Η συμφωνία δασμών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών μεταβάλλει ριζικά τις αγορές και αναστέλλει τις προβλέψεις για περαιτέρω μείωση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μετατοπίζοντας τις προσδοκίες για νέα μείωση 0,25% στον Μάρτιο του 2026 με πιθανότητα 90%, σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις των επενδυτών.
Το ευρώ υποχώρησε σε νέο χαμηλό δύο μηνών, πέφτοντας κάτω από το όριο των 1,16 δολαρίων, με συνολική εβδομαδιαία απώλεια 1,8%. Η ισοτιμία διαμορφώνεται πλέον στα 1,1563 δολάρια, παρά το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό νόμισμα παραμένει ενισχυμένο κατά 11,6% σε ετήσια βάση.
Οι αγορές αντιδρούν αρνητικά στην εμπορική συμφωνία, εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ θα επωφεληθούν δυσανάλογα. Η τιμή του αμερικανικού αργού πετρελαίου κινείται ανοδικά, ενώ η προσοχή στρέφεται και στα ομόλογα, καθώς η Γερμανία αναμένεται να υπερβεί τον κανόνα φρένου χρέους με νέο δανεισμό 175 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε άμυνα και υποδομές.
Οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων καταγράφουν αυξήσεις: κατά 10 μονάδες βάσης στη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Δανία, και κατά 11 μονάδες στην Αυστρία και τη Φινλανδία. Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ενισχύθηκε κατά 9 μονάδες βάσης.
Κατά τη συνεδρίαση της 24ης Ιουλίου, η ΕΚΤ διατήρησε τα επιτόκια σταθερά, με την πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ να επισημαίνει την ανάγκη αξιολόγησης των συνεπειών της εμπορικής συμφωνίας στον πληθωρισμό, ο οποίος παραμένει συνδεδεμένος με τον στόχο του 2%. Στις δηλώσεις της, απέφυγε να συνδέσει την πολιτική της ΕΚΤ με την ισοτιμία του ευρώ, σημειώνοντας ωστόσο τη σημασία της για τις πληθωριστικές προσδοκίες.
Οι νέοι δασμοί 15% εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν αρνητικά τις εξαγωγές, με το ακριβό ευρώ να επιβαρύνει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, οι αυξήσεις στις τιμές ενέργειας, ιδίως στο Brent, περιορίζουν το όφελος για καταναλωτές και επιχειρήσεις, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα που εξαρτώνται από εισαγωγές.
Η ανάπτυξη στην ευρωζώνη το προηγούμενο διάστημα αποδίδεται, σύμφωνα με την ΕΚΤ, στις αυξημένες παραγγελίες από ΗΠΑ ενόψει της επιβολής των δασμών. Η Ιρλανδία επίσης επηρεάζεται άμεσα, καθώς θα έχει διαφορετικό δασμολογικό καθεστώς στις δύο πλευρές του νησιού.
Η ΕΚΤ παραμένει σε στάση αναμονής, διατηρώντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας μείωσης επιτοκίων. Στόχος της παραμένει η σταθερότητα τιμών χωρίς διαταραχές στην εξαγωγική δυναμική. Η συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ ωστόσο προκαλεί αβεβαιότητα, με δυνητικές επιπτώσεις στις βασικές οικονομίες της Ευρώπης – Γερμανία και Γαλλία – και έμμεσα και στις τουριστικές ροές προς χώρες όπως η Ελλάδα.
Η Λαγκάρντ υπενθύμισε ότι η ΕΚΤ διαθέτει εργαλεία για να διαχειριστεί τις εξελίξεις, μέσω της πολιτικής ρευστότητας, της τραπεζικής ενοποίησης και της ενίσχυσης δημοσιονομικής πειθαρχίας, ιδιαίτερα στις ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης.
