρατιωτικής θητείας, την αντιμετώπιση σειράς κρίσεων και ούτω καθεξής.
Όπως και τον ρόλο που διαδραματίζει η Κύπρος στην περιοχή. Να μην ξεχνούμε και την πολυεπίπεδη και αξιόπιστη εξωτερική πολιτική, με διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες, μέσα από την ευρωπαϊκή μας παρουσία αλλά και τους συνασπισμούς που έχουμε θεσπίσει με πρωτοβουλίες δικές μας, όπως οι εννέα μεσογειακές χώρες και το Eastern Mediterranean Gas Forum. Είναι ακόμα οι μεταρρυθμίσεις που επιτεύχθηκαν μέσα και από τη σύσταση υφυπουργείων, που συνέβαλαν στο να προχωρήσουμε στον εκσυγχρονισμό και την πράσινη μετάβαση. Υπενθυμίζω επίσης και τις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε για την περιβαλλοντική αλλαγή με τη στήριξη μάλιστα σημαντικού αριθμού κρατών της περιοχής μας, που μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες.
– Αισθάνεστε ότι αφήνετε αξιόλογη «προίκα» στον διάδοχό σας;
– Ας μην ξεχνάτε ότι παρέλαβα μια χώρα υπό χρεωκοπία –και χωρίς να επιβάλουμε νέες φορολογίες, αντίθετα καταργήσαμε φορολογίες– κατορθώσαμε να κτίσουμε ένα κράτος πρόνοιας με διασφαλισμένα εισοδήματα για τους ευάλωτους, να επαναφέρουμε τα εισοδήματα των δημοσίων υπαλλήλων ή και των εργαζομένων όπως είναι η μερική αποκατάσταση της ΑΤΑ, το επίδομα μάνας και πολλά άλλα. Ένα από τα κληροδοτήματά μου είναι το εθνικό σχέδιο «Κύπρος – το αύριο» που προνοεί 58 τόσες μεταρρυθμίσεις και 75 επενδυτικές δράσεις, κάτι που είναι διασφαλισμένο με πόρους από την Ευρώπη και με εθνικούς αλλά και ιδιωτικούς πόρους, που ανέρχονται σε πέραν των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ένα σχέδιο που θα αποφέρει πολλαπλά οφέλη στον τόπο μας, για παράδειγμα, είναι η δημιουργία 11 χιλιάδων καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και η αύξηση του ΑΕΠ κατά 7%.
Παραδίδουμε ένα ισχυρό οικονομικά κράτος. Παρουσιάζουμε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς. Η ανεργία έχει μειωθεί στο 6,8% και υπολογίζεται τα επόμενα χρόνια να μειωθεί ακόμη περισσότερο, βρισκόμαστε δηλαδή σε συνθήκες σχεδόν πλήρους απασχόλησης. Παραδίδουμε ένα κράτος πρόνοιας αυξημένο κατά μιάμιση φορά σε σχέση με αυτό που παραλάβαμε, με ένα ισχυρό δίχτυ προστασίας των ευάλωτων ομάδων. Παραδίδουμε ένα κράτος με εκ βάθρων αναθεώρηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, με ισχυρούς πλέον νόμους που αφορούν την πάταξη της διαφθοράς, τη λογοδοσία, την προστασία μαρτύρων, με τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να βρίσκεται σε τροχιά υλοποίησης όπως συμβαίνει και με τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, για να αναφερθώ απλώς σε μερικά από τα οσα εχουν επιτευχθεί. Μια χώρα με ισχυρότατη αποτρεπτική δύναμη, σύγχρονα οπλικά συστήματα, αμυντικής φύσεως, και προϋπολογισμό μεγαλύτερο απ’ ό,τι είχαμε εδώ και δεκαετίες.
Όλα αυτά και σωρεία άλλων, πιστεύω ότι θα εκτιμηθούν. Αυτό που θέλω είναι να ευχαριστήσω τις πολιτικές δυνάμεις, γιατί η σωρεία των μεταρρυθμίσεων δεν θα επιτυγχάνετο, εάν δεν είχαμε τη συνεργασία με κόμματα που στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και συνέβαλαν στις επιτυχίες.
Και όλα αυτά ευρισκόμενοι αντιμέτωποι με τρεις κρίσεις. Η πρώτη ήταν η οικονομική κρίση την οποία ξεπεράσαμε το συντομότερο που οποιοσδήποτε προέβλεπε και σήμερα η οικονομία της χώρας μας αξιολογείται στην επενδυτική βαθμίδα. Ακολούθησε η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού και τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση συνεπεία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Μέσα από τις πολιτικές που ακολουθήσαμε κατορθώσαμε να έχουμε σωρεία ιδιωτικών επενδύσεων και εκτελέστηκαν ή εκτελούνται έργα που για δεκαετίες ανέμεναν την υλοποίησή τους. Δεν υπάρχει δήμος ή κοινότητα που να μην έχει αναζωογονηθεί ή αναμορφωθεί. Παντού υπάρχει η σφραγίδα της δεκαετούς διακυβέρνησης.
– Με την εμπειρία που έχετε ποια ανάγνωση κάνετε του προεκλογικού σκηνικού; Εάν ξεκινούσε τώρα ο προεκλογικός θα χειριζόσασταν διαφορετικά τα πράγματα με τους δύο υποψήφιους προερχόμενους από τον ΔΗΣΥ;
– Θέλω να αποφεύγω αναφορές στις εκλογές σεβόμενος τον θεσμικό μου ρόλο, χωρίς να παραγνωρίζω και την κομματική μου προέλευση. Γι’ αυτό και προέβηκα σε σαφέστατες τοποθετήσεις ως προς το σε ποιον δίδω την υποστήριξη χωρίς την ίδια ώρα να μπαίνω σε χαρακτηρισμούς που να μειώνουν τους υπολοίπους των υποψηφίων. Θεωρώ ότι πρώτιστη υποχρέωσή μου είναι ο θεσμικός μου ρόλος και κατά δεύτερο οι κομματικές μου παρεμβάσεις. Δεν μπορεί ενόσω είμαι Πρόεδρος να παρεμβαίνω δίκην κομματάρχη, με παρεμβάσεις που μπορεί να επηρεάσουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο –είτε θετικό είτε αρνητικό– το αποτέλεσμα.
– Τι διαφορετικό θα κάνατε;
-Δεν παρέλειψα από τότε που ξεκίνησαν οι προσπάθειες να αποφευχθεί η κατάσταση που επικράτησε με υποψηφίους, από τη μια τον πρόεδρο της παράταξης και από την άλλη ένα μέλος της παράταξης και στενό μου συνεργάτη. Δυστυχώς απέτυχα. Το ιστορικό το έχω αναφέρει, πώς και γιατί. Πέραν τούτου δεν θεωρώ ότι προσθέτω οτιδήποτε, τα οποία μάλιστα διαστρέφονται από κάποιους που θέλουν να καλλιεργούν την εντύπωση ή το κλίμα ότι τάχα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αρνείται τις κομματικές του καταβολές, είτε αρνείται να υποστηρίξει τον υποψήφιο της παράταξης με βάση τις αποφάσεις του ΔΗΣΥ, είτε ότι δήθεν ευνοεί άλλη από την υποψηφιότητα του προέδρου της παράταξης. Απλώς δεν θα πάψω να ενδιαφέρομαι για το σπίτι που με στέγασε πολιτικά, όπου και έχω αναλώσει πέραν του ήμισυ της ζωής μου, κάτι που δεν επιτρέπω σε κανένα να το αμφισβητεί. Και αυτό καταγράφεται από την όλη πορεία μου στον ΔΗΣΥ, αλλά και την όλη πορεία του Δημοκρατικού Συναγερμού όταν για 16 χρόνια ήμουν ο ηγέτης της παράταξης.
– Σας αγχώνει η επόμενη μέρα στον ΔΗΣΥ, όταν θα ολοκληρωθεί η διαδικασία των προεδρικών εκλογών;
– Δεν είναι μόνο η συνοχή του ΔΗΣΥ που πρέπει να απασχολεί όλους, αλλά το σημαντικότερο είναι το κλίμα που πρέπει να επικρατήσει την επομένη των εκλογών. Έχουμε παγκόσμιες κρίσεις που απαιτούν και συλλογικότητα και ικανότητα διαχείρισης κρίσεων. Παραδίδουμε ένα κράτος, όπως το περιέγραψα προηγουμένως αλλά ο επόμενος χρόνος, σύμφωνα με τις προβλέψεις των οίκων αξιολόγησης, της Παγκόσμιας Τράπεζας αλλά και άλλων αξιόπιστων και ανεξάρτητων οίκων και θεσμών, θα είναι χρονιά ύφεσης, θα είναι μια δύσκολη χρονιά. Και για να διατηρηθούν τα όσα μέχρι σήμερα έχουμε κερδίσει ή έχουμε επιτύχει, θα πρέπει να έχουμε μια ισχυρή οικονομία, αλλά και ένα κράτος το οποίο να μπορεί να αξιοποιήσει το εθνικό σχέδιο η «Κύπρος – το αύριο». Είναι πάρα πολύ σημαντικό για να μπορούν να γίνουν πέραν των 50 μεταρρυθμίσεων θα πρέπει σίγουρα να υπάρχει συναίνεση στη Βουλή. Θα πρέπει να τεθεί υπεράνω των όποιων είτε ιδεολογικών είτε άλλων λόγων, το συμφέρον της πατρίδας. Πολιτικά παίγνια δεν επιτρέπονται από κανένα, από καμία παράταξη.
Mea culpa για το ταξίδι με το αεροπλάνο του Σαουδάραβα
– Κύριε Πρόεδρε για ποιο ζήτημα θα ζητούσατε mea culpa από τον κόσμο;
– Το πρώτο είναι ο αυστηρότερος έλεγχος που θα έπρεπε να γίνεται για αυστηρή τήρηση του προγράμματος πολιτογραφήσεων. Να υπενθυμίσω ότι το πρόγραμμα δεν το εισήγαγε η κυβέρνηση Αναστασιάδη. Το κληρονόμησε από το 2007 επί αειμνήστου Τάσσου Παπαδόπουλου, από τη διακυβέρνηση Δημήτρη Χριστόφια, όπως διαμορφώθηκε με καλύτερους όρους. Να σημειώσω ότι μεταξύ των κινήτρων που ανέκαθεν υπήρχαν από την καθιέρωση του προγράμματος, ήταν η πολιτογράφηση του ή της συζύγου και των τέκνων και δεν ήταν κάτι που όπως ψευδώς ελέχθη εισήχθη επί εποχής Αναστασιάδη. Εκείνο που οφείλω να παραδεχθώ είναι πως κάποιοι εκμεταλλεύθηκαν, καταχράστηκαν, το πρόγραμμα. Είτε αυτοί ήσαν ελεγκτικά γραφεία, δικηγορικά γραφεία, ή εταιρείες ανάπτυξης γης. Να πω και ένα δεύτερο, που αφορά προσωπικό σφάλμα. Η κακή εκτίμηση της αποδοχής ενός ταξιδιού από έναν άνθρωπο που ποτέ δεν ευνοήθηκε και που ποτέ δεν υπήρξε πελάτης του πρώην δικηγορικού μου γραφείου. Ουδέν όφελος είχε και ουδεμία χάρη έγινε προς τον συγκεκριμένο, όμως κακώς εκτιμώντας αποδέχθηκα τη φιλοξενία. Αυτό για μένα αποτελεί το μεγαλύτερο προσωπικό λάθος που έδωσε αφορμή στο να αυξηθούν εκείνοι που μη μπορώντας να αμφισβητήσουν το έργο της κυβέρνησης, θεώρησαν ότι με το να πλήξουν το ήθος μου, την εντιμότητά μου, θα μείωναν την παρουσία μου στην προεδρία.
– Γιατί δεν δώσατε μια καθαρή εντολή, σ’ ό,τι αφορά τα συγγενικά και φιλικά σας πρόσωπα, ούτως ώστε να μην σας επιρρίπτουν ευθύνες και να μην αφήνονται και τάτσες σ’ όλη αυτή την πορεία;
– Είχα δώσει ρητή εντολή όταν μεταβίβαζα τις μετοχές στο δικηγορικό γραφείο. Γιατί μέτοχοι δεν είναι μόνο οι κόρες μου αλλά και οι συνεταίροι μου, αφού κατά την αποχώρηση μου έδωσα τις μετοχές μου ώστε ο καθένας να έχει από ένα τέταρτο. Να υπενθυμίσω την υπόθεση της Ryanair όπου διά επιστολής είχα ζητήσει να τηρηθούν όλα όσα είχα ξεκαθαρίσει κατά την αποχώρησή μου. Τερμάτισαν την όποια συνεργασία. Αλλά το σημαντικότερο, όχι μόνο ζήτησα να τερματιστούν οι υπηρεσίες προς την εν λόγω εταιρεία, αλλά πως όταν συναντήθηκα με τον εκτελεστικό διευθυντή της Ryanair την ίδια ημέρα, προήδρευσα Υπουργικού Συμβουλίου και τα πρακτικά υπάρχουν, όπου είπα «να βγείτε προς εκδήλωση ενδιαφέροντος γιατί η εταιρεία αντί να αγοράσει θέλει να την πληρώσουμε για να αναλάβει τις Κυπριακές Αερογραμμές». Και ακύρωσα κάθε σκέψη. Μάλιστα επί τούτου έγινε και έρευνα από τον Γενικό Ελεγκτή, ζητήθηκε και εστάλη στο πειθαρχικό συμβούλιο του δικηγορικού συλλόγου, το πρώην δικηγορικό μου γραφείο, το οποίο απαλλάχθηκε γιατί διαφάνηκε πως δεν υπήρχε οποιαδήποτε διαπλοκή.
– Ασφαλώς δεν αισθάνεστε ευτυχής να σας χαρακτηρίζουν ως τον πιο διεφθαρμένο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας…
– Όχι μόνο δεν αισθάνομαι ευτυχής, αλλά αισθάνομαι, το έχω πει και θα το επαναλάβω, ότι με σκοτώνει αυτή η ανυπόστατη αναφορά.
«Ιστορικό τι παρέλαβα και τι παρέδωσα»
– Μετά την 1η Μαρτίου πού θα βρίσκεται ο Νίκος Αναστασιάδης;
– Παντού και πουθενά, όπως λέει και το τραγούδι.
– Βιβλίο εσείς θα γράψετε;
– Αυτή την ώρα θέλω να ξεκουραστώ. Στη συνέχεια θα ήθελα κάπου να καταγράψω, πρώτον για το μεγάλο εθνικό θέμα, τις εμπειρίες και τα όσα έχουν συμβεί στη διάρκεια των προσπαθειών επίλυσης του Κυπριακού και υπάρχουν αρκετά τεκμήρια προς τούτο, αλλά και ένα ιστορικό του τι παρέλαβα και του τι παρέδωσα.
Ανδρούλα Ταραμουντά, Ανδρέας Πιμπίσιης, Φρίξος Δαλίτης
