Δύο κινδύνους επισημαίνει η Κομισιόν για την Κύπρο στις φθινοπωρινές προβλέψεις για το 2023, εν μέσω της συνεχιζόμενης παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας και των αυξημένων επιτοκίων.
Δεδομένου ότι η Κύπρος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαίου και σημαντικοί τομείς, όπως οι κατασκευές, ο τουρισμός και το εμπόριο, ενδέχεται να επηρεαστούν από τα ψηλά επιτόκια, οι κίνδυνοι εμφανίζονται αυξημένοι, σύμφωνα με την έκθεση. Επιπλέον, κίνδυνοι ελλοχεύουν και για τις δημοσιονομικές προοπτικές, καθώς πιθανές υπερβάσεις του προϋπολογισμού και νέες κυβερνητικές πρωτοβουλίες (π.χ. μέτρα στήριξης) ενδέχεται να μειώσουν τα προβλεπόμενα πλεονάσματα.
Ως προς τις μακροοικονομικές προβλέψεις για την Κύπρο, η ΕΕ επισημαίνει ότι μετά από ισχυρή ανάπτυξη 5,1% το 2022, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να μετριαστεί στο 2,2% το 2023, εν μέσω συνεχιζόμενης παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας και αυξανόμενων επιτοκίων, αλλά σταδιακά θα ανακάμψει ελαφρώς το 2024 και το 2025, στο 2,6% και 2,9% αντίστοιχα. Οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι σημαντικά ψηλότεροι σε σχέση με αυτούς που προβλέπει η Κομισιόν για το σύνολο της Ευρωζώνης, μόλις 0,6% για εφέτος, 1,2% για το 2024 και 1,6% για το 2025.
Σύμφωνα με την έκθεση, μετά το ανώτατο όριο του 8,1% το 2022, ο πληθωρισμός πρόκειται να υποχωρήσει, καθώς οι παγκόσμιες τιμές της ενέργειας έχουν μετριαστεί. Υποστηριζόμενη από τη δυναμική ανάπτυξη, η αγορά εργασίας παρουσιάζει καλές επιδόσεις. Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης, σύμφωνα με τους τεχνοκράτες της Κομισιόν, αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό την περίοδο 2024-2025, ενώ ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 66,3% έως το 2025.
«Τα μέτρα που έλαβε η Κυβέρνηση για τον περιορισμό του πληθωρισμού, μαζί με την αυξημένη αυτόματη μερική τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών, αναμένεται να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την αύξηση της κατανάλωσης, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Η αύξηση των επιτοκίων αναμένεται να μειώσει τη ζήτηση για κατοικίες, ενώ οι ξένες επενδύσεις και η εφαρμογή του Κυπριακού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα ενισχύσουν τις υποδομές στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και τον τουρισμό.
Ο τουρισμός και άλλες εξαγωγικές υπηρεσίες αναμένεται να επιβραδυνθούν μετά τη δυναμική ανάπτυξη των προηγούμενων ετών και λόγω της αποδυναμωμένης δυναμικής ανάπτυξης στους εμπορικούς εταίρους της Κύπρου», αναφέρεται. Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) αναμένεται να μειωθεί στο 4,1% το 2023, μετά το ανώτατο όριο του 8,1% το 2022. Θα συνεχίσει να επιβραδύνεται στο 3% και στο 2,2% το 2024 και το 2025 αντίστοιχα.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός, εξαιρουμένων των τιμών της ενέργειας και των μη επεξεργασμένων τροφίμων, παραμένει αυξημένος, λόγω των δευτερογενών επιπτώσεων της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. Για την Ευρωζώνη, η Επιτροπή εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 5,6% το 2023 και προβλέπει ότι θα μειωθεί στο 3,2% το 2024 και στο 2,2% το 2025.
Ο αρνητικός αντίκτυπος για το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2023 από τα μέτρα στεγαστικής πολιτικής, όπως το επιδοτούμενο από την Κυβέρνηση καθεστώς στεγαστικών δανείων προς ενοικίαση και άλλες άμεσες επιδοτήσεις για ευάλωτα νοικοκυριά, πρόκειται να συνεχιστεί και να ενισχυθεί το 2024. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν «η προβλεπόμενη σταδιακή κατάργηση όλων των μέτρων που σχετίζονται με την ενέργεια, η λήξη του καθεστώτος στεγαστικών δανείων και η αύξηση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να συμβάλουν θετικά στο δημοσιονομικό ισοζύγιο έως το 2025».
