Πληθώρα ιστορικών φωτογραφιών, οι οποίες «εικονογραφούν» την πρωτεύουσα της Κύπρου στο πέρασμά της στον χρόνο συγκεντρώνει η έκθεση «Τρεις Φωτογραφικές Διαδρομές – Λευκωσία: Άνθρωποι και Τόποι», που παρουσιάζεται από τις 9 Απριλίου στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο.

Με τον τρόπο αυτόν, το ιστορικό Μουσείο της πόλης προβάλλει άγνωστα ντοκουμέντα του Φωτογραφικού του Αρχείου ως μαρτυρίες που ξεδιπλώνουν την ανάπτυξη της πρωτεύουσας.

Οι τρεις φωτογραφικές διαδρομές παρουσιάζονται σε τρία μέρη τα οποία εξελίσσονται διαδοχικά ως μία ουσιαστικά έκθεση:

Μέρος 1: 1878-1950

Μέρος 2: 1950-1960

Μέρος 3: 1960-2004.

Η πρώτη κατά σειρά έκθεση με τίτλο «Τρεις Φωτογραφικές Διαδρομές – Λευκωσία: Άνθρωποι και Τόποι, Μέρος 1: 1878-1950» ανοίγει τις πόρτες της στο κοινό στις 10 Απριλίου και θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 19 Μαΐου. περιλαμβάνει πολλά τεκμήρια από το Φωτογραφικό Αρχείο «Το Μάτι» του Μουσείου, τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Πρόκειται για καταγραφές που καλύπτουν μια ιδιαίτερα σημαντική περίοδο, αυτήν των πρώτων φωτογράφων αλλά και της ίδιας της πόλης, τότε που κάνει την πρώτη εμφάνισή της σε φωτογραφικό χαρτί και καρτ ποστάλ κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας.

Καρτ ποστάλ που απεικονίζει πωλητή μαχαλλεπιού, 1910. Φωτογράφος: Θεόδουλος Ν. Τουφεξής (1872-1948). Δωρεά: Αγνή Μιχαηλίδου† © Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας

Οι φωτογραφίες ανήκουν είτε σε σημαντικούς φωτογράφους που επισκέφθηκαν την Κύπρο και τη Λευκωσία από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετέπειτα είτε σε επαγγελματίες Κύπριους φωτογράφους που αποτύπωσαν ό,τι τους εντυπωσίασε. Ο Ιωάννης Π. Φώσκολος, οι αδελφοί Μανγκογιάν, ο Φέλιξ Γιαξής, ο Θεόδουλος Ν. Τουφεξής και ο Charles Glaszner, είναι μερικοί μόνο από τους πρωτοπόρους φωτογράφους. Σε αυτούς οφείλουμε απόψεις, δρόμους και μνημεία της Λευκωσίας, στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής αλλά και του κόσμου της πόλης μας.

Με τη συμβολή της αισθητικής προσέγγισης και την οπτική των φωτογράφων, ο χρόνος σταματά σε μια πραγματικότητα που μεταφέρεται ανέπαφη στο παρόν. Οι φωτογραφίες εκτίθενται μεγεθυμένες και συνοδεύονται από την αντίστοιχη λεζάντα τους, στην οποία αναγράφονται ο φωτογράφος, η θεματική και η χρονολογία λήψης τους. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα στον επισκέπτη να «εισβάλει» στον ξεχωριστό αυτόν κόσμο μέσα από τόσες λεπτομέρειες, που πλέον γίνονται περισσότερο αντιληπτές.

Η έκθεση προβάλλει την πόλη μέσα από μια πολυεπίπεδη προσέγγιση, που περιλαμβάνει ενότητες όπως οι όψεις της πόλης, οι άνθρωποί της, τα επαγγέλματα και η κοινωνική διαστρωμάτωση, τα παζάρια, οι μεταφορές, τα σχολεία, η κοινωνική ζωή, η αστική ανάπτυξη, η αρχιτεκτονική.

Καρτ ποστάλ που απεικονίζει το Κυβερνητικό Νοσοκομείο, δεκαετία 1930. Φωτογράφος: Χαϊγκάζ Μανγκογιάν (1907-1970). Δωρεά: Αγνή Μιχαηλίδου†. © Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας
 

Η προσωρινή έκθεση θα συναρπάσει τον επισκέπτη, καθώς παρακινεί για ένα ταξίδι στον χρόνο: η μικρή πολίχνη με τα χρώματα της Ανατολής των πρώτων χρόνων της Αγγλοκρατίας μεταλλάσσεται παραμένοντας διαχρονικά ζωντανή και δραστήρια. Στα εκατό και πλέον χρόνια που ακολούθησαν οι αλλαγές της θα είναι σταδιακές, αλλά μεγάλης κλίμακας και καθοριστικές. Σήμερα η Λευκωσία, μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, παραμένει η τελευταία μοιρασμένη πρωτεύουσα της Ευρώπης. Τόσο η ιστορία όσο και η φωτογραφική της αποτύπωση συνεχίζονται.

Το πρώτο μέρος της τριλογίας «Τρεις Φωτογραφικές Διαδρομές – Λευκωσία: Άνθρωποι και Τόποι» θα εγκαινιάσει ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου την Τρίτη 9 Απριλίου στις 6.30μ.μ. στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας.

Τον γενικό συντονισμό της έκθεσης είχε η Διευθύντρια του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας Τζένη Λυμπεροπούλου Σαββίδου, καθώς και την επιμέλεια από κοινού με την Υποδιευθύντρια του Μουσείου Μαρία Πατσαλοσαββή. Σχετικά με τη δημιουργία της έκθεσης, καθοριστικός υπήρξε ο συμβουλευτικός ρόλος της Διευθύντριας του Ιδρύματος Αναστάσιος Γ. Λεβέντης και της Λεβεντείου Πινακοθήκης Λουκίας Λοΐζου Χατζηγαβριήλ, καθώς και της Δήμητρας Θεοδότου Αναγνωστοπούλου, Συμβούλου Μουσείων του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη, της Λεβεντείου Πινακοθήκης και του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας.

Άποψη της Λευκωσίας, δεκαετία 1950. Φωτογράφος: Φέλιξ Γιαξής (1922-2001;). © Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας

Ιδιαίτερης σημασίας για την υλοποίηση της έκθεσης αποτέλεσε η υποστήριξη του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, το οποίο παραχώρησε αρχειακό υλικό σε μορφή βίντεο για τον εμπλουτισμό του περιεχομένου της.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσηςτο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας θα πραγματοποιήσει ειδικές ξεναγήσεις, δημιουργικά εργαστήρια, καθώς και άλλες εκδηλώσεις. Το κοινό μπορεί να ενημερωθεί για το αναλυτικό πρόγραμμα από την ιστοσελίδα του Μουσείου (leventismuseum.org.cy), όπως και από τις σελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (Facebook / Instagram: @leventismuseum).

  • Λευκωσία, Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο (22661475). Εγκαίνια: Τρίτη 9 Απριλίου, 6.30μ.μ. Διάρκεια: μέχρι 19 Μαΐου (Τρίτη-Κυριακή, 10π.μ.- 4.30μ.μ.)