Κάτω από διαφορετικό πρίσμα εξετάζονται τα οικονομικά δεδομένα λόγω των όσων έχει επιβάλει η πανδημία του κορωνοϊού. Ωστόσο, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ), Γιώργος Πέτρου, εκφράζει την αισιοδοξία του πως η κυπριακή οικονομία θα ανακάμψει, υπό προϋποθέσεις, πλήρως μέχρι το 2022. Την ίδια ώρα, η ΟΕΒ έχει καταθέσει τις δικές της προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Μία απρόβλεπτη κρίση έχει πλήξει αυτήν τη φορά το επιχειρείν. Έχετε πλέον πιο ξεκάθαρη εικόνα για το ύψος των επιπτώσεων από την πανδημία του κορωνοϊού;
Είναι αλήθεια ότι αυτήν την φορά η κρίση αιφνιδίασε τη διεθνή κοινότητα, τόσο για την γενεσιουργό αιτία της όσο και για την σφοδρότητα του πλήγματος που επέφερε. Είναι η πρώτη φορά μετά την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, που μια υγειονομική κρίση εξελίχθηκε σε βαθιά οικονομική κρίση που άγγιξε άμεσα ή έμμεσα κάθε γωνιά του πλανήτη. Στην ΟΕΒ αναμέναμε το ξέσπασμα μιας νέας διεθνούς οικονομικής κρίσης εδώ και δύο περίπου χρόνια, αφού παρατηρούμε συστηματικά και αναλύουμε τα φαινόμενα. Τα βασικά σημάδια ήταν η υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας η οποία είχε συμπληρώσει 11 χρόνια συνεχούς ανάπτυξης, με τον μεγαλύτερο ιστορικά κύκλο πριν από ύφεση να ήταν 7 μόλις έτη.
Είναι αλήθεια ότι αυτήν την φορά η κρίση αιφνιδίασε τη διεθνή κοινότητα, τόσο για την γενεσιουργό αιτία της όσο και για την σφοδρότητα του πλήγματος που επέφερε. Είναι η πρώτη φορά μετά την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, που μια υγειονομική κρίση εξελίχθηκε σε βαθιά οικονομική κρίση που άγγιξε άμεσα ή έμμεσα κάθε γωνιά του πλανήτη. Στην ΟΕΒ αναμέναμε το ξέσπασμα μιας νέας διεθνούς οικονομικής κρίσης εδώ και δύο περίπου χρόνια, αφού παρατηρούμε συστηματικά και αναλύουμε τα φαινόμενα. Τα βασικά σημάδια ήταν η υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας η οποία είχε συμπληρώσει 11 χρόνια συνεχούς ανάπτυξης, με τον μεγαλύτερο ιστορικά κύκλο πριν από ύφεση να ήταν 7 μόλις έτη.
Ήταν οι εντεινόμενοι εμπορικοί πόλεμοι, ήταν το Brexit, ήταν η αδυναμία της Ευρωζώνης να βγει από την ισχνή ανάπτυξη αλλά και η αύξηση της εσωστρέφειας στα Κράτη Μέλη, κυρίως λόγω των πιέσεων από το προσφυγικό και το μεταναστευτικό. Όλα αυτά βοούσαν από το 2018 ότι πλησιάζει νέα κρίση. Θα θυμάστε ότι στην ΟΕΒ από το 2015, μόλις άρχισαν θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, ζητούσαμε επιτακτικά μεταρρυθμίσεις και εξοικονομήσεις. Ζητούσαμε τον εκσυγχρονισμό του κράτους και της οικονομίας και τη δημιουργία ισχυρού «μαξιλαριού» για ώρα ανάγκης. Ουδείς βέβαια μπορούσε να προβλέψει ότι ένας κορωνοϊός θα ήταν η θρυαλλίδα, ούτε ότι θα οδηγούσε σε παγκόσμιο lockdown. Κάθε σοβαρός αναλυτής όμως, ήξερε ότι μια κρίση πλησίαζε.
Οι πρώτες μας εκτιμήσεις τον Μάρτιο περιστράφηκαν σε τρία σενάρια, στο αισιόδοξο, στο ρεαλιστικό και στο απαισιόδοξο. Τα δε ποσοστά συρρίκνωσης του ΑΕΠ υπολογίζονταν από 6% μέχρι 12%, ανάλογα με τις παραδοχές που χρησιμοποιούνταν. Είναι με μεγάλη ανακούφιση που σήμερα βλέπουμε να επιβεβαιώνεται το αισιόδοξο σενάριο, να υπερβαίνουμε δηλαδή τις ρεαλιστικές υποθέσεις που κάναμε τις πρώτες μέρες. Θα μπορούμε να επικαιροποιήσουμε τις εκτιμήσεις μας στο τέλος Ιουλίου, όταν θα διαφανεί το εύρος της ζημιάς στον τουρισμό, κάτι που θα εξαρτηθεί από την ημερομηνία «ανοίγματος» της Κύπρου στην αγορά κυρίως της Βρετανίας αλλά και της Ρωσίας.
Πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως οι καλές χρονιές που προηγήθηκαν, έδωσαν την ευχέρεια στις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν απόθεμα, κι αυτό είναι που χρησιμοποίησαν την περίοδο του lockdown. Έχετε κι εσείς την ίδια εντύπωση;
Αυτό είναι σωστό για κάποιους τομείς οικονομικής δραστηριότητας αλλά δεν ισχύει για όλους, όχι στον ίδιο βαθμό τουλάχιστον. Από το 2015 η οικονομία επέστρεψε σε θετική τροχιά και την τριετία 2017-2019 έτρεξε με εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης, αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο, μόλις πριν από δύο χρόνια ανακτήσαμε το ΑΕΠ που απωλέσθηκε από το 2010 μέχρι το 2014. Οι επιχειρήσεις μόλις είχαν βγει από μια τραυματική εμπειρία, οι πληγές της προηγούμενης κρίσης δεν είχαν ακόμα επουλωθεί, ενώ πολλές, στην προσπάθεια επιβίωσης είχαν αναλώσει μεγάλο μέρος των αποθεμάτων τους. Επίσης, αν και η απομόχλευση είναι εντυπωσιακή από το 2013 μέχρι σήμερα, εντούτοις, το ιδιωτικό χρέος εξακολουθεί να είναι ένα από τα ψηλότερα στην Ευρώπη. Σημαντικό ρόλο στις επιδεικνυόμενες αντοχές έχουν διαδραματίσει τα μέτρα που λήφθηκαν και μάλιστα με καταπληκτική ταχύτητα. Ιδιαίτερα αποτελεσματική ήταν η αναστολή των δόσεων δανείων στις τράπεζες, η αναστολή καταβολής εισφορών στο ΦΠΑ και της αύξησης της εισφοράς στο ΓΕΣΥ, η μείωση στη τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και η κάλυψη του εργατικού κόστους σημαντικού μέρους της ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όλα αυτά διατήρησαν επαρκή επίπεδα ρευστότητας και επέτρεψαν τη λειτουργία της αλυσίδας των παραγωγικών διεργασιών σε όσους κλάδους εξαιρούνταν της ολικής αναστολής εργασιών. Αν εντός Μαρτίου είχε εγκριθεί και η παροχή φθηνής ρευστότητας με τις κρατικές εγγυήσεις σε νέα επιχειρηματικά δάνεια, οι προοπτικές ανάκαμψης θα ήταν ακόμα καλύτερες σήμερα.
Αυτό είναι σωστό για κάποιους τομείς οικονομικής δραστηριότητας αλλά δεν ισχύει για όλους, όχι στον ίδιο βαθμό τουλάχιστον. Από το 2015 η οικονομία επέστρεψε σε θετική τροχιά και την τριετία 2017-2019 έτρεξε με εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης, αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο, μόλις πριν από δύο χρόνια ανακτήσαμε το ΑΕΠ που απωλέσθηκε από το 2010 μέχρι το 2014. Οι επιχειρήσεις μόλις είχαν βγει από μια τραυματική εμπειρία, οι πληγές της προηγούμενης κρίσης δεν είχαν ακόμα επουλωθεί, ενώ πολλές, στην προσπάθεια επιβίωσης είχαν αναλώσει μεγάλο μέρος των αποθεμάτων τους. Επίσης, αν και η απομόχλευση είναι εντυπωσιακή από το 2013 μέχρι σήμερα, εντούτοις, το ιδιωτικό χρέος εξακολουθεί να είναι ένα από τα ψηλότερα στην Ευρώπη. Σημαντικό ρόλο στις επιδεικνυόμενες αντοχές έχουν διαδραματίσει τα μέτρα που λήφθηκαν και μάλιστα με καταπληκτική ταχύτητα. Ιδιαίτερα αποτελεσματική ήταν η αναστολή των δόσεων δανείων στις τράπεζες, η αναστολή καταβολής εισφορών στο ΦΠΑ και της αύξησης της εισφοράς στο ΓΕΣΥ, η μείωση στη τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και η κάλυψη του εργατικού κόστους σημαντικού μέρους της ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όλα αυτά διατήρησαν επαρκή επίπεδα ρευστότητας και επέτρεψαν τη λειτουργία της αλυσίδας των παραγωγικών διεργασιών σε όσους κλάδους εξαιρούνταν της ολικής αναστολής εργασιών. Αν εντός Μαρτίου είχε εγκριθεί και η παροχή φθηνής ρευστότητας με τις κρατικές εγγυήσεις σε νέα επιχειρηματικά δάνεια, οι προοπτικές ανάκαμψης θα ήταν ακόμα καλύτερες σήμερα.
Πιστεύετε πως θα ακολουθήσει μία νέα περίοδος διόρθωσης στην οικονομία; Δηλαδή, κάποιες επιχειρήσεις να μην καταφέρουν να αντεπεξέλθουν;
Η διόρθωση είναι αναπόφευκτη και σε κάποιο βαθμό και ωφέλιμη. Η ΟΕΒ δεν επιθυμεί την επιδοματική λαθροβίωση καμιάς επιχείρησης. Ξέρετε, σε μια ανοιχτή, υγιή και δυναμική οικονομία, κάθε χρόνο κλείνουν χιλιάδες επιχειρήσεις και χιλιάδες άλλες ανοίγουν. Το ζητούμενο είναι το ποσοστό αναπλήρωσης των απωλειών να είναι τέτοιο που στο τέλος κάθε έτους το πρόσημο να είναι θετικό. Θεωρώ αδύνατο, με 6% μείωση του ΑΕΠ να μην προκύψει αύξηση της ανεργίας, την οποία τα δικά μας οικονομετρικά μοντέλα την υπολογίζουν μεταξύ 2% και 2.5% εντός του 2020, ποσοστά πολύ χαμηλότερα από αυτά που θα είχαμε αν δεν είχαν ληφθεί τα μέτρα του Υπουργείου Εργασίας και του Υπουργείου Οικονομικών. Το μεγάλο στοίχημα για την χώρα, είναι η γρήγορη ανάκτηση των θέσεων εργασίας που θα χαθούν αλλά και η αξιοποίηση της περιπέτειας αυτής για επαναπροσανατολισμό του οικονομικού μας μοντέλου, για επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού κράτους και οικονομίας και για αντικατάσταση όσων θέσεων χαθούν με νέες ψηλότερης προστιθέμενης αξίας, μεγαλύτερης συνεισφοράς στην ανάπτυξη και καλύτερα αμειβόμενες.
Η διόρθωση είναι αναπόφευκτη και σε κάποιο βαθμό και ωφέλιμη. Η ΟΕΒ δεν επιθυμεί την επιδοματική λαθροβίωση καμιάς επιχείρησης. Ξέρετε, σε μια ανοιχτή, υγιή και δυναμική οικονομία, κάθε χρόνο κλείνουν χιλιάδες επιχειρήσεις και χιλιάδες άλλες ανοίγουν. Το ζητούμενο είναι το ποσοστό αναπλήρωσης των απωλειών να είναι τέτοιο που στο τέλος κάθε έτους το πρόσημο να είναι θετικό. Θεωρώ αδύνατο, με 6% μείωση του ΑΕΠ να μην προκύψει αύξηση της ανεργίας, την οποία τα δικά μας οικονομετρικά μοντέλα την υπολογίζουν μεταξύ 2% και 2.5% εντός του 2020, ποσοστά πολύ χαμηλότερα από αυτά που θα είχαμε αν δεν είχαν ληφθεί τα μέτρα του Υπουργείου Εργασίας και του Υπουργείου Οικονομικών. Το μεγάλο στοίχημα για την χώρα, είναι η γρήγορη ανάκτηση των θέσεων εργασίας που θα χαθούν αλλά και η αξιοποίηση της περιπέτειας αυτής για επαναπροσανατολισμό του οικονομικού μας μοντέλου, για επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού κράτους και οικονομίας και για αντικατάσταση όσων θέσεων χαθούν με νέες ψηλότερης προστιθέμενης αξίας, μεγαλύτερης συνεισφοράς στην ανάπτυξη και καλύτερα αμειβόμενες.
Αν και χαιρετήσατε το νέο πακέτο μέτρων, από αυτό εξαιρούνται κάποιοι σημαντικοί τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό θα δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα;
Η επιδίωξη του νέου αυτού πακέτου, είναι να στηρίξει την απασχόληση σε κάθε επιχείρηση που έχει πληγεί ουσιωδώς από τον κορωνοϊό και που χωρίς την στήριξη θα βρεθεί ενώπιον τραγικών αδιεξόδων. Όντως, στην πρώτη ανάγνωση τα Σχέδια της Υπουργού Εργασίας εξαιρούν αρκετές οικονομικές δραστηριότητες και αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Όμως τα Σχέδια είναι ευφυώς διατυπωμένα και επιτρέπουν την κάλυψη αυτών που πραγματικά πλήττονται, υπό προϋποθέσεις ακόμα και επιχειρήσεων από τους τομείς που εξαιρούνται. Οι πρόνοιες κάποιων Σχεδίων χρήζουν διασαφηνίσεων και αυτό θα γίνει σύντομα. Δεν έχουμε αμφιβολία ότι μέσα από το παραγωγικό κανάλι επικοινωνίας της ΟΕΒ με την Υπουργό, θα διαχειριστούμε δίκαια και ισότιμα ομοειδείς καταστάσεις, όπως εξάλλου είναι και η πρόθεση της Κυβέρνησης. Ήδη έχουμε υποβάλει στην Υπουργό υπόμνημα εννέα σημείων, με δραστηριότητες που δεν καλύπτονται και πιστεύουμε ότι πρέπει να στηριχθούν, αλλά και με επιχειρήσεις που πιστεύουμε ότι πρέπει να στηριχθούν κατά πιο ενισχυμένο τρόπο.
Η επιδίωξη του νέου αυτού πακέτου, είναι να στηρίξει την απασχόληση σε κάθε επιχείρηση που έχει πληγεί ουσιωδώς από τον κορωνοϊό και που χωρίς την στήριξη θα βρεθεί ενώπιον τραγικών αδιεξόδων. Όντως, στην πρώτη ανάγνωση τα Σχέδια της Υπουργού Εργασίας εξαιρούν αρκετές οικονομικές δραστηριότητες και αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Όμως τα Σχέδια είναι ευφυώς διατυπωμένα και επιτρέπουν την κάλυψη αυτών που πραγματικά πλήττονται, υπό προϋποθέσεις ακόμα και επιχειρήσεων από τους τομείς που εξαιρούνται. Οι πρόνοιες κάποιων Σχεδίων χρήζουν διασαφηνίσεων και αυτό θα γίνει σύντομα. Δεν έχουμε αμφιβολία ότι μέσα από το παραγωγικό κανάλι επικοινωνίας της ΟΕΒ με την Υπουργό, θα διαχειριστούμε δίκαια και ισότιμα ομοειδείς καταστάσεις, όπως εξάλλου είναι και η πρόθεση της Κυβέρνησης. Ήδη έχουμε υποβάλει στην Υπουργό υπόμνημα εννέα σημείων, με δραστηριότητες που δεν καλύπτονται και πιστεύουμε ότι πρέπει να στηριχθούν, αλλά και με επιχειρήσεις που πιστεύουμε ότι πρέπει να στηριχθούν κατά πιο ενισχυμένο τρόπο.
Τι άλλο ζητάτε από πλευράς πολιτείας πέραν των όσων έχουν ήδη γίνει;
Η ρύθμιση που έχει μείνει ημιτελής αφορά στο ζήτημα των ενοικίων για επαγγελματικές στέγες που ήταν ολικά αδρανείς ή υπολειτουργούσαν λόγω των περιοριστικών μέτρων. Το ζήτημα των ενοικίων μας απασχόλησε έντονα και όπως θα θυμάστε, η ΟΕΒ ήταν η Οργάνωση που τόλμησε να υποβάλει ολοκληρωμένη, ισοζυγισμένη και δίκαιη ρύθμιση για τα ενοίκια. Κατανοούμε ότι Νομικά ζητήματα περιορίζουν την ευχέρεια που υπάρχει, αλλά πιστεύουμε ότι η παροχή ισχυρότερων φορολογικών κινήτρων στους ιδιοκτήτες για να προβούν σε εθελοντικές μειώσεις, είναι υπό τις περιστάσεις επιβαλλόμενη.
Η ρύθμιση που έχει μείνει ημιτελής αφορά στο ζήτημα των ενοικίων για επαγγελματικές στέγες που ήταν ολικά αδρανείς ή υπολειτουργούσαν λόγω των περιοριστικών μέτρων. Το ζήτημα των ενοικίων μας απασχόλησε έντονα και όπως θα θυμάστε, η ΟΕΒ ήταν η Οργάνωση που τόλμησε να υποβάλει ολοκληρωμένη, ισοζυγισμένη και δίκαιη ρύθμιση για τα ενοίκια. Κατανοούμε ότι Νομικά ζητήματα περιορίζουν την ευχέρεια που υπάρχει, αλλά πιστεύουμε ότι η παροχή ισχυρότερων φορολογικών κινήτρων στους ιδιοκτήτες για να προβούν σε εθελοντικές μειώσεις, είναι υπό τις περιστάσεις επιβαλλόμενη.
Σε σχέση με την επανεκκίνηση της οικονομίας, η ΟΕΒ υπέβαλε στην Κυβέρνηση εμπεριστατωμένο υπόμνημα, επεξεργασμένο από επιχειρηματίες, ακαδημαϊκούς και εμπειρογνώμονες. Αφορά μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα αλλά και τομεακά, με έμφαση στους κλάδους στους οποίους διαθέτουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα. Μνείας ειδικής αξίζουν η μεταποιητική μας βιομηχανία, η ανανεώσιμη ενέργεια, η παιδεία, οι κατασκευές, η ναυτιλία, η έρευνα, η καινοτομία και οι υπηρεσίες. Με όλα αυτά να τα τέμνει οριζόντια η ψηφιακή μεταμόρφωση ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Διαφορετική Γενική Συνέλευση
Την ερχόμενη Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί η Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒ, η οποία λόγω των καταστάσεων θα είναι πολύ διαφορετική από κάθε άλλη. Αλλάζουν και οι στόχοι και οι προτεραιότητες της Ομοσπονδίας για το επόμενο διάστημα;
Η φετινή είναι ίσως η πιο ασυνήθιστη Ετήσια Γενική Συνέλευση που πραγματοποιείται στην ιστορία της ΟΕΒ. Σε μια χρονιά που γιορτάζουμε εξήντα χρόνια δημιουργικής παρουσίας και δυναμικής δράσης στην Κυπριακή οικονομία και κοινωνία, είμαστε υποχρεωμένοι από τα περιοριστικά μέτρα για αντιμετώπιση της πανδημίας να συνέλθουμε στον ανοικτό υπαίθριο χώρο της Λαπάτσα. Για πρώτη φορά στην 60χρονη ιστορία της Οργάνωσης μας, η Συνέλευση διεξάγεται χωρίς πανηγυρικό μέρος, χωρίς την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου Πολιτικού ή Πολιτειακού αξιωματούχου.
Την ερχόμενη Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί η Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒ, η οποία λόγω των καταστάσεων θα είναι πολύ διαφορετική από κάθε άλλη. Αλλάζουν και οι στόχοι και οι προτεραιότητες της Ομοσπονδίας για το επόμενο διάστημα;
Η φετινή είναι ίσως η πιο ασυνήθιστη Ετήσια Γενική Συνέλευση που πραγματοποιείται στην ιστορία της ΟΕΒ. Σε μια χρονιά που γιορτάζουμε εξήντα χρόνια δημιουργικής παρουσίας και δυναμικής δράσης στην Κυπριακή οικονομία και κοινωνία, είμαστε υποχρεωμένοι από τα περιοριστικά μέτρα για αντιμετώπιση της πανδημίας να συνέλθουμε στον ανοικτό υπαίθριο χώρο της Λαπάτσα. Για πρώτη φορά στην 60χρονη ιστορία της Οργάνωσης μας, η Συνέλευση διεξάγεται χωρίς πανηγυρικό μέρος, χωρίς την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου Πολιτικού ή Πολιτειακού αξιωματούχου.
Οι στόχοι της ΟΕΒ έχουν προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα τα οποία προφανώς επιτάσσουν την ταχύτερη δυνατή επιστροφή σε συνθήκες ομαλότητας. Πρώτα πρέπει να βοηθήσουμε όσους υποτομείς τελούν ακόμα σε ολική αναστολή εργασιών, να επιστρέψουν σε δραστηριότητα. Πρέπει επίσης να παρακολουθούμε συστηματικά και να αναθεωρούμε τα πρωτόκολλα προστασίας της δημόσιας υγείας, διευρύνοντας τα επιτρεπόμενα πλαίσια λειτουργίας των επιχειρήσεων όσο το επιτρέπουν τα επιδημιολογικά δεδομένα. Πρέπει, δηλαδή, βραχυπρόθεσμα να μεγιστοποιήσουμε την οικονομική δραστηριότητα που μπορεί να διεξαχθεί στην ενδοχώρα έτσι ώστε να αναπληρωθεί όσο μέρος των απωλειών από τα τουριστικά έσοδα είναι εφικτό.
Μεσοπρόθεσμα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα αρχίσουν να εισρέουν υγιή έσοδα στα δημόσια ταμεία και να επαναφέρουμε το δημόσιο χρέος σε βιώσιμα επίπεδα, έτσι ώστε η οικονομική κρίση να μην εξελιχθεί και σε δημοσιονομική. Ταυτόχρονα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι διαφυλάσσεται η ευρωστία του Τραπεζικού μας συστήματος, την σταθερότητα του οποίου δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε ούτε λεπτό γιατί ο τόπος δεν θα αντέξει μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση. Αυτό απαιτεί ύψιστη προσοχή στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και στην αποφυγή με κάθε μέσο της δημιουργίας μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Ο δε μεσομακροπρόθεσμος στόχος της ΟΕΒ για αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου στο Triple A, μετατίθεται κατά δύο περίπου έτη για το 2031.
Ρεαλιστικές παραδοχές και σενάρια
Είστε αισιόδοξος ότι σύντομα θα δούμε μία πορεία ανάκαμψης της οικονομίας ώστε το 2021 να καταγραφεί τέτοια αύξηση του ΑΕΠ η οποία να καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις απώλειες του 2020;
Το βασικό κοινό χαρακτηριστικό κάθε επιχειρηματία είναι η αισιοδοξία. Ως επιχειρηματίας και Πρόεδρος της μεγάλης Εργοδοτικής Οργάνωσης του τόπου, αλλά και εκ της φύσεως μου, είμαι πάντα αισιόδοξος. Οι ασκήσεις προσομοίωσης που επεξεργαζόμαστε με ρεαλιστικές παραδοχές, δείχνουν ανάκτηση του ΑΕΠ στις αρχές του 2022. Τούτο προφανώς προϋποθέτει ότι δεν θα ενσκήψει νέο κύμα πανδημίας ή αν ενσκήψει δεν θα οδηγήσει ξανά σε lockdown της οικονομίας. Η οικονομία δεν θα αντέξει επανάληψη της ίδιας τραγωδίας, θα πρέπει από τώρα να καταρτιστεί εναλλακτικό σχέδιο δράσης από την Κυβέρνηση με την συμβολή των επιδημιολόγων και των φορέων των παραγωγικών δυνάμεων.
Είστε αισιόδοξος ότι σύντομα θα δούμε μία πορεία ανάκαμψης της οικονομίας ώστε το 2021 να καταγραφεί τέτοια αύξηση του ΑΕΠ η οποία να καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις απώλειες του 2020;
Το βασικό κοινό χαρακτηριστικό κάθε επιχειρηματία είναι η αισιοδοξία. Ως επιχειρηματίας και Πρόεδρος της μεγάλης Εργοδοτικής Οργάνωσης του τόπου, αλλά και εκ της φύσεως μου, είμαι πάντα αισιόδοξος. Οι ασκήσεις προσομοίωσης που επεξεργαζόμαστε με ρεαλιστικές παραδοχές, δείχνουν ανάκτηση του ΑΕΠ στις αρχές του 2022. Τούτο προφανώς προϋποθέτει ότι δεν θα ενσκήψει νέο κύμα πανδημίας ή αν ενσκήψει δεν θα οδηγήσει ξανά σε lockdown της οικονομίας. Η οικονομία δεν θα αντέξει επανάληψη της ίδιας τραγωδίας, θα πρέπει από τώρα να καταρτιστεί εναλλακτικό σχέδιο δράσης από την Κυβέρνηση με την συμβολή των επιδημιολόγων και των φορέων των παραγωγικών δυνάμεων.
