Με την προσωπική μαρτυρία του Κενάν Αγιάς συνεχίστηκε η ακροαματική διαδικασία εναντίον του Κούρδου αγωνιστή στο Ανώτερο Περιφερειακό Δικαστήριο του Αμβούργου, την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου. Η κατάθεσή του είχε ξεκινήσει σε προηγούμενη δικάσιμο πριν ολοκληρωθεί την Πέμπτη σε μια πολύ έντονη διαδικασία με την οποία ασχολήθηκε και ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος νεοσουλτάνος επισκέφθηκε το Βερολίνο στις 17 Νοεμβρίου και ανάμεσα σε πολλά άλλα ζητήματα, ευχαρίστησε τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς για τη δίκη εναντίον του Κενάν Αγιάς.
Η αναφορά του Ερντογάν κατατέθηκε από την υπεράσπιση του Αγιάς, χωρίς να επιτραπεί συζήτηση από τη Γενική Εισαγγελία. Σύμφωνα και με γερμανικά ΜΜΕ, ο Ερντογάν αναφέρθηκε σε «νέο κεφάλαιο στις βαθιές σχέσεις» Τουρκίας-Γερμανίας, εκφράζοντας ευχαρίστηση για την ποινική διαδικασία εναντίον «ενός υπόπτου αξιωματούχου της κουρδικής τρομοκρατικής ομάδας PKK», όπως ο ίδιος δήλωσε δίχως να ονομάζει τον Κενάν Αγιάς, που εκδόθηκε στη Γερμανία από την Κύπρο μετά από απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας και συγκατάθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Αν μη τι άλλο, η δήλωση Ερντογάν αποδεικνύει ότι η υπόθεση του Κενάν Αγιάς δεν αφορά μόνο τον γερμανικό ποινικό κώδικα και τη θεωρία περί τρομοκρατίας και Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK). Πρόκειται για διαδικασία που ξεκινά από την Άγκυρα, διαδικασία που παρακολουθεί στενά το τουρκικό κράτος και οι υπηρεσίες του. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως ο Κενάν βρισκόταν σε τουρκικές λίστες με Κούρδους καταζητούμενους και αυτός είναι ο λόγος που εκδόθηκε το Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψής του. Το ερώτημα είναι, όπως συζητείται, αν αισθάνονται καθαροί με τη συνείδησή τους όσοι εξέδωσαν τον Κενάν Αγιάς και δέχονται σήμερα τις ευχαριστίες του Τούρκου δικτάτορα.
Με αναφορές στην Κύπρο και στην κατοχή η μαρτυρία του Κενάν
Με μια συγκλονιστική πολύωρη μαρτυρία από τον Κούρδο αγωνιστή, ολοκληρώθηκε η ακροαματική διαδικασία της Πέμπτης στο Αμβούργο. Ο Αγιάς, άριστος γνώστης της κουρδικής και παγκόσμιας ιστορίας, κατέθεσε μια μνημειώδη και λεπτομερή εξιστόρηση του δράματος του λαού του αλλά και της δικής του πορείας. Απορρίπτοντας εκ προοιμίου την κατηγορία της τρομοκρατίας και αναφέροντας ότι κατηγορείται για την εθνική του, κουρδική ταυτότητα και για τίποτε άλλο, ο Κούρδος πολιτικός πρόσφυγας σημείωσε ότι ο κουρδικός λαός έχει βιώσει από πρώτο χέρι την τρομοκρατία τόσο από το τουρκικό κράτος όσο και από το Ισλαμικό Κράτος.
Ο Κενάν Αγιάς δεν μπορούσε να μην καταθέσει την ιστορία των Κούρδων, μιλώντας για τις συλλογικές αναμνήσεις με τις οποίες έχει μεγαλώσει αυτός ο περήφανος λαός, «από τους αρχαιότερους λαούς στην ανθρώπινη ιστορία». Με παρουσία στις επαναστάσεις της Νεολιθικής Εποχής, της μυθολογίας, της φιλοσοφίας, της θρησκείας και της επιστήμης, οι Κούρδοι αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι του ανθρώπινου πολιτισμού είπε ο Κενάν, τονίζοντας πως από τη γέννηση των κρατών, υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν στα βουνά για να επιβιώσουν. «Οι Κούρδοι έχουν υποφέρει από το χάος και τις μάχες μεταξύ των αντίστοιχων ηγεμονικών δυνάμεων», είπε, ενώ η πατρίδα τους χωρίστηκε στα τέσσερα με τη Συνθήκη της Λωζάνης πριν 100 χρόνια.
Συνεχίζοντας με τη δική του ιστορία, ο Αγιάς ανέφερε ότι γεννήθηκε το 1975 στο κουρδικό χωριό Χαλάξε. «Το κουρδικό όνομα της οικογένειάς μας ήταν Segvan. Μάλλον γεννήθηκα τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο. Τουλάχιστον η μητέρα μου μου είπε ότι ήταν η εποχή της συγκομιδής». Αναφέρθηκε επίσης στη σχέση της οικογένειάς του με τις άλλες κοινότητες της περιοχής, σημειώνοντας ότι ο παππούς του ανέλαβε την προστασία των ασσυριακών οικογενειών κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας του 1915. Αρκετά χρόνια μετά, το τουρκικό κράτος δεν σταμάτησε τις επιθέσεις εναντίον μη μουσουλμάνων, και το καλοκαίρι του 1974, συγκέντρωσε Άραβες για να τις συνεχίσουν. Ο πατέρας και ο θείος του Κενάν, κατά το παράδειγμα του παππού του, προστάτευσαν τις ασσυριακές οικογένειες της περιοχής.
Ο Κενάν, που είναι το 7ο παιδί της οικογένειας της Βεσίλα και του Γιουσούφ (ανέφερε πρώτο το όνομα της μητέρας του), ένιωσε το πρώτο του μεγάλο σοκ στο δημοτικό σχολείο. «Δεν καταλάβαινα τη γλώσσα που μιλούσε ο δάσκαλος. Δεν ήταν η γλώσσα που μιλούσαν στην οικογένειά μου, οι γείτονές μου, τα παιδιά των Ασσυρίων με τα οποία παίζαμε στον δρόμο. Αυτή η γλώσσα ήταν μια ξένη γλώσσα, ήταν η τουρκική. Έμαθα τουρκικά με τη βία». Περιγράφοντας την παιδική του ηλικία, υπογράμμισε ότι για το τουρκικό κράτος όλοι οι Κούρδοι ήταν υπό γενική καχυποψία, ειδικά μετά την έναρξη της επανάστασης του PKK. «Ωστόσο, αυτή η μαζική κρατική καταπίεση, προκάλεσε επίσης αντίσταση και οδήγησε στην ανάπτυξη της κουρδικής συνείδησης», είπε ενώπιον του Ανωτάτου Περιφερειακού Δικαστηρίου του Αμβούργου.
Ο Κενάν Αγιάς, όπως έχει καταγραφεί επανειλημμένα, συνελήφθη στις 9 Σεπτεμβρίου 1993, μαζί με τον 13χρονο αδερφό του με την ψευδή κατηγορία της συμμετοχής στο PKK. «Μας βασάνισαν. Μου έκαναν ηλεκτροσόκ σε όλο μου το σώμα, ειδικά στα χέρια και στα δάκτυλα των ποδιών μου. Μου έριξαν κρύο νερό και με υποχρέωσαν να ξαπλώσω γυμνός στο υγρό μπετόν. Με κράτησαν 15 ημέρες και 15 νύχτας με δεμένα τα μάτια, δεν με άφησαν να κοιμηθώ». Οι αναφορές του για τις εκτελέσεις και τους βιασμούς στις τουρκικές φυλακές είναι ανατριχιαστικές: «Μπορώ ακόμα να ακούω αυτές τις κραυγές». Μεταφέρθηκε στη Σμύρνη όπου θα καταδικαζόταν από το λεγόμενο Δικαστήριο Κρατικής Ασφαλείας.
Τη χρονιά της σύλληψής του, μετά τη δηλητηρίαση του τότε Τούρκου προέδρου Οζάλ, έλαβε χώρα η μεγαλύτερη επιχείρηση γενοκτονίας των Κούρδων. Σχεδόν 4.000 κουρδικά χωριά κάηκαν ή καταστράφηκαν. Εκατομμύρια Κούρδοι εκδιώχθηκαν, χιλιάδες δολοφονήθηκαν, δεκάδες χιλιάδες φυλακίστηκαν. «Όλα αυτά βρίσκονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Μετά από δύο χρόνια στις φυλακές «Buca» της Σμύρνης και σκληρά βασανιστήρια, ο Κενάν Αγιάς καταδικάστηκε σε 15 χρόνια χωρίς να κατηγορηθεί για οποιαδήποτε πράξη βίας. Μεταφέρθηκε στη φυλακή του Αϊδινίου όπου συναντήθηκε με Κούρδους πολιτικούς κρατούμενους που είχαν εκτίσει ποινή στις απάνθρωπες φυλακές του Ντιγιάρμπακιρ. Στις 11 Ιουνίου 1998 έφτασε στη φυλακή της Προύσας όπου κακοποιήθηκε και ταπεινώθηκε με άλλους Κούρδους κρατούμενους. Εκεί είδε μια μεγάλη θηριωδία από τις τουρκικές αρχές οι οποίες έσφαξαν δεκάδες πολιτικούς κρατούμενους. Αποφυλακίστηκε το 2004 και έπρεπε να περάσει πολύς καιρός για να συνέλθει από την κακοποίηση και τα βασανιστήρια.
Ήταν εποχή ελπίδας για τους Κούρδους, παρόλο που ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν ήταν ήδη φυλακισμένος και σε συνθήκες απομόνωσης. Υπήρχε όμως διάθεση για συνομιλίες και ειρήνευση, αλλά πολύ νωρίς εξανεμίστηκαν από το καθεστώς Ερντογάν. Και αυτό, διότι το τουρκικό κράτος, όπως κατέθεσε ο Αγιάς, δεν αντιμετώπισε ποτέ το παρελθόν του. Τις γενοκτονίες Ποντίων, Αρμενίων, Ασσυρίων, τις σφαγές των Κούρδων, το πογκρόμ κατά των Εβραίων στη Θράκη, το πογκρόμ στην Πόλη το 1955, την εισβολή στην Κύπρο το 1974, τις σφαγές των Αλεβιτών.
Η περιπέτεια του Κενάν δεν είχε τελειώσει. Συνελήφθη το 2009 μετά από διαδηλώσεις Κούρδων για νοθεία στις τοπικές εκλογές και φυλακίστηκε για έξι μήνες. Παρόλο που αθωώθηκε από την κατηγορία συμμετοχής στο PKK, μπήκε σε λίστα καταζητούμενων μετά από νέα εκστρατεία του τουρκικού κράτους στην Αμίδα, με την κατηγορία συμμετοχής στο KCK (Ένωση Κουρδικών Κοινοτήτων).
