Η απειλή του Ιράν να αποκλείσει τα Στενά του Ορμούζ προκαλεί διεθνή ανησυχία για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια, καθώς η συγκεκριμένη πλωτή δίοδος είναι από τις πιο στρατηγικής σημασίας στον κόσμο. Βρίσκονται μεταξύ του Ιράν και του Ομάν και ενώνουν τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα. Τα στενά έχουν πλάτος μόλις 33 χλμ. στο στενότερο σημείο τους, με την πλεύσιμη δίοδο για τα μεγάλα πλοία να περιορίζεται στα 3 χλμ.
Η σημασία τους είναι τεράστια, αφού περίπου το 20% της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου περνά από εκεί — περίπου 18 με 21 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως — με τις χώρες του ΟΠΕΚ (Σαουδική Αραβία, Ιράκ, Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ) να εξάγουν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους προς την Ασία.
Πώς επηρεάζεται το εμπόριο αν κλείσουν τα Στενά
Αν το Ιράν υλοποιήσει την απειλή του για αποκλεισμό των Στενών, αυτό θα διαταράξει ριζικά την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα ενέργειας. Ο μεγαλύτερος χαμένος θα είναι το ίδιο το Ιράν, που εξάγει το πετρέλαιό του μέσω της ίδιας διαδρομής, όμως και άλλες χώρες — ιδίως η Κίνα, που προμηθεύεται το 90% των ιρανικών εξαγωγών — θα πληγούν σοβαρά.
Επιπλέον, αναμένονται αυξήσεις-ρεκόρ στις τιμές του αργού πετρελαίου. Μετά τις πρόσφατες αμερικανικές επιθέσεις στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, η τιμή του Brent ξεπέρασε στιγμιαία τα 80 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο, ενώ αναλυτές της Tortoise Capital εκτιμούν ότι μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 100 δολάρια, αν η ναυσιπλοΐα παρεμποδιστεί.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Η Ουάσιγκτον πιέζει την Κίνα να ασκήσει την επιρροή της στο Ιράν ώστε να μην πραγματοποιήσει την απειλή. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, τόνισε πως το κλείσιμο των Στενών θα αποτελούσε «οικονομική αυτοκτονία για το Ιράν», ενώ το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διατηρεί μόνιμη παρουσία στον Περσικό Κόλπο για την προστασία της ναυσιπλοΐας.
Η Goldman Sachs προειδοποιεί ότι αν περιοριστεί στο μισό η ροή πετρελαίου από τα Στενά του Ορμούζ για έναν μήνα και παραμείνει μειωμένη για το υπόλοιπο έτος, οι τιμές Brent μπορεί να ανέλθουν έως τα 110 δολάρια, πριν σταθεροποιηθούν γύρω στα 95 δολάρια το βαρέλι στα τέλη του 2024.
Στο επίκεντρο οι παγκόσμιες ισορροπίες
Η κρίση στα Στενά του Ορμούζ μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε οικονομίες και αγορές παγκοσμίως, από την Ασία μέχρι την Ευρώπη και την Αμερική. Η περιοχή παραμένει εστία γεωστρατηγικής έντασης, ενώ το ενδεχόμενο στρατιωτικής κλιμάκωσης μεταξύ Ιράν και Δύσης βρίσκεται ξανά στο τραπέζι.
