Ποσό ύψους €37 εκατομμυρίων θα διατεθεί στους γεωργοκτηνοτρόφους εντός του 2022, στο πλαίσιο των τριών επενδυτικών μέτρων τα οποία προκηρύχθηκαν από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης. Πρόκειται για την προκήρυξη δύο επενδυτικής φύσεως μέτρων του ΠΑΑ που σχετίζονται με τον εκσυγχρονισμό και την ανταγωνιστικότητα της γεωργίας μας και ένα που αφορά την οικονομική στήριξη των γεωργών που πλήγηκαν από την πυρκαγιά του καλοκαιριού του 2021. 

Συγκεκριμένα, προκηρύχθηκε το μέτρο 4.1 «Επενδύσεις στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» με συνολικό ποσό προκήρυξης €30 εκατ., καθώς και το μέτρο 6.1 «Πρώτη εγκατάσταση νέων γεωργών» με ποσό προκήρυξης €5 εκατ. Επιπρόσθετα, προκηρύχθηκε ακόμη ένα επενδυτικό μέτρο, το 5.2, το οποίο σχετίζεται με τη στήριξη των επενδύσεων αποκατάστασης του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού των εκμεταλλεύσεων που πλήγηκαν από τις πυρκαγιές του περσινού καλοκαιριού. Το μέτρο αυτό έχει ως συνολικό ποσό €2 εκατ. και προβλέπει την παραχώρηση οικονομικής ενίσχυσης που φτάνει μέχρι και 100% των δαπανών που θα πραγματοποιηθούν από τους γεωργούς που επηρεάστηκαν. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φοβίζουν τους επόπτες δάνεια στα ακίνητα -Aνησυχία για τιμές

Από τα σημαντικότερα μέτρα που προκηρύχθηκαν εντός του 2022 είναι το 4.1 «Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων», λόγω της χρηματοοικονομικής του βαρύτητας, αφού λαμβάνει ένα σημαντικό ποσοστό της δημόσιας δαπάνης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014–2020, καθώς επίσης και λόγω της σημασίας του, αφού στοχεύει άμεσα στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών προϊόντων και της βελτίωσης της τεχνολογίας και εκμηχάνισης της παραγωγής στις γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Επίσης, στοχεύει στον εκσυγχρονισμό και την περιβαλλοντική αναβάθμιση των χοιροστασίων, βουστασίων, πτηνοτροφείων/ πτηνοσφαγείων και αιγοπροβατοτροφικών μονάδων, μέσω της ενθάρρυνσης επενδύσεων σχετικά με την κατασκευή έργων υποδομής και ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Ο συνολικός προϋπολογισμός για τη δεύτερη προκήρυξη του Καθεστώτος 4.1 είναι €30 εκατ. ευρώ. Από τα οποία: • €4 εκατ. αφορούν την Κατηγορία Α και τις μικρές επενδύσεις, • €15 εκατ. την Κατηγορία Β1 και τις επενδύσεις στον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας και • €11 εκατ. την Κατηγορία Β2 και τους άλλους τομείς προτεραιότητας.

Κατηγορία Α – Μικρές επενδύσεις 

Στο πλαίσιο του μέτρου 4.1 προνοούνται επενδύσεις στην περιοχή Τηλλυρίας και στις περιοχές με υψόμετρο από 400 μέτρα και άνω. Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η προώθηση και ενθάρρυνση επενδύσεων που αφορούν την αναδιάρθρωση της μαντόρας, την καλλιέργεια της χαρουπιάς, την έξυπνη γεωργία, τις επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης και ΑΠΕ, την κυκλική οικονομία, τα συστήματα ενεργητικής προστασίας και τις σύγχρονες βιώσιμες αειφόρες γεωργικές τεχνικές παραγωγής που έχουν ευνοϊκές συνέπειες για το περιβάλλον και το κλίμα, οι οποίες θα συμβάλουν στο να γίνει ο αγροτικός τομέας πιο ανταγωνιστικός, βιώσιμος και αειφόρος. 

Το ανώτατο όριο ενίσχυσης ανά αιτητή-εκμετάλλευση, για όλη την περίοδο εφαρμογής του Καθεστώτος 4.1 στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, ανέρχεται στις 400 χιλιάδες ευρώ (600 χιλιάδες για νέους γεωργούς που συμμετέχουν στο Καθεστώς 6.1). 

Κατηγορία Β1- Επενδύσεις σε αιγοπροβατοτροφικές μονάδες 

Μέσω των επενδύσεων στην αιγοπροβατοτροφία επιδιώκεται η αναδιάρθρωση της αιγοπροβατοτροφίας, καθώς επίσης και η αύξηση της παραγωγής αιγινού και πρόβειου γάλακτος. Σημειώνεται ότι η απλή πάχυνση αιγοπροβάτων σαν παραγωγικός κλάδος, δεν είναι επιλέξιμος. 

Επιλέξιμοι κλάδοι είναι η αιγοπροβατοτροφία και οι αροτραίες καλλιέργειες (μόνο ως άμεσα συνδεδεμένες με την αιγοπροβατοτροφία), ωστόσο δεν είναι επιλέξιμα για επενδυτική στήριξη η αγορά κτιρίων, η αγορά μεταχειρισμένων μηχανημάτων και μεταχειρισμένου εξοπλισμού, δαπάνες που αφορούν την αγορά και φύτευση μονοετών φυτών, η αγορά δικαιωμάτων γεωργικής παραγωγής, γης, δικαιωμάτων ενίσχυσης, ζώων, ετήσιων φυτών και η φύτευσή τους, ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) και τα εργατικά της εκμετάλλευσης καθώς και η οικογενειακή εργασία.

Η κατηγορία Β1 καλύπτει αιτήσεις με ύψος ενίσχυσης μέχρι 300 χιλιάδες ευρώ (400 χιλιάδες ευρώ για νέους γεωργούς). Ως ελάχιστο ύψος επένδυσης έχουν καθοριστεί οι 15 χιλιάδες ευρώ για τα ορεινά και 30 χιλιάδες ευρώ για τις υπόλοιπες περιοχές. 

Κατηγορία Β2 – Προωθούμενες δράσεις ειδικού σκοπού

• Μετακίνηση οχληρών υποστατικών (ανέγερση νέων υποστατικών). 

• Κατασκευή Μονάδων Αφαλάτωσης (Ατομικών και Ομαδικών), για ιδία κατανάλωση ύδατος.        

• Επενδύσεις για υποδομές, συναφείς με Επεξεργασία και Διαχείριση Κτηνοτροφικών Αποβλήτων. 

• Επενδύσεις που αφορούν τους τομείς της κονικλοτροφίας, της μανιταροκαλλιέργειας, της πτηνοτροφίας, των αροτραίων καλλιεργειών, της μελισσοκομίας και δαπάνες που αφορούν φυτείες λαχανικών και φρέσκων αρωματικών φυτών υψηλού εισοδήματος σε δικτυοκήπια σε περιοχές με υψόμετρο από 400 μέτρα και άνω.

• Επενδύσεις που αφορούν τους νεοεισερχόμενους γεωργούς της Β’ Προκήρυξης του μέτρου 6.1.

• Επενδύσεις που αφορούν τους γεωργούς που πλήγηκαν από την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 3 Ιουλίου και επηρέασε τις 10 κοινότητες των επαρχιών Λάρνακας και Λεμεσού και άλλες δράσεις.

Μέτρο για αποκατάσταση των γεωργών από τις πυρκαγιές 

Το συγκεκριμένο μέτρο χαρακτηρίζεται ως ένα από τα σημαντικά του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 και εφαρμόζεται για την αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού που πλήγηκε από φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα. Το μέτρο ενεργοποιήθηκε μετά από τις καταστροφικές πυρκαγιές που ξέσπασαν μέσα στο καλοκαίρι του 2021, με σκοπό να συμβάλει στην άμεση στήριξη για αποκατάσταση του γεωργικού δυναμικού των πληγέντων γεωργών από τις τέσσερις πυρκαγιές που ξέσπασαν στις 16/6/2021 στις κοινότητες Αγίας Μαρίνας Ξυλιάτου και Πλατανιστάσας, στις 26/06/2021 στις κοινότητες Κοίλης και Τάλας, στις 3/7/2021 στις κοινότητες Αρακαπά, Επταγώνιας, Ακαπνού, Διερώνας, Οδού, Οράς, Μελίνης, Συκόπετρας, Αγίων Βαβατσινιάς και Βαβατσινιάς και στις 19/09/2021 στις κοινότητες Γιόλου, Σίμου, Δρύμου και Δρυνιά.

Ως ανώτατο συνολικό ποσό ενίσχυσης καθορίζονται οι €350 χιλιάδες και το ελάχιστο ποσό επένδυσης καθορίζεται στα €500. Πρόσθετα, στην ενίσχυση υπολογίζονται και συμψηφίζονται τυχόν άλλες αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στους πληγέντες και οι οποίες δεν αφορούν στην απώλεια εισοδήματος.  

Ενίσχυση νέων γεωργών

Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα της γήρανσης και της μη ανανέωσης των γενεών του αγροτικού πληθυσμού, καθίσταται σαφής η ανάγκη παροχής οικονομικής στήριξης σε νέους ανθρώπους που επιθυμούν να ενταχθούν και να δραστηριοποιηθούν στον πρωτογενή τομέα με βιώσιμες εκμεταλλεύσεις. 

Μέσω του Μέτρου 6.1 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης ενισχύεται η πρώτη εγκατάσταση νέων γεωργών, διασφαλίζοντας μακροπρόθεσμα το μέλλον του γεωργικού επαγγέλματος και διευκολύνοντας την είσοδο νεοεισερχομένων ατόμων ηλικίας από 18 μέχρι 40 ετών (συμπεριλαμβάνεται το 40ό έτος), οι οποίοι επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον γεωργικό τομέα ως επικεφαλής/αρχηγοί των εκμεταλλεύσεων.

Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί στα πλαίσια της δεύτερης προκήρυξης του μέτρου ανέρχεται σε €5 εκατ. 

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή των δικαιούχων στο μέτρο είναι η υποβολή μαζί με την αίτηση και του επιχειρηματικού σχεδίου με το οποίο θα αποδεικνύεται βελτίωση της αρχικής κατάστασης. Το επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να είναι ελάχιστης διάρκειας 3 ετών και μέγιστης 4 ετών. 

Η πρώτη δόση είναι το 60% του συνολικού ποσού και η δεύτερη και τελευταία δόση 40% του συνολικού ποσού, μετά από την ορθή υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου.