Μια άκρως θετική εξέλιξη που θα επιλύσει ένα από τα καυτά ζητήματα που ταλανίζουν τις Κεντρικές Φυλακές, τουλάχιστον, τα τελευταία 10 χρόνια, αυτό της παράνομης χρήσης κινητών τηλεφώνων και των επικίνδυνων συνεπειών που αυτή ενέχει, επέρχεται σύντομα.
Το νέο σύστημα απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στους χώρους των φυλακών, όπως αποκάλυψε στον «Φ» ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, είναι έτοιμο για να τεθεί σε εφαρμογή, σηματοδοτώντας μια νέα κατάσταση όπου τερματίζεται η ανεξέλεγκτη χρήση τους με μοιραία αποτελέσματα σε ορισμένες περιπτώσεις. Σύμφωνα με τον Μάριο Χαρτσιώτη, αυτή τη στιγμή το σύστημα έχει τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή και αναμένεται ότι εντός Νοεμβρίου η α΄ φάση να τεθεί σε λειτουργία, ενώ πλήρως το σύστημα θα λειτουργήσει αρχές του 2026.
Ερωτηθείς από τον «Φ» για το πού βρίσκονται οι διαδικασίες για εγκατάσταση του συστήματος, ο υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε πως μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, η κυβέρνηση και με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα προσωπικά δεδομένα, προχωρά με συνέπεια στην εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την αντιμετώπιση της παράνομης κατοχής και χρήσης κινητών τηλεφώνων εντός των Κεντρικών Φυλακών. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσε, έχει προχωρήσει στη σύναψη δύο συμβάσεων με απόρρητη διαδικασία για εγκατάσταση εξειδικευμένου συστήματος εντοπισμού και απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές. Το έργο υλοποιείται σε δύο διακριτές φάσεις, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται και εξασφαλίζουν τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα του συστήματος:
>> Η πρώτη φάση βρίσκεται ήδη σε πιλοτική λειτουργία και τίθεται σε πλήρη λειτουργία εντός Νοεμβρίου 2025 (πρώτο υποσύστημα). Η ακριβής ημερομηνία δεν θα δημοσιοποιηθεί για ευνόητους λόγους.
>> Η δεύτερη φάση προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί τους πρώτους μήνες του 2026, ολοκληρώνοντας το συνολικό σύστημα (δεύτερο υποσύστημα).
Όπως εξήγησε ο υπουργός Δικαιοσύνης, τα δύο υποσυστήματα είναι στενά διασυνδεδεμένα, με το ένα να υποστηρίζει και να ενισχύει τη λειτουργία του άλλου, διασφαλίζοντας έτσι τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία του συνολικού συστήματος.
Απαντώντας σε ερώτηση πώς ξεπεράστηκαν τα προβλήματα που είχαν εντοπιστεί στο παρελθόν λόγω της ιδιάζουσας κατάστασης των Φυλακών, ο κ. Χαρτσιώτης ανέφερε ότι η επιλογή και εγκατάσταση του συστήματος αποτέλεσε μια ιδιαίτερα δύσκολη, επίπονη και απαιτητική διαδικασία, καθώς οι Κεντρικές Φυλακές γειτνιάζουν με κατοικημένες περιοχές εντός του αστικού ιστού και, επίσης, εφάπτονται της νεκρής ζώνης με όλες τις εγγενείς δυσκολίες που συνεπάγεται το γεγονός αυτό. Ως εκ τούτου, παρατήρησε, απαιτήθηκε προσεκτικός σχεδιασμός, λεπτοί χειρισμοί και ειδικές τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και νομικές προδιαγραφές, ώστε να διασφαλιστεί από τη μια ότι δεν θα επηρεαστεί η λειτουργία των τηλεπικοινωνιακών δικτύων των πολιτών και από την άλλη θα επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Ο κ. υπουργός αναφέρθηκε και στη συνολική στρατηγική που εφαρμόζει η κυβέρνηση για την ενίσχυση της ασφάλειας και της νομιμότητας στις Φυλακές, επισημαίνοντας την εισήγηση για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας περί Φυλακών, με την οποία ποινικοποιείται πλέον η κατοχή και χρήση κινητών τηλεφώνων από κρατουμένους, επισκέπτες και προσωπικό και η οποία επισύρει πολύ αυστηρές ποινές. «Η νομοθετική αυτή τροποποίηση, η οποία βρίσκεται ήδη ενώπιον της Βουλής, έρχεται να συμπληρώσει τις τεχνικές λύσεις, διαμορφώνοντας ένα σύγχρονο, πολυεπίπεδο και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση του προβλήματος», τονίζει ο κ. Χαρτσιώτης.
Κατά τον υπουργό Δικαιοσύνης, το νέο σύστημα απενεργοποίησης κινητών, σε συνδυασμό με την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, την ολοκλήρωση της εγκατάστασης του νέου κλειστού συστήματος παρακολούθησης, καθώς και την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ταυτοποίησης κινητών τηλεφώνων, αποτελούν βήματα για ένα πιο ασφαλές σωφρονιστικό περιβάλλον που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τις κοινωνίας και στις αρχές του κράτους δικαίου. «Το υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως παραμένει πιστό στις δεσμεύσεις του και στις εξαγγελίες του υπουργού του για οριστική επίλυση ενός ζητήματος που χρονίζει από το 2015. Με καινοτόμο ρεαλιστικό σχεδιασμό και στοχευμένες παρεμβάσεις, η κυβέρνηση κάνει πράξη την υπόσχεσή της για εγκατάσταση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές, πέραν όλων των άλλων ριζικών αλλαγών που υλοποιήθηκαν στις Φυλακές και που συνεχίζουν να υλοποιούνται», κατέληξε ο κ. Χαρτσιώτης.
Σημειώνεται ότι από το 2015 που άρχισαν οι προσπάθειες για επίλυση του προβλήματος με τα κινητά στις Φυλακές, αυτό παρέμεινε άλυτο. Η εγκατάσταση ενός νέου και αποτελεσματικού συστήματος φραγής των κινητών χωρίς να επηρεάζεται η περιοχή του Αγίου Ανδρέα, αποτέλεσε στοίχημα για την κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά που δικαστικές αποφάσεις έδειχναν τις Φυλακές, ως τον χώρο που διατάσσονταν εγκλήματα. Η λειτουργία του συστήματος απενεργοποίησης κινητών αναμένεται ότι θα αποτελέσει ένα είδος πλήγματος κατά του οργανωμένου εγκλήματος, αφού κατά καιρούς κρατούμενοι των Κεντρικών Φυλακών συνδέονται με εγκληματικά στοιχεία που δρουν στην κοινωνία.
Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο σύστημα διαθέτει δίκτυο αισθητήρων το οποίο θα ενεργοποιείται ότι εντοπίσει τη λειτουργία παράνομων κινητών μέσα στις πτέρυγες και στις υπόλοιπες κτηριακές εγκαταστάσεις των Φυλακών. Όταν μια παράνομη συσκευή επιχειρεί να συνδεθεί σε δίκτυο κινητής τηλεφωνίας ή εκπέμπει σήμα, το σύστημα δημιουργεί έναν απλό, κατανοητό χάρτη θερμότητας και δείχνει σε οθόνη ελέγχου σε ποια ζώνη υπάρχει ύποπτη κίνηση, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Το προσωπικό δέχεται ειδοποιήσεις και μπορεί να κατευθυνθεί αμέσως στο σωστό σημείο για να εντοπίσει την παράνομη συσκευή.
Η ευχέρεια αυτή θα απαλλάξει εν πολλοίς τη διεύθυνση των Φυλακών από τις συνεχείς έρευνες στα κελιά, την αναστάτωση και θα σταματήσουν οι διαρροές προς τους κατάδικους για αιφνιδιαστικές έρευνες από πλευράς Αστυνομίας.
Με το σύστημα που εγκαταστάθηκε και δοκιμάζεται τώρα, θα «νεκρώνει» μια περιοχή που γίνεται παράνομη χρήση κινητού και όχι ολόκληρο το σωφρονιστικό κατάστημα όπως προέβλεπε το παλαιότερο σύστημα που έφερε και αντιδράσεις από κατοίκους, τη Cyta, ακόμη και την Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία.
Σημειώνεται ότι το προηγούμενο σύστημα είχε εγκατασταθεί μετά από πολλές παρατάσεις τον Οκτώβριο του 2020, ενώ οι προσπάθειες είχαν αρχίσει το 2015. Στη συνέχεια, ήρθε το δίκτυο 5G και έγινε συμφωνία αναβάθμισής του υφιστάμενου για να καλύπτει και αυτό το δίκτυο. Μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες, προβλήματα με τη διεύθυνση, το σύστημα που εγκαταστάθηκε, κρίθηκε ότι δεν ανταποκρινόταν και έτσι η σύμβαση καταγγέλθηκε το 2023.