Μπορεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τέθηκε σε ισχύ από την 1η του 2024 η επιβολή ελάχιστου συντελεστή εταιρικού φόρου 15% για τις πολυεθνικές εταιρείες με ετήσια έσοδα €750 εκατ., ωστόσο στην Κύπρο -και σε κάποιες άλλες χώρες- θα αργήσει μερικούς μήνες η έναρξη ισχύος του μέτρου. Και αυτό γιατί το νομοσχέδιο που ετοίμασε το Υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται για νομοτεχνικό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία.
Αρμόδια κυβερνητική πηγή δήλωσε στον «Φ» πως εντός Ιανουαρίου – αρχές Φεβρουαρίου, το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή. Ανέφερε, επίσης, πως δεν θα υπάρξει πρόβλημα με τις ευρωπαϊκές Αρχές από τη μικρή καθυστέρηση, φτάνει η αύξηση του εταιρικού φόρου για τις συγκεκριμένες εταιρείες να τεθεί σε ισχύ εντός του 2024.
Παράλληλα, μας αναφέρθηκε πως το νομοσχέδιο θα έχει αναδρομική ισχύ και ο νέος συντελεστής φορολόγησης για τις συγκεκριμένες πολυεθνικές επιχειρήσεις θα υπολογιστεί από την αρχή του τρέχοντος έτους.
Οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες διέπουν τους πολυεθνικούς ομίλους επιχειρήσεων και τους εγχώριους ομίλους μεγάλης κλίμακας στην ΕΕ, με συνδυασμένα χρηματοοικονομικά έσοδα άνω των €750 εκατ. ετησίως.
Θα εφαρμόζονται σε κάθε μεγάλο όμιλο, εγχώριο και διεθνή, με μητρική ή θυγατρική εταιρεία εγκατεστημένη σε κράτος μέλος της ΕΕ.
Στην Κύπρο, σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητική πηγή, δεν είναι μεγάλος ο αριθμός των πολυεθνικών επιχειρήσεων με κύκλο εργασιών €750 εκατ., που θα κληθούν να καταβάλουν τη συγκεκριμένη φορολογία.
Από την άλλη, επηρεαζόμενοι επιχειρηματικοί σύνδεσμοι υποστηρίζουν πως υπάρχουν πολλές πολυεθνικές επιχειρήσεις στη χώρα μας που θα επηρεαστούν.
Με το νομοσχέδιο, η Δημοκρατία θα εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή Οδηγία για την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ένωση, γνωστή και ως Πυλώνας 2 (Pillar 2).
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, παρόλο που η νομοθεσία θα εφαρμοστεί φέτος, εξαίρεση αποτελεί το άρθρο 12, η ισχύς του οποίου θα αρχίσει την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Το άρθρο 12 αφορά την επιλογή για την εφαρμογή ενδεδειγμένου εγχώριου φόρου.
Συγκεκριμένα, το άρθρο προβλέπει πως «η Δημοκρατία εφαρμόζει ενδεδειγμένο εγχώριο συμπληρωματικό φόρο. Όλες οι συνιστώσες οντότητες με χαμηλή φορολόγηση του ομίλου πολυεθνικών επιχειρήσεων ή του εγχώριου ομίλου μεγάλης κλίμακας που βρίσκονται εγκατεστημένες στη Δημοκρατία υπόκειται στον εν λόγω εγχώριο συμπληρωματικό φόρο για το οικονομικό έτος.
Το νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση αρχές Οκτωβρίου του 2023 και ολοκληρώθηκε τέλος του ίδιου μήνα.
Υπενθυμίζεται πως η απόφαση για την επιβολή ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% στις πολυεθνικές με ετήσιο κύκλο εργασιών €750 εκατ. λήφθηκε το Δεκέμβριο του 2022 από τους ηγέτες των μελών της ΕΕ. Σύμφωνα με την ΕΕ, η ελάχιστη πραγματική φορολόγηση επισημοποιεί την εφαρμογή από την ΕΕ των λεγόμενων κανόνων του «Πυλώνα 2», οι οποίοι εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της παγκόσμιας συμφωνίας για τη διεθνή φορολογική μεταρρύθμιση το 2021.
Παρεμπόδιση μεταφοράς των κερδών
Όπως υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω των ευρωπαϊκών κανονισμών μειώνονται τα κίνητρα των επιχειρήσεων να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε δικαιοδοσίες με χαμηλή φορολογία, καθώς ο Πυλώνας 2 περιορίζει τον λεγόμενο «ανταγωνισμό προς τα κάτω» — δηλαδή τη μάχη μεταξύ των χωρών για μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος των εταιρειών προκειμένου να προσελκύουν επενδύσεις.
Δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο επισημαίνουν πως είναι μερικές οι ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Ισπανία και Πολωνία ίσως εφαρμόσουν τον νόμο μετά τις εθνικές εκλογές. Υπάρχουν και κράτη μέλη που ανησυχούν έντονα από την εφαρμογή του νόμου. Εξάλλου, σύμφωνα με ξένα ΜΜΕ, ενστάσεις για την αυξημένη φορολόγηση πολυεθνικών εκφράζονται επίσης από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
