Η καλλιτεχνική επιμελήτρια των Δράσεων «Νέ@ σε έρημο νησί», λέει πως μέσα από το θέατρο έμαθε να βρίσκει τον δρόμο προς στο φως.
– Τα τελευταία χρόνια είσαι καλλιτεχνική επιμελήτρια των Δράσεων του ΘΟΚ «Νέ@ σε έρημο νησί». Τι νιώθεις ότι κέρδισες προσωπικά αλλά και καλλιτεχνικά από αυτό το πρότζεκτ; Μου είναι δύσκολο να κάνω ψύχραιμη αποτίμηση σε κάτι που είναι σε εξέλιξη. Είμαι σε μια στιγμή που η ψυχολογία μου εναλλάσσεται συχνά ανάμεσα στη χαρά μιας συναρπαστικής προοπτικής και στην αγωνία των συνεχόμενων ανατροπών κι αμφιβολιών. Σίγουρα νιώθω ότι έχω βρει μια ομάδα συνοδοιπόρων με τους οποίους καλλιτεχνικά συμπλέουμε και αυτό είναι τεράστιο δώρο. Δώρο ήταν και ο ρόλος της Αντζελίνας στο «Ήχος από κόκαλα που σπάνε», τη δεύτερη παραγωγή μας. Και οι έφηβοι που βρίσκουν τον δρόμο τους για τις Αποθήκες και πληθαίνουν κι ανθίζουν μπροστά στα μάτια μας. Είναι σαν φωτεινοί σηματοδότες ότι αυτό που ονειρευτήκαμε έχει νόημα και υπερβαίνει την προσωπική μας φιλοδοξία.
– Τι κοινό είναι οι έφηβοι; Ένα κοινό με πολύ περισσότερες προσλαμβάνουσες από ό,τι ήμασταν εμείς ως έφηβοι. Με έντονες ανησυχίες κι απόψεις σε σχέση με τον σεξισμό, τον ρατσισμό και το περιβάλλον. Απαιτούν ειλικρίνεια και σεβασμό. Αν διαφέρουν σε κάτι από το ενήλικο κοινό, είναι στο ότι δεν αποδέχονται κανένα κοινωνικό φίλτρο. Αν δεν τους αρέσει κάτι, δεν θα διστάσουν να μην ξαναέρθουν στο θέατρο. Αν τους αρέσει, όμως, είναι το πιο τρυφερό κοινό.
– Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνηση που έχεις από τα δικά σου εφηβικά χρόνια; Γίνομαι κλισέ αλλά οι πιο έντονές μου αναμνήσεις έχουν να κάνουν με το σχολικό θέατρο. Ήταν μια όαση μέσα στο άγχος των μαθημάτων και τη ρουτίνα. Είχα έντονες μεταπτώσεις και η ενασχόληση με τις τέχνες ήταν μια βαλβίδα εκτόνωσης. Ως έφηβη ήμουν μέσα σε όλα: Ευρωπαϊκά προγράμματα, σχολικό θέατρο, χορωδία, ραδιόφωνο. Ό,τι ευκαιρία μου δινόταν, την κατανάλωνα αχόρταγα.
– Το θέατρο πότε και πώς μπήκε στη ζωή σου; Ως θεατής μάλλον υπήρχε από πάντα. Οι γονείς μου έπαιρναν εμένα και τα αδέρφια μου σ’ όσες περισσότερες παραστάσεις μπορούσαν από πολύ μικρή ηλικία. Όχι μόνο σε θέατρο για παιδιά αλλά και σε παραστάσεις για ενήλικες, σε συναυλίες, παραστάσεις όπερας, χορού, εκθέσεις κτλ. Πρέπει να ήμασταν ιδιαίτερο θέαμα. Μικρή ασχολούμουν με το μπαλέτο και το θέατρο ήρθε λίγο αργότερα. Η μαμά μου ήταν αυτή που μου εισηγήθηκε να πάω σε μια θεατρική ομάδα στην Πολιτιστική Κίνηση Αγλαντζιάς. Κι αυτό ήταν.
– Μεγαλώνοντας σε ένα καλλιτεχνικό περιβάλλον, από πατέρα ποιητή και από μητέρα κριτικό θεάτρου, αυτό πώς λειτουργούσε σε σένα; Πολύ ωραία, η αλήθεια είναι. Είναι μεγάλος πλούτος κι όσο περνάει ο καιρός το καταλαβαίνω όλο και περισσότερο. Άμεσα ή έμμεσα ήρθα από νωρίς σε επαφή με συναρπαστικούς κόσμους και σημαντικούς ανθρώπους. Μικρή, στα διάφορα τραπέζια στο σπίτι, χωνόμουν και κρυφάκουγα τις συζητήσεις των μεγάλων. Φυσικά όταν είσαι μικρή δεν θες και πάντα να διαφέρεις, θες να είσαι σαν τους άλλους. Μετά το εκτιμάς. Επιζητώ συνεχώς τη ματιά τους και τη συζήτηση μαζί τους σ’ ό,τι κάνω.
– Τελειώνοντας το σχολείο βρέθηκες στην Αθήνα για να σπουδάσεις Ιστορία- Αρχαιολογία. Και δεν έφυγες ποτέ… Αυτό ήταν το πλάνο. Το είχα αποφασίσει από το γυμνάσιο. Θα ερχόμουν Αθήνα να σπουδάσω Ιστορία-Αρχαιολογία και Θέατρο και θα έμενα. Το παράδοξο είναι ότι την Αθήνα δεν την είχα δει ποτέ… Πρώτη φορά ήρθα στα 16 μου. Ήθελα, όμως, πολύ να πάω σε μια μεγάλη πόλη, να έχω ερεθίσματα.
– Η ζωή στα Εξάρχεια με ποιο τρόπο έχει διαμορφώσει τη ζωή αλλά και την καλλιτεχνική σου πορεία; Τα Εξάρχεια είναι η γειτονία μου. Θα δυσκολευόμουν να τα εγκαταλείψω. Δεν είναι όμορφα. Είναι ζωντανά. Ζουν αρκετοί φίλοι μου εδώ. Ως καλλιτέχνη σε τροφοδοτούν συνεχώς. Τρως στη μούρη όλα τα κοινωνικά θέματα. Είσαι μέσα στον παλμό. Καμιά φορά πιο βίαια από ό,τι αντέχεις.
– Θα σκεφτόσουν να γυρίσεις μόνιμα στην Κύπρο; Το σκέφτομαι. Και μετά σκέφτομαι να πάω στη Νέα Υόρκη, να πάω στη Σουηδία. Αρνούμαι να ενηλικιωθώ.
– Πώς είναι να είσαι ηθοποιός και να έχεις μητέρα σου μια κριτικό θεάτρου; Πια είμαι σίγουρη ότι για όλους τους άλλους είναι μεγαλύτερο θέμα από ό,τι ήταν ποτέ για μας τις ίδιες. Η απόσταση Αθήνας- Κύπρου ήταν ευεργετική και έδωσε χώρο και στις δύο. Αλλά, πέρα από το παράξενο να ασχολούμαστε με το θέατρο από διαφορετικά στάδια της «παραγωγής», για μένα είναι πολύ βοηθητικό. Έχω ένα τρυφερό αλλά ενημερωμένο συνομιλητή. Αγχώνομαι όταν έρχεται, όμως το περιμένω πολύ.
– Εσύ δέχεσαι εύκολα την κριτική; Τη δέχομαι, χωρίς να σημαίνει ότι δεν δυσκολεύομαι κιόλας. Ειδικά όταν νιώθω ότι κάτι δεν πήγε εντελώς καλά ή ότι κάτι δεν έφτασε μέχρι εκεί που ήθελα. Αν πιστέψω πολύ τη δουλειά, τότε δεν με ενδιαφέρει τίποτα. Η έκθεση στο κοινό και στην κριτική δεν είναι εύκολη υπόθεση. Θέλει να βρεις κάτι μέσα σου, που να σε οδηγεί μακριά από την αυτοαμφισβήτηση, όταν είσαι στη σκηνή.
– Τι ανακάλυψες για τον εαυτό σου μέσα από το θέατρο; Ότι πρέπει να διεκδικώ μέσα σε κάθε πλαίσιο την ελευθερία μου, ότι μπορώ να αφοσιωθώ πολύ σε κάτι, ότι όταν διαλύομαι μπορώ να ξαναβρίσκω τον δρόμο προς στο φως.
– Επαγγελματικά τι ακολουθεί για σένα; Ετοιμάζω μια διασκευή που θα παρουσιαστεί την επόμενη χρονιά στην Κύπρο, ταξιδεύω στη Μύκονο και την Κρήτη με τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Εθνικού Θεάτρου και στην Εθνική Λυρική Σκηνή ετοιμάζουμε μια όπερα που θα συμμετέχουν έφηβοι από την Αθήνα κι ασυνόδευτοι πρόσφυγες. Και φυσικά έχουμε πρεμιέρα στις Αποθήκες, ένα λατρεμένο έργο που έχω μεταφράσει κι έχει έναν παράδοξο τίτλο: «Θάβοντας τον αδερφό μου στο πεζοδρόμιο». Ελπίζω να μην ακυρωθεί τίποτα.
* «Θάβοντας τον αδερφό μου στο πεζοδρόμιο», Πρεμιέρα 4/2, 20:30, Θέατρο Αποθήκες ΘΟΚ, Λευκωσία. Τηλ.: 77772717.
tanya@phileleftheros.com
Ελεύθερα, 30.1.2022.
