Η κατάργηση, με τη νομοθεσία του 2016, του περιορισμού του μέγιστου εμβαδού που θα επωφελείτο με μειωμένο ΦΠΑ 5% (αντί 19%) διευκόλυνε 1298 επενδυτές του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος να αγοράσουν επαύλεις και πολυτελή διαμερίσματα σε πύργους, αξίας €1.6  δισ., πληρώνοντας μειωμένο ΦΠΑ 5%. Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, το κράτος έχασε €204 εκατ. Οι συγκεκριμένοι επενδυτές πλήρωσαν συνολικά €98.8 εκατ. ΦΠΑ, ενώ εάν ο συντελεστής του ΦΠΑ ήταν 19% θα πλήρωναν ποσό  €303.1 εκατ.

Η αγορά κύριας κατοικίας αξίας μέχρι €500 χιλ. ήταν ένα από τα κριτήρια για να εξασφαλίσει κάποιος κυπριακή υπηκοότητα. Από το 2016, ΦΠΑ 5% επιβάλλεται στα πρώτα 200 τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου, ανεξαρτήτως εμβαδού (και αξίας), ενώ με την προηγούμενη νομοθεσία, που εφαρμοζόταν από το 2011 μέχρι το 2016, μειωμένο ΦΠΑ επωφελούνταν όσοι αγόραζαν ακίνητα για μόνιμη κατοικία μέχρι 275 τ.μ. (το μειωμένο ΦΠΑ επιβαλλόταν στα πρώτα 200 τ.μ.).

Από την ανάλυση των στοιχείων της έκθεσης του Γενικού Ελεγκτή, προκύπτει πως από τα 1298 ακίνητα που αγοράσαν οι εύποροι επενδυτές, τα 950 -αξίας €1 δισ.- είχαν εμβαδό (μέχρι) 200 τ.μ. Δηλαδή, για τα συγκεκριμένα ακίνητα οι αγοραστές πλήρωσαν μόνο 5% ΦΠΑ, συνολικού ύψους €50.9 εκατ., ενώ, εάν πλήρωναν 19% ΦΠΑ, το ύψος της φορολογίας θα ήταν €193.7 εκατ. Η απώλεια δημοσίων εσόδων ήταν €142.7 εκατ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Άλλα 87 ακίνητα είχαν εμβαδό μεταξύ 200 τ.μ. και 225 τ.μ. και ήταν συνολικής αξίας €134.3 εκατ., δηλαδή οι αγοραστές πλήρωσαν 5% ΦΠΑ για τα 200 τ.μ. και για τα υπόλοιπα 25 τ.μ. 19%. Σύμφωνα με την Ελεγκτική, αν πλήρωναν τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ το κράτος θα έβαζε στα ταμεία του €25.5 εκατ., ωστόσο λόγω της μειωμένης φορολογίας εισέπραξε μόνο €7.8 εκατ., χάνοντας €17.6 εκατ.

Ξένοι επενδυτές είχαν αγοράσει και 86 κατοικίες-διαμερίσματα, με εμβαδο 225 τ.μ. μέχρι 250 τ.μ., αξίας €146 .8 εκατ., πληρώνοντας ΦΠΑ €10.4 εκατ., ενώ κανονικά θα έπρεπε να καταβάλουν €27.9 εκατ. Άλλα 44 ακίνητα με εμβαδό 250 τ.μ. μέχρι 275 τ.μ. ήταν αξίας €67.8 εκατ., ενώ το ΦΠΑ που καταβλήθηκε ήταν €5.6 εκατ. Από τα συγκεκριμένα ακίνητα το κράτος έχασε €7.2 εκατ. Άλλοι 50 επενδυτές αγόρασαν ακίνητα με εμβαδό 275 τ.μ. μέχρι 300 τ.μ., συνολικής αξίας €87.2 εκατ., με το κράτος να ζημιώνει €8.4 εκατ.

Παλάτια με “κοινωνική φορολογία”

Σύμφωνα με την έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, 81 ακίνητα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως παλάτια, καθώς το εμβαδόν τους ήταν πέραν των 300 τ.μ., δηλαδή σχεδόν διπλάσιο από το εμβαδόν των κατοικιών που θα περιληφθεί στη νέα νομοθεσία (140 τ.μ.), η οποία εκκρεμεί στη Βουλή. Συγκεκριμένα, επενδυτές αγόρασαν 68 ακίνητα με εμβαδό 300 τ.μ. έως 400 τ.μ. Η συνολική αξία των ακινήτων ήταν €104 εκατ., ενώ καταβλήθηκε και €10.9 εκατ. ως ΦΠΑ. Η απώλεια για το κράτος ήταν €1.9 εκατ. Τέλος, 13 κατοικίες είχαν εμβαδόν πέραν των 400 τ.μ. και η αξία τους ήταν €35.5 εκατ. Ο μέσος όρος της αξίας της κάθε κατοικίας ήταν €2.7 εκατ. Οι αγοραστές των συγκεκριμένων ακινήτων πλήρωσαν ΦΠΑ €4.7 εκατ., ενώ το κράτος έχασε €1.3 εκατ. 

ΑΠΟΨΗ

Δεν είναι 1 και 2 ευρώ…

Από τα στοιχεία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας συμπεραίνεται πως από τα 1298 ακίνητα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του ΚΕΠ με μειωμένο ΦΠΑ, τα 348 από αυτά φαίνεται να αγοράστηκαν μετά το 2016. Τότε, δηλαδή, που είχαν αρθεί κατά πλειοψηφία από τη Βουλή οι περιορισμοί στο εμβαδόν των ακινήτων. Από τα 348 ακίνητα οι απώλειες του κράτους από την επιβολή 5% ΦΠΑ ήταν €61.5 εκατ. Εάν προσθέσει κάποιος τον συνολικό αριθμό των ακινήτων που αγόρασαν οι επενδυτές, τα δημόσια έσοδα που χάθηκαν ήταν €204 εκατ. Ήρθε η ώρα κάποιοι να λογοδοτήσουν…