Πώς ορίζουμε την ευτυχία, σήμερα, φίλοι μου; Είναι το χρήμα; Η ευτυχισμένη οικογένεια; Η επιτυχημένη καριέρα; Ο Σιντάρτα Γκαουτάμα (563-483π.Χ.) έζησε στην Ινδία και χαρακτηριζόταν ως «φωτισμένος», λόγω των ιδεών του και της φιλοσοφίας του. Η βασική αρχή που καθόριζε την φιλοσοφία του ήταν: «Ευτυχισμένος είναι εκείνος που έχει ξεπεράσει το Εγώ του…». Χώριζε τις «ευγενείς αλήθειες», όπως τις αποκαλούσε, σε τέσσερις: 1)Η οδύνη, εγγενές κομμάτι της ύπαρξης, από την ώρα της γέννησης, δηλ. οι αρρώστιες, τα γηρατειά και τελικά ο θάνατος. 2) Αιτία αυτής της οδύνης είναι, σύμφωνα με τον Γκαουτάμα, η επιθυμία για ηδονές των αισθήσεων, η προσκόλληση στην ύλη και στη δύναμη. 3) Η οδύνη τερματίζεται με την εξάλειψη της σαρκικής ή άλλης επιθυμίας και η απεξάρτηση. 4) Η οκταπλή ατραπός (μονοπάτι) οδηγεί στην εξάλειψη της επιθυμίας και την υπέρβαση του Εγώ, άρα στη γαλήνη..
Η διαφορά του με τον Έλληνα στοχαστή Πυθαγόρα ήταν ότι ο δεύτερος χρησιμοποιούσε τη Λογική για να ερμηνεύσει τα πάντα. Από την άλλη, στην Κίνα, ο Λάο Τσε και ο Κομφούκιος διαχώριζαν την ηθική από τα θρησκευτικά δόγματα. Στη νεαρή του ηλικία, ο Σιντάρτα απολάμβανε την πολυτέλεια, τις ηδονές, αλλά κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι αυτά δεν αρκούσαν για να του φέρουν την πραγματική ευτυχία… Έτσι, εγκαταλείποντας τη σύζυγο και τον γιο του, προς αναζήτηση της πνευματικότητας, ανακάλυψε ότι υπάρχει μια μέση οδός μεταξύ αισθησιακών απολαύσεων και ασκητισμού. Βίωσε τη φώτιση, ευρισκόμενος στη σκιά ενός δέντρου «μπόντι», και αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή του μεταδίδοντας το δικό του φως, μέσω της διδασκαλίας του σε ολόκληρη την Ινδία.
Είχε την επίγνωση ότι πηγή των κακών ήταν οι αρρώστιες, τα γηρατειά, αλλά και το δυσάρεστο γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν είχαν όλα όσα χρειάζονταν για να ζήσουν αξιοπρεπώς.Δίδαξε ότι οι ηδονές προσφέρουν μια πρόσκαιρη ικανοποίηση. Γι’ αυτό επεδίωκε την εμπειρία ακραίου Ασκητισμού, την αυτοπειθαρχία και ασφαλώς, την εγκράτεια. Μήπως, εμείς, ως νεο-Κύπριοι, πρέπει να παραδειγματιστούμε από αυτό; Και όχι μόνο εμείς, φυσικά.
Συνάγοντας, εγώ τουλάχιστον, μετά από αυτή τη σύντομη θεώρηση των πραγμάτων κατά τον μεγάλο Ινδό στοχαστή, θα μπορούσα να συμπεράνω ότι τίποτα στο σύμπαν δεν είναι αυθύπαρκτο. Ο καθένας εξ ημών αποτελεί ένα μεταβατικό κομμάτι μιας αιώνιας διαδικασίας, άρα είμεθα εφήμεροι και χωρίς ουσία.Οφείλουμε να αντιληφθούμε, λοιπόν, ότι η μόνη μας σωτηρία ίσως είναι η συνειδητοποίηση του «Μη-εγώ». Να προσπαθήσουμε με λίγα λόγια, χωρίς βέβαια να απαρνηθούμε την ατομικότητα ή την ύπαρξή μας, να απορρίψουμε την αντίληψη ότι το Εγώ μας είναι μοναδικό ή ανώτερο από αυτό των συνανθρώπων μας. Εδώ να θυμίσω τη διδασκαλία του Χριστιανισμού για την ανάγκη ταπείνωσης. Κλείνοντας, θα αναφέρω τη λέξη «Νιρβάνα» -γνωστή σε όλους- που δεν είναι τίποτα άλλο από την εξάλειψη κάθε δεσμού με τον εγωισμό και την ένωσή μας με τον Θεό.
