Την Τετάρτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υπέγραψε νομοσχέδιο το οποίο εξαναγκάζει τον κολοσσό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ByteDance με έδρα την Κίνα να πουλήσει το διαμάντι του στέμματός του, TikTok. Εάν δεν το κάνει, η εφαρμογή θα απαγορευτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες – μια κίνηση άνευ προηγουμένου που αποτελεί ιστορική πρώτη που αυτή η χώρα θα απαγορεύσει μια εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης ξένης ιδιοκτησίας.
Ο Μπάιντεν και ο Λευκός Οίκος υπογράμμισαν ότι η απαγόρευση του TikTok δεν είναι η πρόθεση της νομοθεσίας και ότι, αντίθετα, θέλουν απλώς η εφαρμογή να συνεχίσει να λειτουργεί υπό νέο αμερικανική ιδιοκτησία. Η εκστρατεία του Μπάιντεν, άλλωστε, “προσχώρησε” πρόσφατα στο TikTok και σχεδιάζει να συνεχίσει να το χρησιμοποιεί για να προσεγγίσει τους ψηφοφόρους.
Έχει όμως αρχίσει να γίνεται κοινή πεποίθηση ότι η αποσύνδεση του TikTok από τη ByteDance θα αποδειχθεί εντελώς αδύνατη. Ρεπορτάζ του Forbes για την πλατφόρμα που χρησιμοποιούν 170 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν επίσης δείξει επανειλημμένα πόσο διαπλεγμένες είναι οι δύο εταιρείες, με το μεγαλύτερο μέρος του TikTok να τρέχει σήμερα με εργαλεία ByteDance – τις δικές της εκδόσεις του Microsoft Office, του G Suite, του Salesforce κλπ. – που κατασκευάστηκαν πριν από χρόνια από μηχανικούς στην Κίνα. Αυτό έχει δώσει στο προσωπικό και στις δύο εταιρείες, στις ΗΠΑ και την Κίνα, ευρεία πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με Αμερικανούς χρήστες TikTok, δημιουργούς TikTok, διαφημιστές και διασημότητες του TikTok, πολιτικούς και άλλα δημόσια πρόσωπα τα οποία χρησιμοποιούν την εφαρμογή. Εργαζόμενοι, επίσης, έχουν περιγράψει εκτεταμένες επικαλύψεις μεταξύ των δύο εταιρειών.
“Ισχυρίζομαι ότι δεν θα ήταν λάθος να πει κανείς ότι η ByteDance [και] το TikTok είναι ένα και το αυτό”, δήλωσε στο Forbes ο πρώην υπάλληλος της TikTok, Joel Carter, ο οποίος ισχυρίζεται ότι απολύθηκε άδικα τον Αύγουστο. “Είναι ξεκάθαρο από την πρώτη σας ημέρα στο γραφείο – μέσω εγγράφων, προϊόντων, συστημάτων, διαδικασιών, σήμανσης γραφείου, ακόμη και του μισθού σας – ότι οι εργαζόμενοι είναι υπάλληλοι της ByteDance”.
Το δε επιχείρημα ότι ο νέος νόμος δεν αφορά, στην πραγματικότητα, μια αποεπένδυση είναι ένα επιχείρημα που προβάλλει η TikTok καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της υπόθεσης.
“Μην αυταπατάστε, πρόκειται για απαγόρευση – απαγόρευση του TikTok και απαγόρευση για εσάς και τη φωνή σας”, δήλωσε την Τετάρτη ο CEO της TikTok, Shou Chew, σε ένα viral βίντεο που ανέβηκε στην πλατφόρμα μετά την κύρωση του νόμου από τον Μπάιντεν. “Οι πολιτικοί μπορεί να λένε το αντίθετο, αλλά μην μπερδεύεστε. Πολλοί από εκείνους που υποστήριξαν το νομοσχέδιο παραδέχονται ότι η απαγόρευση του TikTok είναι ο απώτερος στόχος τους”.
“Να είστε σίγουροι, δεν θα πάμε πουθενά”, πρόσθεσε. “Είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας και θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τα δικαιώματά σας στα δικαστήρια. Τα γεγονότα και το σύνταγμα είναι με το μέρος μας”.
“Τι θα συμβεί εάν δεν υπάρξει επενδυτής; Νομίζω ότι αυτό μπορεί θέσει υπό αμφισβήτηση όλη την υπόθεση”.
Η κύρωση του νόμου από τον Μπάιντεν που στοχεύει το TikTok – που ενσωματώθηκε σε ένα ευρύτερο πακέτο παροχής ξένης βοήθειας στην Ουκρανία, το Ισραήλ και την Ταϊβάν – είναι το κλείσιμο ενός κεφαλαίου, αλλά και η αρχή του επόμενου: εκείνου μιας πιθανά παρατεταμένης νομικής μάχης για το μέλλον της εξαιρετικά δημοφιλούς εφαρμογής.
“Αυτή είναι η αρχή, όχι το τέλος αυτής της μακράς διαδικασίας”, έγραψε ο Michael Beckerman, κορυφαίο στέλεχος πολιτικής του TikTok για την Αμερική στο προσωπικό το Σάββατο, σε ένα εσωτερικό σημείωμα που ήλθε σε γνώση του Forbes (το μότο δίπλα στο όνομά του ήταν “Μείνετε ήρεμοι και στοχεύετε ψηλά”.) Ο ίδιος χαρακτήρισε το νομοσχέδιο “αντισυνταγματικό” και “άνευ προηγουμένου”.
“Από τη στιγμή που το νομοσχέδιο είναι κυρωμένο, θα κινηθούμε στα δικαστήρια για νομική προσφυγή”, είπε το στέλεχος στους εργαζόμενους. “Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, καθώς αυτή η νομοθεσία αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση των δικαιωμάτων που εξασφαλίζει η Πρώτη Τροποποίηση του συντάγματος των ΗΠΑ σε 170 εκατομμύρια Αμερικανούς στο TikTok και θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τις 7 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν το TikTok για να προσεγγίζουν νέους πελάτες, να πωλούν τα προϊόντα τους και να δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. … Μαζί, ας κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να παραμείνουμε ήρεμοι και να επικεντρωθούμε στην επιχείρηση”.
Τα ηγετικά κλιμάκια της TikTok επανέλαβαν αυτές τις παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας συνάντησης όλων των υπαλλήλων την Τετάρτη. Ο Andy Bonillo, ο οποίος ηγείται της TikTok U.S. Data Security, έστειλε επίσης ένα μήνυμα, λέγοντας: “Γνωρίζω ότι τα σημερινά νέα σχετικά με το νομοσχέδιο για την απαγόρευση του TikTok είναι απογοητευτικά”, ωστόσο “η εργασία του USDS παραμένει στο επίκεντρο της στρατηγικής της εταιρείας για οικοδόμηση εμπιστοσύνης” και “η δουλειά μας είναι ακλόνητη και κρίσιμη για την αποστολή μας”, σύμφωνα με εσωτερικές ανακοινώσεις των οποίων έλαβε γνώση το Forbes. Σε ξεχωριστό σημείωμα, δε, από την επικεφαλής του τμήματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας στις ΗΠΑ, Suzy Loftus, η τελευταία είπε στο προσωπικό “αυτό το επόμενο κεφάλαιο θα ενισχύσει την ανθεκτικότητά μας… σας παρακαλώ να ξέρετε πόσο περήφανη είμαι για την ομάδα μας και τη δουλειά μας. Και για το γεγονός ότι βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας”.
Ο Ken Glueck, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Oracle, δήλωσε στο Forbes ότι η δυνητικά μακροχρόνια συζήτηση σχετικά με το εάν το TikTok μπορεί να εκποιηθεί ή όχι, θα μπορούσε να καταλήξει να επαναφέρει τις ΗΠΑ στο σημείο εκκίνησης της διαδικασίας, χωρίς κάποιο απτό αποτέλεσμα. Η Oracle συνεργάζεται με το TikTok στο Project Texas, ένα πρότζεκτ 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπόσχεται να αναδιαμορφώσει τις δραστηριότητες του TikTok στις ΗΠΑ και την Κίνα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων απορρήτου, προστασίας δεδομένων και εθνικής ασφάλειας σχετικά με την εφαρμογή.
“Σε πρώτο επίπεδο, πρόκειται για νομικό ζήτημα”, είπε ο Glueck τηλεφωνικά την Τετάρτη. “Μόλις υπάρξει σαφήνεια σχετικά με το νομικό ζήτημα – το οποίο μπορεί να γίνει σύντομα ή και με κάποια καθυστέρηση – τότε μπορείτε μεταβείτε στο επόμενο βήμα, το οποίο είναι το ερώτημα: θα υπάρξει τελικά αποεπένδυση; Και τι θα γίνει εάν δεν εμφανιστεί επενδυτής; Αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί κομβικό για την όλη υπόθεση”. Ερωτηθείς εάν διακυβεύεται το μέλλον της σχέσης της Oracle με το TikTok ή πώς η επικείμενη απαγόρευση μπορεί να αλλάξει τη φύση της συνεργασίας της Oracle με το TikTok, ο Glueck απάντησε: “Δεν έχω ιδέα” και ότι η Oracle δεν παίρνει θέση για το τι πρέπει να κάνει ο εταίρος της.
“Οικονομικά μη ρεαλιστική”
Ο πρώην γενικός σύμβουλος της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) των ΗΠΑ, Glenn Gerstell, ανέφερε ότι ενώ η Κίνα και το TikTok αποτελούν πιθανές απειλές για την εθνική ασφάλεια, ο νόμος που ψηφίστηκε από τον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο είναι “πραγματικά κακή δημόσια πολιτική” που ενδέχεται να βρεθεί στο στόχαστρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ότι η αποεπένδυση που απαιτεί είναι “οικονομικά μη ρεαλιστική”. Περί τους έξι πιθανοί αγοραστές έχει κυκλοφορήσει ή φημολογείται ότι ενδιαφέρονται για το TikTok, κανένας ωστόσο δεν έχει κινηθεί επισήμως).
“Δεν υπάρχει τρόπος να βγάλεις το αμερικανικό κομμάτι από το TikTok και να το πουλήσεις σε κάποιον”, δήλωσε ο Gerstell στο Forbes. “Η Κίνα δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει στους αλγόριθμους που κάνουν το TikTok αυτό που είναι – την εξελιγμένη εφαρμογή που έγινε η πιο δημοφιλής εφαρμογή στον κόσμο μέσα σε μόλις δύο χρόνια – να αποκτήσουν έναν νέο, μη Κινέζο ιδιοκτήτη… που στη συνέχεια θα σκότωνε εντελώς την αξία της εταιρείας στον υπόλοιπο κόσμο. Δεν υπάρχει κανένας κόσμος στον οποίο αυτό να έχει οικονομικό νόημα και κανείς δεν πρόκειται να αγοράσει ένα TikTok στις ΗΠΑ που να μην έχει τον αλγόριθμο της εφαρμογής.
“Αυτό που το κάνει πολύτιμο είναι ακριβώς εκείνο το οποίο δεν είναι προς πώληση”, πρόσθεσε.
Υπάρχουν επίσης πιεστικά ερωτήματα σχετικά με το εάν μια απαγόρευση του TikTok θα επιτύχει εκείνο που ελπίζουν οι ηγέτες των ΗΠΑ: ρεπορτάζ του Forbes αποκάλυψε ότι χρόνια μετά την απαγόρευση από πλευράς Ινδίας του TikTok το 2020, το TikTok και η ByteDance εξακολουθούσαν να έχουν ευρεία πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα για πολλούς από τους 150 εκατομμύρια Ινδούς πολίτες που χρησιμοποιούσαν κάποτε την εφαρμογή.
Εκστρατεία
Το TikTok εκμεταλλεύεται ήδη την τεράστια βάση χρηστών του για να πολεμήσει την απαγόρευση. Ένα εκατομμύριο αναρτήσεις που χρησιμοποιούν τα hashtags #tiktokban, #savetiktok και #keeptiktok κυκλοφόρησαν στην εφαρμογή την Τετάρτη, με τους χρήστες να κατακεραυνώνουν βουλευτές και γερουσιαστές των ΗΠΑ και να απειλούν να “κόψουν” ψήφους από τον Μπάιντεν. Στο εσωτερικό σημείωμα που έστειλε ο Beckerman στους υπαλλήλους το Σάββατο, τόνισε τη σημασία της “υποστήριξης από πλευράς των δημιουργών περιεχομένου… τόσο εντός της εφαρμογής όσο και με εκκλήσεις προς τους εκλεγμένους αξιωματούχους”. Μερικοί από τους κορυφαίους δημιουργούς των οποίων οι αναρτήσεις προσάρτησε στο σημείωμά του εμφανίστηκαν επίσης στην κορυφή των αποτελεσμάτων για χρήστες που αναζητούσαν #tiktokban.
Άλλοι δημιουργοί τόνισαν τη φαινομενική υποκρισία της απόφασης της εκστρατείας Μπάιντεν να παραμείνει στο TikTok και για να βοηθήσει στην προσπάθεια επανεκλογής του προέδρου. “Ο Τζο Μπάιντεν υπογράφει ένα νομοσχέδιο για την απαγόρευση της εφαρμογής TikTok και την ίδια στιγμή και την ίδια στιγμή η ομάδα του ζητά να συνεργαστεί με δημιουργούς περιεχομένου στο TikTok προκειμένου να εξασφαλίσει ψήφους για τις επόμενες εκλογές;” αναρωτιέται η δημιουργός Lauren Ashley Beck σε ένα βίντεο, με βλέμμα δυσπιστίας. “Χάσατε”, τονίζει.
