Τρεις ώρες τη μέρα στο «εθιστικό» TikTok: Αυτές είναι οι τάσεις των νέων στην ενημέρωση και στα social media – Τι φάνηκε ότι τους ανησυχεί για τη ζωή μέσα από έρευνα του ΟΝΕΚ (πίνακες)  

Πρωταγωνιστές στη ζωή των νέων τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους εφήβους να αφιερώνουν τρεις ώρες στο TikTok και δύο στο Instagram ημερησίως. Πέρα από την ψυχαγωγία το 74% των νέων επιλέγει τα social media, ιδίως των ειδησεογραφικών οργανισμών, για την ενημέρωση του. Την πρωτιά σε χρήστες αλλά και σε προτίμηση κατέχει το Instagram, με το 92% να διατηρεί δικό του λογαριασμό. Οι νέοι (84%) δηλώνουν πως αγαπούν τα σύντομα βίντεο για να διευρύνουν τις γνώσεις τους, ενώ δείχνουν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον για τα podcast.To 55% ακολουθεί κάποιον influencer.

Πρόκειται για τα αποτελέσματα έρευνας για την πληροφόρηση των νέων που πραγματοποίησε ο οργανισμός IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας για λογαριασμό του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ).

Όπως διεφάνη τους νέους απασχολούν και ανησυχούν η οικονομική τους κατάσταση και η απουσία προοπτικής. Από την πληροφόρηση επιθυμούν να βελτιώσουν τον τρόπο που ζουν καθώς και να ενημερωθούν για θέματα επικαιρότητας. Πάγιες θέσεις των νέων, όπως ανέδειξε η έρευνα, είναι πως «η εργασία μπορεί να καλύψει μόνο τις ανάγκες διαβίωσης», πως η «η απόκτηση κατοικίας αποτελεί ένα «“άπιαστο όνειρο”», πως «η ενοικίαση είναι δυσβάστακτη, ακόμη και στις μικρότερες επαρχίες, καθώς πολλές φορές το ύψος του ενοικίου αγγίζει το ύψος του μισθού τους».

Βασιλεύουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Η συντριπτική πλειοψηφία των νέων, που αναλογεί σε περισσότερους από 7 στους 10 (74%), επιλέγουν να ενημερώνονται για τα θέματα που τους απασχολούν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης των ειδησεογραφικών οργανισμών. Ακολουθούν οι επίσημες ιστοσελίδες ειδήσεων (10%), οι μηχανές αναζήτησης (4%), η τηλεόραση (3%) και τα applications ειδησεογραφικών ιστοσελίδων (2%).

Συνολικά ως πηγές πληροφόρησης για τους νέους αναφέρθηκαν:

>> 91% μέσα κοινωνικής δικτύωσης

>> 39% επίσημες ιστοσελίδες ειδήσεων

>> 33%) μηχανές αναζήτησης

>> 26% τηλεόραση

>> 23% applications ειδησεογραφικών ιστοσελίδων

>> 23% φίλοι/ οικογένεια

>> 17% podcasts

>>13% ραδιόφωνο

>> 13% εκπαιδευτικά ιδρύματα

>> 9% βιβλία και επιστημονικά άρθρα

>> 8% εφημερίδες / περιοδικά (έντυπα μέσα)

>> 4% επιτόπια επίσκεψη / τηλεφωνική επικοινωνία με αρμόδιο φορέα

«Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι ανέφεραν πως ενημερώνονται από ειδησεογραφικά site, η κύρια πρακτική που εφαρμόζουν οι νέοι είναι να ακολουθούν τις σελίδες των ειδησεογραφικών ιστοσελίδων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», επισημαίνει η έρευνα. Στα δημοφιλέστερα ειδησεογραφικά site στους νέους συγκαταλέγονται τα Philenews, SigmaLive, Reporter, Antilive και AlphaNews.

Τα προφίλ των νεών στα social media

Σχεδόν κάθε νέος που συμμετείχε στην έρευνα (92%) διατηρεί λογαριασμό στο Instagram. Μεγάλη απήχηση έχει και το Facebook (88%) όπως επίσης και το TikTok (53%), ιδίως στις μικρές ηλικίες 14 με 24 ετών. Ακολουθούν X (22%), Linkedln (14%) και Snapchat (11%).

Το Instagram, σύμφωνα με τις απαντήσεις των νέων, τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμίσει τις λειτουργίες του, ώστε να ανταποκρίνεται σε όλες τους τις ανάγκες και έχει ξεφύγει από τον αρχικό του σχεδίασμά που αφορούσε αποκλειστικά το ανέβασμα φωτογραφιών. Πλέον μέσα από τα stories και reels, το Instagram κρατά το κοινό του αφοσιωμένο για πολλές ώρες, ενώ μέσα από το chat οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν άμεσα, καθιερώνοντάς το για αρκετούς νέους ως τη βασική εφαρμογή επικοινωνίας.

Οι νέοι χρησιμοποιούν πλέον το Instagram και ως μέσο ενημέρωσης, καθώς παρακολουθούν νέα και εξελίξεις μέσω των stories. Όταν το ενδιαφέρον τους είναι περιορισμένο, παρακολουθούν απλά τους τίτλους που εμφανίζονται, ενώ όταν θέλουν να ενημερωθούν περισσότερο για ένα θέμα, ακολουθούν τα σχετικά links. 

Έδαφος φαίνεται να κερδίζει στους νέους και το TikTok, το οποίο μέσα από τα σύντομα βίντεο του καταφέρνει να κρατά καθηλωμένους τους χρήστες του για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το TikTok, σύμφωνα με τους νέους, μπορεί να χαρακτηριστεί ως το πιο «εθιστικό».

Αγγίζει το τρίωρο ο ημερήσιος χρόνος στο TikTok

Οι νέοι προκύπτει πως αφιερώνουν ένα σεβαστό μέρος του χρόνους καθημερινά scrollάροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στην κορυφή, ωστόσο, δεν βρίσκεται το Instagram ως το πιο δημοφιλές, αλλά το «εθιστικό» TikTok. Ο χρόνος που ξοδεύουν οι νέοι είναι αντιστρόφως ανάλογος της ηλικίας τους. Οι μικρότεροι ξοδεύουν έως και τρεις ώρες, ενώ οι μεγαλύτεροι περίπου μία ώρα.

Αναλυτικά, ο μέσος όρος του ημερήσιου χρόνου που δαπανούν οι νέοι στα social media αναλογεί σε:

>> TikTok 111,1 λεπτά

>> Instagram 107,7 λεπτά

>> Facebook 47,3 λεπτά

>>X 25,7 λεπτά

Το 84% των ερωτηθέντων παρακολουθεί σύντομα βίντεο (κάτω των 3 λεπτών) για πληροφορίες σε βάθος. Το 66% παρακολουθεί βίντεο μεγάλης διάρκειας (από 3 λεπτά και πάνω) για να μάθει νέα πράγματα. Το 77% ακολουθεί οργανισμούς και το 55% influencers. Το 54% ακούει podcasts μικρής διάρκειας (κάτω των 15 λεπτών) και το 46% μεγάλης διάρκειας (άνω των 15 λεπτών). Το 33% ψάχνει hashtags που σχετίζονται με αντικείμενα του ενδιαφέροντος του.

Το περιεχόμενο σε μορφή βίντεο είναι ένας εύκολος και ξεκούραστος τρόπος για να ενημερωθούν για θέματα που τους ενδιαφέρουν, αναφέρουν οι νέοι.

Αυξανόμενη και η τάση παρακολούθησης podcast, με τους νέους να διευκρινίζουν πως συνηθίζουν να τα ακούν κάνοντας κάποια πρακτική ή χειρωνακτική εργασία (όπως οι δουλειές του σπιτιού). Ως αγαπημένες θεματικές σε podcast αναφέρθηκαν τα θέματα αυτόβελτίωσης, κοινωνικού περιεχομένου, κοινωνικά, πολιτικά και ιστορικά ζητήματα ή που σχετίζονται με την επαγγελματική τους δραστηριότητα.

Ο φόβος της παραπληροφόρησης

Παρά την ευρεία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι νέοι εκφράζουν ανησυχίες για την αξιοπιστία των πληροφοριών. Το 40% να δηλώνει δυσκολία στην αξιολόγηση της εγκυρότητας. 29% περιορισμένη πληροφόρηση σε συγκεκριμένα θέματα. 29% υπερβολική ποσότητα πληροφορίας. 25% καμία δυσκολία. 7% γλωσσικά εμπόδια. 4% κείμενα σε ξένη γλώσσα.

Για να διασφαλίσουν την ποιότητα της πληροφορίας που λαμβάνουν οι νέοι επισκέπτονται επίσημες ή αξιόπιστες ιστοσελίδες ενημέρωσης ή διασταυρώνουν τις πληροφορίες από διαφορετικές πηγές.

Πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης χαρακτηρίστηκαν:

>> 59% επίσημες ιστοσελίδες ειδήσεων

>> 37% μέσα κοινωνικής δικτύωσης

>> 25% εκπαιδευτικά ιδρύματα

>> 24% podcasts

>> 22% βιβλία και επιστημονικά άρθρα

>> 21% applications ειδησεογραφικών ιστοσελίδων

>> 20% τηλεόραση

>>16% ραδιόφωνο

Τα τρία κριτήρια των νέων για να εμπιστευτούν έναν λογαριασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι: α) ο αριθμός των ακολούθων του, β) η μπλε ένδειξη (verified account) δίπλα από το όνομα ενός λογαριασμού και γ) η ανατροφοδότηση από άλλους χρήστες, καθώς μέσα από τα σχόλια είναι δυνατό να λάβουν σημαντικές πληροφορίες ως προς την αξιοπιστία ενός λογαριασμού.

Πάντως, το 88% δηλώνει ότι έχει συναντήσει ψευδείς ειδήσεις και παραπληροφόρηση.

Επικαιρότητα και βελτίωση της ζωής τους, οι θεματικές που τους αφορούν

Η πλειοψηφία των νέων θέλουν να ενημερώνονται για τα θέματα επικαιρότητας. Τους ενδιαφέρει κυρίως το αστυνομικό, το κοινωνικό και το πολιτικό και συνολικά τα κορυφαία θέματα στη ημερήσια διάταξη των ειδησεογραφικών μέσων.

«Συνήθως ενημερώνομαι για θέματα επικαιρότητας. Αν γίνει κάτι σημαντικό στην Κύπρο ή στον κόσμο θέλω να το ξέρω», ανέφερε ένας από τους συμμετέχοντες, ενώ άλλος επεσήμανε πως τον ενδιαφέρουν «κυρίως τα πρώτα θέματα σε τίτλους, αν ακούσεις ότι έγινε κάτι μεγάλο, όπως κάποιο έγκλημα ή κάποιο δυστύχημα».

Τι ενδιαφέρει του νέους:

>> 63% ενημερώνεται για θέματα επικαιρότητας,

>> 60% για θέματα ψυχαγωγίας

>> 56% για θέματα εργασίας και επαγγελματικής ανάπτυξης

>> 52% για κοινωνικά ζητήματα

>> 49% για ευκαιρίες και εξελίξεις που αφορούν τη νεολαία

>> 44% για εκπαίδευση και ευκαιρίες σπουδών

>> 41% πολιτικά ζητήματα

>> 41% τεχνολογία και καινοτομίες

>> 40% υγεία και ευεξία

>> 37% περιβάλλον και κλιματική αλλαγή

>> 31% επιχειρηματικότητα

Ωστόσο, υπάρχουν ζητήματα που απασχολούν και ανησυχούν διαχρονικά τους νέους, όπως η οικονομική κατάσταση και η απουσία προοπτικής, γεγονός που εξηγεί και τους λόγους που σε τόσο μεγάλο ποσοστό ενημερώνονται για ευκαιρίες, εργασία και επιχειρηματικότητα.

Η βασική ανησυχία των νέων, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, «αφορά αναμφισβήτητα την οικονομική τους κατάσταση, η οποία τους προκαλεί αισθήματα απαισιοδοξίας και ματαίωσης, λόγω της έλλειψης προοπτικής. Όπως προκύπτει μέσα από τις αναφορές τους, για τη νέα γενιά η εργασία μπορεί να καλύψει μόνο τις ανάγκες διαβίωσης, χωρίς να υπάρχει προοπτική να υλοποιήσουν οποιαδήποτε άλλα τους σχέδια ή όνειρα, όπως μπόρεσαν να πράξουν οι γονείς τους όταν βρίσκονταν στην ηλικία τους».

Ως μείζον ζήτημα για τους νέους αναδεικνύεται η έλλειψη προοπτικής κυρίως σε θέματα απασχόλησης, καθώς θεωρούν ότι πολλές φορές η εργασία τους δεν ανταποκρίνεται στα προσόντα τους. Επίσης, οι μισθοί έχουν παραμείνει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα παρά το αυξημένο κόστος ζωής και δεν τους επιτρέπουν να έχουν την προοπτική που οι ίδιοι ονειρεύονται για το μέλλον τους.

Ένας ακόμα σκόπελος για τους νέους είναι το στεγαστικό, όπου για μια μεγάλη μερίδα η απόκτηση κατοικίας αποτελεί ένα «άπιαστο όνειρο», λόγω της οικονομικής τους κατάστασης και των συνθηκών διαβίωσης. Τους απασχολεί, επίσης, παρεμφερή θέματα, όπως οι όροι δανειοδότησης.

Το τραγικότερα, όπως επισημαίνεται από τις απαντήσεις των νέων, είναι ότι πέρα από την αδυναμία να αποκτήσουν δικό τους σπίτι, παράλληλα και η ενοικίαση «είναι δυσβάστακτη, ακόμη και στις μικρότερες επαρχίες, καθώς πολλές φορές το ύψος του ενοικίου αγγίζει το ύψος του μισθού τους».

Οι νέοι, εξέφρασαν ανησυχίες και για άλλα ζητήματα ως προς το μέλλον της κοινωνίας μας στο σύνολό της. Ανάμεσα σε άλλα ανησυχούν για το «συσσωρευμένο άγχος και πίεση στο λαό, το οποίο πολλές φορές εκφράζεται μέσα από τη βία και την εγκληματικότητα». Επίσης, τους απασχολεί το μεταναστευτικό και η αδυναμία του κράτους για ενσωμάτωση και εκπαίδευση των μεταναστών.

Οι κοινωνικές ανισότητες και ο αποκλεισμός λόγω διακρίσεων, συμπεριλαμβάνονται στα θέματα που τους ενδιαφέρουν, καθώς ορισμένοι από τους συμμετέχοντες δήλωσαν πως έχουν βιώσει διακρίσεις, μεταξύ άλλων λόγω της αναξιοκρατίας και του «μέσου».

Αχιλλέως: Πρόσβασή τους σε αξιόπιστες και ουσιαστικές πηγές πληροφόρησης

«Είναι καθήκον μας να ανταποκριθούμε σε αυτές τις αλλαγές, σχεδιάζοντας δράσεις που θα ενισχύσουν την πρόσβασή τους σε αξιόπιστες και ουσιαστικές πηγές πληροφόρησης», σχολίασε για την έρευνα η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΟΝΕΚ, Κωνσταντίνα Αχιλλέως.

Η έρευνα, είπε ακόμη, αναδεικνύει πόσο γρήγορα αλλάζει το τοπίο της ενημέρωσης των νέων καθώς και τις νέες συνήθειες μέσα από τις οποίες επιλέγουν να πληροφορούνται.

Η ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα βασίστηκε σε δείγμα 1.000 ατόμων, τα οποία ήταν ισάριθμα μοιρασμένα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, με τη μέθοδο της τυχαίας στρωματοποιημένης δειγματοληψίας.. Οι συμμετέχοντες ήταν από 14 έως 35 ετών. Το δείγμα ήταν από όλη την Κύπρο και αναλογεί 39% στη Λευκωσία, 29% στη Λεμεσό, 16% στη Λάρνακα, 10% στην Πάφο και 6% στην Αμμόχωστο.