Ένας μήνας απομένει μέχρι που η Κυπριακή Δημοκρατία να αναλάβει για δεύτερη φορά την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η καθιερωμένη κοινή συνεδρία μεταξύ του Υπουργικού Συμβουλίου και των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση μέχρι την 1η Ιανουαρίου όταν η Κύπρος θα βρεθεί στο πηδάλιο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Νίκος Χριστοδουλίδης και Ρομπέρτα Μέτσολα, που προήδρευσαν της κοινής συνεδρίας φρόντισαν να στείλουν ισχυρά μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις τόσο για ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα όσα θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ΕΕ το επόμενο εξάμηνο αλλά και σ’ ότι αφορά το Κυπριακό. Τα μηνύματα για το Κυπριακό έχουν ως αποδέκτη την Άγκυρα.

Η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια περίοδο σημαντικών αλλαγών αλλά και πολλών προσδοκιών από πλευράς των πολιτών της Ένωσης, ήταν το μήνυμα της Ρομπέρτα Μέτσολα. Η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου αναγνώρισε το ρόλο και την ηγεσία Νίκου Χριστοδουλίδη μιλώντας για τις πρωτοφανείς προσπάθειες της Κύπρου από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Ουκρανία.

Σημαντικό ορόσημο για τη χώρα, είπε ο Νίκος Χριστοδουλίδης

Μιλώντας κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με την Πρόεδρο του ΕΚ ο ΠτΔ μεταξύ άλλων επεσήμανε και τα εξής:

  • «Το όραμα της Προεδρίας [του Συμβουλίου της ΕΕ]  είναι μια Αυτόνομη Ένωση, ικανή να προστατεύει τους πολίτες της και τα συμφέροντά της, να υπερασπίζεται τα σύνορά της, να διαφυλάσσει τις αξίες της και να διασφαλίζει την ασφάλεια και την άμυνά της».
  • «Στο επίκεντρο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ θα είναι και ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας. Έγιναν σημαντικά βήματα και, στη βάση του Σχεδίου Δράσης της Επιτροπής για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της Ευρώπης έως το 2030, θα προωθήσουμε τις επενδύσεις στην καινοτομία στον τομέα της άμυνας, την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, όπως επίσης και την ανάπτυξη μιας καλύτερα ενοποιημένης αγοράς άμυνας».
  • «Την ίδια στιγμή, θα εργαστούμε για την ενίσχυση της ασφάλειας της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένης της θαλάσσιας ασφάλειας, αλλά και της ασφάλειας των υδάτων, καθώς και για την ενίσχυση της ετοιμότητάς της στην αντιμετώπιση κρίσεων. Ταυτόχρονα, ως κράτος μέλος πρώτης γραμμής, που αντιμετωπίζει πλέον αποτελεσματικά τη Μετανάστευση, θα εργαστούμε κατά τη διάρκεια της Προεδρίας [του Συμβουλίου της ΕΕ]  για την αποτελεσματική εφαρμογή του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, με ιδιαίτερη έμφαση και στην εξωτερική πτυχή της Μετανάστευσης».

Η Κύπρος να βασίζεται στην Ευρώπη, είπε η Ρομπέρτα Μέτσολα

Η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα στη δική της παρέμβαση μεταξύ άλλων ανέφερε:

  • «Η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου της EE σε μια περίοδο ταχέων αλλαγών, αλλά και αυξημένων προσδοκιών από τους πολίτες μας. Γνωρίζουμε ότι πρέπει να προχωρήσουμε περαιτέρω σε θέματα ασφάλειας, ανταγωνιστικότητας και στο πρόγραμμα απλοποίησης. Και με την Κύπρο στο τιμόνι, ως ισχυρό εταίρο, γνωρίζω ότι θα αποδώσουμε και ότι θα το κάνουμε μαζί. Σάς ευχαριστούμε επίσης, αγαπητέ Νίκο, για την ηγεσία σας, τη φιλία σας και τις εξαιρετικές προσπάθειες της Κύπρου, από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Ουκρανία. Γιατί αυτό μας δείχνει τι σημαίνει αποφασιστικότητα. Και γνωρίζουμε ότι με την ηγεσία που μας έχετε ήδη δείξει, η Ευρώπη θα βρίσκεται σε ασφαλή χέρια τους επόμενους έξι μήνες».
  • «Επιτρέψτε μου να επαναβεβαιώσω για ακόμη μία φορά ότι η Κύπρος μπορεί να βασίζεται στην Ευρώπη. Δεν μιλάμε για ένα Κυπριακό πρόβλημα, αλλά για ένα κοινό ευρωπαϊκό ζήτημα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα βρίσκεται πάντοτε στο πλευρό σας για την επίτευξη ενός ενιαίου, κυρίαρχου ευρωπαϊκού κράτους, μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας, όπως προνοούν τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και βασισμένη στις κοινές μας αξίες και στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ελπίζω επίσης ότι η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα μπορέσει να λειτουργήσει και ως καταλύτης προς αυτήν την κατεύθυνση».

Πρόσκληση προς Ερντογάν και Φιντάν

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν θα προσκλήθηκαν Τούρκοι αξιωματούχοι σε δράσεις της Προεδρίας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε την πρόθεση πρόσκλησης στο Συμβούλιο Αρχηγών και στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών που θα διεξαχθεί στην Κύπρο τον προσεχή Απρίλιο τόσο του Τούρκου Προέδρου, όσο και και του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, προσθέτοντας πως εξαρτάται από τους ίδιους αν θα παρευρεθούν.

«Η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κυπριακή Προεδρία είναι η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπώντας όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φυσικά θα προσεγγίσουμε και τα θέματα της Τουρκίας όπως ακριβώς προσεγγίζονται όλες οι υποψήφιας προς ένταξη χώρες. Υπάρχει η εθνική διάσταση που έχετε αναφέρει. Θέλω να επαναλάβω ότι είμαστε έτοιμοι να προσκαλέσουμε και τον Τούρκο Πρόεδρο να παραστεί Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα γίνει στην Κύπρο στις 23-24 Απριλίου. Είμαστε έτοιμοι να καλέσουμε και τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών να συμμετάσχει στην άτυπη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών που θα γίνει κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας. Εναπόκειται στην Τουρκία κατά πόσο επιθυμεί να συμμετάσχει σε αυτές τις συνόδους που – επαναλαμβάνω – θα λάβουν χώρα κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τόνισε.

Προώθηση της πραγματικής γεωπολιτικής Ευρώπης

Απαντώντας σε ερώτηση η κ. Μέτσολα είπε ότι η Κυπριακή Προεδρία θα βοηθήσει στην προώθηση μιας πραγματικής γεωπολιτικής Ευρώπης και αυτό είναι κάτι που θα αύξανε τη δύναμη και τη συνοχή στην παγκόσμια σκηνή, είτε πρόκειται για την Τουρκία, την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, είτε για τη νέα σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Με την ηγεσία σας [στο τιμόνι], θα μπορέσουμε να δούμε τι έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, καθώς η Κύπρος έχει δείξει πραγματικά πώς θα μπορούσε να βοηθήσει τόσους πολλούς ανθρώπους στη Μέση Ανατολή όσον αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια, και είναι ένα μοντέλο που πρέπει να επαινούμε, να εξετάζουμε και να το μιμηθούμε. Νομίζω ότι οι επόμενοι έξι μήνες θα σημάνουν μια ανανεωμένη δέσμευση για την εξεύρεση κοινού εδάφους. Σίγουρα θα είμαστε ο σύμμαχος και ο εταίρος της Κύπρου, όπως είμαστε πάντα, στο Συμβούλιο, προκειμένου να κάνουμε βήματα προς τα εμπρός. Και αυτό ισχύει, φυσικά, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για οποιαδήποτε βήματα προς μια ενωμένη Κύπρο, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ», ανέφερε.

Η διάσκεψη και οι παρεμβάσεις Υπουργών

Στη Διάσκεψη διεξήχθησαν δύο ομάδες συζητήσεων, στην πρώτη περιλαμβάνονταν θέματα άμυνας και ασφάλειας, το Ουκρανικό, η Νότια Γειτονία, η διεύρυνση, το μεταναστευτικό, η διαχείριση κρίσεων και οι διεθνείς συμφωνίες και στο δεύτερο η αυτονομία της ΕΕ, το ΠΔΠ, η ΚΑΠ, θέματα ανταγωνιστικότητας, το υδατικό, η συνδεσιμότητα, η ενέργεια και η ψηφιακή μετάβαση.

Τι είπαν οι Κύπριοι Υπουργοί:

  • Κωνσταντίνος Κόμπος: Ο Υπουργός Εξωτερικών παρουσίασε τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας στον τομέα των αρμοδιοτήτων του, με έμφαση στη σταθερή στήριξη προς την Ουκρανία, στην ανάγκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επικεντρωθεί περισσότερο στη Μέση Ανατολή και τον Κόλπο, καθώς και στην ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου. Το Στόχο αποτελεί επίσης η ενδυνάμωση της Στρατηγικής Αυτονομίας της ΕΕ μέσω της διεύρυνσης της κοινής ασφάλειας και άμυνας και μέσω διεθνών εμπορικών συμφωνιών. Ιδιαίτερη θέση στις προτεραιότητες κατέχει η θαλάσσια ασφάλεια και η προστασία των κρισιμότατων θαλάσσιων οδών, καθώς και η αποτελεσματική ανταπόκριση σε ανθρωπιστικές κρίσεις, με άξονα την Ανατολική Μεσόγειο, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.
  • Μαριλένα Ραουνά: Η Υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα υπογράμμισε την εντατική προετοιμασία που έχει ολοκληρωθεί, η οργανωτική και θεσμική ετοιμότητα στη Λευκωσία και οι Βρυξέλλες, εντός χρονοδιαγραμμάτων για μια συσκευή, αξιόπιστη και αποτελεσματική Προεδρία. Η προώθηση της διεύρυνσης αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας, ως στρατηγική επένδυση στη συλλογική ασφάλεια και ευημερία της Ευρώπης, με την Κύπρο να αναλαμβάνει ενεργό ρόλο για να μετατρέψει την ευρωπαϊκή προοπτική των εταίρων σε συγκεκριμένη πρόοδο και ορατά. Τα αποτελέσματα που θα ενισχύσουν την ισχύ και την ενότητα της Ένωσης, σε στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έχει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία αυτή.
  • Μάκης Κεραυνός: Ο Υπουργός Οικονομικών επεσήμανε ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία προϋποθέτει ένα ισχυρό και αποτελεσματικό Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο που θα ενισχύει την ανταγωνιστικότητα, την ασφάλεια, την άμυνα και την κοινωνική συνοχή. Σημείωσε ότι χρειάζεται αξιόπιστη χρηματοδότηση, ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού, ενεργειακή ασφάλεια, στήριξη της καινοτομίας και αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων όπως η προσιτή στέγαση. Για την Κυπριακή Προεδρία προτεραιότητα αποτελεί η παρουσίαση ώριμου διαπραγματευτικού πλαισίου έως τον Ιούνιο 2026 ώστε να διευκολυνθεί η πολιτική συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινό.
  • Γιώργος Παπαναστασίου: Ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας τόνισε ότι η ανταγωνιστικότητα της χώρας, προϋπόθεση για την οικονομική της αυτονομία και την πράξη μετάβασης, αποτελεί κεντρική προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας, με έμφαση στην ενδυνάμωση και τον μετασχηματισμός της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, στη διασφάλιση πρόσβασης σε κρίσιμες πρώτες ύλες και σε αλυσίδες εφοδιασμού καθαρών τεχνολογιών, καθώς και στην προώθηση της καινοτομίας. Παράλληλα, η μείωση του ενεργειακού κόστους και η εξασφάλιση προσιτών και προβλέψιμων τιμών για επιχειρήσεις και πολίτες παραμένουν ψηλά στην ατζέντα, με την Κυπριακή Προεδρία να προωθεί νομοθετικές πρωτοβουλίες και μέτρα απλούστευσης για μια βιώσιμη και ανθεκτική η ευρωπαϊκή βιομηχανία που ενισχύει την ευημερία όλων.
  • Μαρία Παναγιώτου: Η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος παρουσίασε τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας και αλιείας, με στόχο την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας, τη διασφάλιση σταθερού και δίκαιου εισοδήματος για τους γεωργούς και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών παραγωγής τροφίμων. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανθεκτικότητα των υδάτινων πόρων και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, στην ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και διαχείρισης των κινδύνων που επηρεάζουν την αγροτική παραγωγή και στην απλοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και στην προώθηση των στόχων της κυκλικής οικονομίας ως κρίσιμων παραμέτρων για μια πράσινη μετάβαση που υποστηρίζει την αγροτική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της χώρας.
  • Νικόλας Ιωαννίδης: Ο Υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας υπογράμμισε ότι η μετανάστευση αποτελεί κεντρική προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δίνοντας έμφαση στον αυστηρό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, στην ενισχυμένη συνεργασία. μεταξύ των κρατών μελών και στην πλήρη εφαρμογή του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, με στόχο ένα δίκαιο και ανθρώπινο σύστημα ασύλου που θα διασφαλίζει την ισορροπία μεταξύ ευθύνης και αλληλεγγύης, σε συνεχή και στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινό.
  • Νικόδημος Δαμιανού: Ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής επισήμανε ότι η Κυπριακή Προεδρία θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ψηφιακής ικανότητας, της ανθεκτικότητας και της τεχνολογικής κυριαρχίας της Ευρώπης, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη βαρύτητα στην προστασία των παιδιά και νέων στον ψηφιακό χώρο και στη διαμόρφωση ενός δυναμικού οικοσυστήματος που θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη και την άνθιση της καινοτομίας προς τους πολίτες, και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ποιοι συμμετείχαν από πλευράς Ευρωκοινοβουλίου

Μαζί με την Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, στη Λευκωσία βρέθηκαν και οι εξής που εκπροσώπησαν τις πολιτικές τους ομάδες:

  • Tomas TOBÉ, εκπρόσωπος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ)
  • Iratxe GARCÍA PÉREZ, Πρόεδρος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D)
  • Kinga GAL, εκπρόσωπος της Ομάδας Patriots for Europe (PfE)
  • Patryk JAKI, συμπρόεδρος της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR)
  • Morten LØKKEGAARD, εκπρόσωπος της Ομάδας Renew Europe (Renew)
  • Bas EICKHOUT, Συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας (GREENS/EFA)
  • Martin SCHIRDEWAN, Συμπρόεδρος της Ομάδας The Left στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (The Left)
  • René AUST, Συμπρόεδρος της Ομάδας Ευρωπαϊκών Κυρίαρχων Κρατών (ESN)

Πέραν όμως των επικεφαλής στην Κύπρο βρέθηκαν και οι γενικοί γραμματείς των πολιτικών ομάδων καθώς και η γραμματεία του Ευρωκοινοβουλίου.

Η υποδοχή και η κατ’ ιδίαν συνάντηση

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης καλωσορίζοντάς την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, στο πλαίσιο της Διάσκεψης των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφέρθηκε στους δύο βασικούς στόχους της Κυπριακής Προεδρίας:

  •  Ο πρώτος αφορά στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και, όταν αναφέρομαι στη στρατηγική αυτονομία, συμπεριλαμβάνω όλους τους φακέλους που θα παραλάβουμε από τη Δανική Προεδρία: ανταγωνιστικότητα, άμυνα και ασφάλεια, μετανάστευση, Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, στέγαση κ.λπ.
  • Ο δεύτερος στόχος αφορά στην στο να φέρουμε πιο κοντά την ΕΕ με την περιοχή μας· πρόκειται για περιοχή με ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία και χρειαζόμαστε χειροπιαστά αποτελέσματα, ουσιαστική πρόοδο προς την ενίσχυση των σχέσεών μας με την περιοχή.

Υπογράμμισε περαιτέρω πως για μια επιτυχημένη Προεδρία απαιτείται συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Από πλευράς της, η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και πρόσθεσε: «Είναι πραγματικά χαρά και τιμή μου που βρίσκομαι ξανά εδώ, αυτή τη φορά συνοδευόμενη από όλα τα μέλη της Διάσκεψης των Προέδρων, που συγκεντρώνει τους επικεφαλής όλων των πολιτικών ομάδων. Έχουμε εδώ οκτώ πολιτικές ομάδες, για να συζητήσουμε για τους επόμενους έξι μήνες».

Η Ρομπέρτα Μέτσολα ανέφερε ακόμα ότι «ο φόρτος εργασίας που έχουμε μπροστά μας είναι ιδιαίτερα υψηλός. Βρισκόμαστε, θα έλεγα, σε ιδιαίτερα εντατικούς ρυθμούς στο νομοθετικό έργο, δεδομένου του αριθμού των ανοικτών φακέλων. Στην πραγματικότητα, τα στοιχεία μας δείχνουν ότι υπάρχουν πέραν των 250 ανοικτών νομοθετικών φακέλων, μεταξύ των οποίων και φάκελοι που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση, του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, της νομοθεσίας για το κλίμα, του ψηφιακού κανονιστικού πλαισίου, καθώς και της απλοποίησης, την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη σοβαρότητα».