Νέα μέτρα που ενισχύουν την προστασία των μισθών των εργαζομένων βρίσκονται σε ισχύ εδώ και λίγες μέρες, ως αποτέλεσμα τροποποίησης της κείμενης νομοθεσίας. Τα μέτρα μεταξύ άλλων διασφαλίζουν την καταβολή της μισθοδοσίας σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής του εργοδοτούμενου και μόνο κατ’ εξαίρεση σε μετρητά. Ταυτόχρονα, με τον νέο νόμο, που επίσημα τέθηκε σε ισχύ στις 16 του μήνα, προβλέπεται πως πλέον μόνο με τη γραπτή συγκατάθεση των εργαζομένων θα επιτρέπονται τυχόν περικοπές στους μισθούς τους, πέραν των προβλεπόμενων από διάφορες νομοθεσίες. Στο παρελθόν, τέτοιες αποκοπές επιτρέπονταν μετά από συγκατάθεση του εργοδοτουμένου, αλλά η συγκατάθεση αυτή δεν χρειαζόταν να ήταν γραπτή.

Περαιτέρω, με την τροποποίηση του περί Προστασίας των Μισθών Νόμου εισήχθη η υποχρέωση του εργοδότη για έκδοση και ενημέρωση του εργοδοτούμενου για μηνιαία/εβδομαδιαία κατάσταση μισθοδοσίας (payslip). Οι αλλαγές που προωθήθηκαν από τη μ. Ζέτα Αιμιλιανίδου και πλέον ψηφίστηκαν οφείλονται και στην πανδημία, καθώς στη διάρκειά της είχαν ενταθεί οι παραβιάσεις της νομοθεσίας περί προστασίας των μισθών.

Κομμένα τα μετρητά

Σημαντικότερη ίσως αλλαγή στη νέα νομοθεσία για την προστασία των μισθών είναι η υποχρέωση πλέον των εργοδοτών να καταβάλλουν τον μισθό των εργοδοτουμένων τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Όπως εκτιμά το Υπουργείο Εργασίας, με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η διαφάνεια και η δυνατότητα ελέγχου και τεκμηρίωσης, τόσο της εξαρτημένης σχέσης εργασίας, όσο και της καταβολής και του ύψους του μισθού που έχει καταβληθεί. Σε σχέση με το θέμα, εγκύκλιος της ΟΕΒ που κυκλοφόρησε προς τα μέλη της, αναφέρει πως πλέον ο εργοδότης θα πρέπει να καταβάλλει τον μισθό του εργοδοτουμένου ως εξής:

  • Σε τραπεζικό λογαριασμό ή λογαριασμό πληρωμών της επιλογής του εργοδοτούμενου, περιλαμβανομένης της πληρωμής με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχων υπηρεσιών πληρωμών, ή
  • Με τραπεζική επιταγή στο όνομα του εργοδοτούμενου.

Διευκρινίζεται περαιτέρω πως στις περιπτώσεις προσώπων για τα οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανοίγματος τραπεζικού λογαριασμού ή λογαριασμού πληρωμών, ο εργοδότης δύναται να καταβάλλει τον μισθό σε μετρητά (χαρτονομίσματα και κέρματα) για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους 4 μήνες από την ημερομηνία πρόσληψης του εργοδοτούμενου. Στις δε περιπτώσεις προσώπων κατά τις οποίες το αίτημα για άνοιγμα λογαριασμού πληρωμών απορρίπτεται για οποιοδήποτε λόγο, ο εργοδότης δύναται να συνεχίσει να καταβάλλει τον μισθό σε μετρητά, εφόσον ο εργοδότης προσκομίσει στον Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σχετική βεβαίωση από το πιστωτικό ίδρυμα που απέρριψε την αίτηση του εργοδοτούμενου για άνοιγμα λογαριασμού πληρωμών. Πλέον, ο μισθός δύναται να καταβάλλεται σε μετρητά μόνο εάν ο εργοδότης καταβάλλει τον μισθό σε εβδομαδιαία βάση και έχει συνάψει συλλογική σύμβαση ή άλλη γραπτή συμφωνία με τον εργοδοτούμενο, με την οποία προβλέπεται ότι η καταβολή του μισθού μπορεί να γίνεται σε εβδομαδιαία βάση. Σε τέτοια περίπτωση, η γραπτή συμφωνία θα πρέπει να φέρει τις υπογραφές και ολογράφως τα ονόματα του εργοδότη και του εργοδοτούμενου.

Μόνο γραπτώς

Όπως αναφέρθηκε, με τα όσα ψηφίστηκαν, τυχόν αποκοπές από τη μισθοδοσία μπορούν να γίνονται πλέον μόνο με τη γραπτή συγκατάθεση των εργαζομένων. Για το θέμα, η εγκύκλιος της ΟΕΒ αναφέρει πως στις αποκοπές που επιτρέπονται να γίνονται από τον μισθό (π.χ. αποκοπές που προνοεί Νόμος ή Κανονισμός, αποκοπές σύμφωνα με Κανονισμούς Ταμείων Σύνταξης, Ταμείων Προνοίας, και Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης, αποκοπές δυνάμει δικαστικής απόφασης, αποκοπές για αποζημίωση λόγω ζημιάς που υπέστη η επιχείρηση και που προκλήθηκε σκόπιμα ή ένεκα βαριάς αμέλειας του εργοδοτούμενου, και άλλες αποκοπές μετά από συγκατάθεση του εργοδοτούμενου) προστίθενται και οι αποκοπές που προβλέπει Συλλογική Σύμβαση ή γενική συμφωνία μεταξύ Εργοδοτικών Οργανώσεων και εκπροσώπων των εργαζομένων, για εργαζόμενους για τους οποίους οι συμφωνίες αυτές εφαρμόζονται.

Οι «άλλες αποκοπές μετά από την συγκατάθεση του εργαζόμενου», προστίθεται, γίνονται πλέον μόνο μετά από γραπτή και ενυπόγραφη συγκατάθεση του εργαζόμενου. Μάλιστα, στις περιπτώσεις αυτές, ο εργοδότης πρέπει να τηρεί αρχείο με τα έντυπα συγκατάθεσης του εργοδοτουμένου, σε τύπο εντύπου του οποίου τη μορφή και το περιεχόμενο θα αποφασίζει ο Διευθυντής του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων με σχετική εγκύκλιο που εκδίδει. Επιπλέον, με τις αλλαγές που ψηφίστηκαν τα αρχεία που ο εργοδότης οφείλει να τηρεί και στα οποία περιλαμβάνονται τα στοιχεία για κάθε εργοδοτούμενο σχετικά με τον ακάθαρτο και τον καθαρό μισθό του, τυχόν αποκοπές που έγιναν στο μισθό και τους λόγους για τους οποίους έγιναν οι αποκοπές, θα πρέπει να φυλάσσονται και να είναι διαθέσιμα για έλεγχο από Επιθεωρητή ή άλλο εξουσιοδοτημένο λειτουργό για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα 6 έτη. Περαιτέρω, με τα όσα ψηφίστηκαν και πλέον εφαρμόζονται υπάρχει η δυνατότητα καταδίκης διευθυντών και άλλων αξιωματούχων της εταιρείας για παραβάσεις της κείμενης νομοθεσίας. Για το θέμα, η ΟΕΒ αναφέρει πως στα αδικήματα και ποινές προστίθεται ότι σε περίπτωση που διαπράττεται ποινικό αδίκημα, κατά παράβαση του νόμου, «από νομικό πρόσωπο ή οργανισμό και αποδεικνύεται είτε ότι έχει διαπραχτεί με τη συγκατάθεση ή συνενοχή φυσικού προσώπου, που κατά το χρόνο διάπραξης του ποινικού αδικήματος κατέχει θέση συμβούλου, προέδρου, διευθυντή, γραμματέα ή άλλη παρόμοια θέση στο νομικό πρόσωπο ή εμφανίζεται ότι ενεργεί με την ιδιότητα αυτή, τότε το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που διέπραξαν το αδίκημα αυτό υπόκεινται, σε περίπτωση καταδίκης τους, στην ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €15,000 ή και στις δύο αυτές ποινές».

Τι θα πρέπει να περιλαμβάνει το payslip

Με τη νέα νομοθεσία καθίσταται πλέον υποχρεωτική η έκδοση και επίδοση στους εργοδοτουμένους κατάστασης μισθοδοσίας/ payslip κάθε φορά που πληρώνονται. Μάλιστα, η συγκεκριμένη κατάσταση θα πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένα στοιχεία και να δίνεται εντός 5 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία πληρωμής του μισθού. Το αντίγραφο της κατάστασης μισθοδοσίας μπορεί να δίδεται είτε εντύπως, είτε ηλεκτρονικά. Περαιτέρω, ο εργοδότης θα πρέπει να τηρεί αρχείο με τις καταστάσεις της μισθοδοσίας και σε περίπτωση αιτήματος από Επιθεωρητή ή άλλο εξουσιοδοτημένο λειτουργό, να αποστέλλει το αρχείο εντός 15 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία του αιτήματος.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο της ΟΕΒ, τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η εβδομαδιαία ή μηνιαία κατάσταση για την καταβολή του μισθού την οποία διαβιβάζει ο εργοδότης στον εργοδοτούμενο σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή και για την οποία τηρεί απόδειξη της διαβίβασης ή της παραλαβής από τον εργοδοτούμενο πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής:

  • 1. Στοιχεία ταυτότητας εργοδότη και εργοδοτούμενου ως ακολούθως:
  • (i) Ονοματεπώνυμο
  • (ii) διεύθυνση:
  • (iii) ταυτότητα
  • (iv) αριθμός κοινωνικών ασφαλίσεων ή αριθμός μητρώου εργοδότη.
  • 2. Ημερομηνία πληρωμής.
  • 3. Περίοδος που αφορά η πληρωμή.
  • 4. Στοιχεία πληρωμής ως ακολούθως:
  • (i) Βασικός μισθός με αναφορά στον αριθμό εβδομαδιαίων ωρών εργασίας·
  • (ii) υπερωριακή αμοιβή με αναφορά στον αριθμό υπερωριών και τρόπος υπολογισμού υπερωριακής αποζημίωσης.
  • (iii) οποιεσδήποτε άλλες πληρωμές.
  • 5. Εισφορές εργοδοτούμενου ως ακολούθως:
  • (i) Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων
  • (ii) Γενικό Σύστημα Υγείας·
  • (iii) άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση.
  • 6. Εισφορές εργοδότη ως ακολούθως:
  • (i) Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων·
  • (ii) Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής.
  • (iii) Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού
  • (iv) Ταμείο Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού·
  • (ν) Γενικό Σύστημα Υγείας·
  • (vi) άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση.
  • 7. Στοιχεία που περιλαμβάνονται εφόσον τυγχάνουν εφαρμογής:
  • (i) Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή
  • (ii) προμήθεια
  • (iii) 13ος μισθός·
  • (iv) 14ος μισθός·
  • (ν) οδοιπορικά·
  • (vi) εισφορές στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών
  • (vii) εισφορές εργοδότη ή/και εργοδοτούμενου στο Ταμείο Προνοίας.