Εδώ και δύο σχεδόν χρόνια, 700 μέρες σήμερα για την ακρίβεια, η επικαιρότητα στη Μέση Ανατολή αλλά και παγκοσμίως, μονοπωλείται από το ζήτημα της Γάζας. Υπάρχουν διαλείμματα, βραχύβια συνήθως, όμως βέβαιο είναι πως το η Γάζα επανέρχεται ως το κύριο θέμα.
Μετά δε και από το «τέλος» των πολέμων με τη Χεζμπολάχ και το Ιράν, όπως βέβαια και την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, δύσκολα φαντάζεται κανείς τι θα μπορούσε να βάλει τη Γάζα σε δεύτερη μοίρα, σήμερα ειδικά, με την επιχείρηση του IDF να διευρύνεται.
Φαίνεται όμως πως, σύντομα, όχι μόνο δεν θα χρειάζεται τόσο ισχυρή φαντασία για υποθέσει κανείς τι θα μπορούσε να συμβεί αλλά και ούτε καν θα πρόκειται για υπόθεση πια. Θα είναι γεγονός.
Οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ έχουν προειδοποιήσει την Ιερουσαλήμ ότι ο κίνδυνος κατάρρευσης της Παλαιστινιακής Αρχής, έχει πλέον αυξηθεί δραματικά και την έχουν προτρέψει να λάβει μέτρα το συντομότερο, διαφορετικά (και) το Ισραήλ θα βρεθεί μπροστά σε ένα τεράστιο ζήτημα ασφάλειας, με όσα αυτό συνεπάγεται.
Η κακή κατάσταση στη Δυτική Όχθη δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Το καινούργιο είναι η κρισιμότητά της και το γεγονός πως, κανείς δεν είχε προβλέψει ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να επιδεινωθούν τόσο γρήγορα.
Όταν, πριν από μερικές μέρες, ο Αμερικανός πρέσβης στην Ιερουσαλήμ Μάικ Χάκαμπι δήλωσε πως η Παλαιστινιακή Αρχή αντιμετωπίζει πολύ μεγάλο κίνδυνο κατάρρευσης, η προσοχή όλων στράφηκε στο Ισραήλ καθώς ήταν ηλίου φαεινότερον ότι εάν υπήρχε όντως μια τέτοια πληροφορία, από εκεί θα προερχόταν.
Χρειάστηκαν μόνο μερικά 24ωρα ώσπου να βρεθεί η άκρη και να βγει προς τα έξω. Αν και δεν δημοσιοποιήθηκαν ακόμα πολλές λεπτομέρειες, η Shin Bet, η μυστική υπηρεσία του Ισραήλ για το εσωτερικό φαίνεται να ήταν εκείνη ή μία από εκείνες που έστειλαν τις προειδοποιήσεις στο Πρωθυπουργικό Γραφείο. Και σπανιότατα πέφτει έξω.
Πέρα, λοιπόν από το αυτονόητο, το ότι υπάρχουν μερικές περιοχές στις οποίες η Ραμάλα ασκεί πλέον τυπικά μόνο τον έλεγχο και στις οποίες κουμάντο κάνουν εν πολλοίς οι ισλαμιστές τρομοκράτες – γι’ αυτό άλλωστε και η Παλαιστινιακή Αρχή φτάνει στο σημείο να ζητά τη βοήθεια του Ισραήλ για να τους αντιμετωπίσει στρατιωτικά – υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα το οποίο οξύνεται αδιαλείπτως και σε αυτό έχει τεράστια ευθύνη και η κυβέρνηση Νετανιάχου, ειδικά δε ο ακροδεξιός υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς.
Η μακροχρόνια φθορά της Παλαιστινιακής Αρχής, λόγω των σκανδάλων, της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης, κι αυτή μια πτυχή γνωστή, είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος πια. Η ΠΑ δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις πλείστες των οικονομικών υποχρεώσεών της έναντι των κατοίκων της Δυτικής Όχθης, ειδικά των δημοσίων υπαλλήλων και των δασκάλων, οι παροχές βρίσκονται σε κατάσταση κατάρρευσης και η απαρέσκεια για τη Ραμάλα, αυξάνεται δραματικά μέρα με τη μέρα. Άλλωστε δεν πρέπει κανείς να ξεχνά πως και στη Δυτική Όχθη η στήριξη στους τρομοκράτες της Χαμάς και των άλλων ομάδων είναι συντριπτικά μεγαλύτερη από εκείνη στην ΠΑ και αντίθετα με ότι συμβαίνει στη Γάζα, στη Δυτική Όχθη αυξάνεται.
Στην προσπάθεια αναζήτησης των αιτίων, η απάντηση αφορά δύο αλληλοσυνδεόμενα ζητήματα και εδώ είναι που εισέρχεται αναπόφευκτα στη συζήτηση το όνομα του Σμότριτς. Η απόφασή του να μην αποδίδει στη Ραμάλα τα χρήματα από τις εξαγωγές των Παλαιστινίων (μετά την αφαίρεση ενός μικρού συμφωνημένου ποσοστού το οποίο λαμβάνει το Ισραήλ) ήταν η αρχή της αντίστροφης μέτρησης για την οικονομική κατάρρευση της Παλαιστινιακής Αρχής.
Η κατηγορία του Σμότριτς, ότι δηλαδή η Ραμάλα συνέχιζε να επιβραβεύει επί της ουσίας με ειδικές συντάξεις τις οικογένειες των «μαρτύρων», των τρομοκρατών δηλαδή οι οποίοι σκοτώνονταν σε επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών, δεν αμφισβητείται. Ούτε και η θέση πως πέρα από το αδιανόητου του όλου πράγματος, η τακτική αυτή έκανε το «μαρτύριο» ακόμα πιο ελκυστικό για τους ισλαμιστές και ενεθάρρυνε ουσιαστικά την τρομοκρατία.
Ωστόσο, πολλοί είχαν τότε προειδοποιήσει, υπήρχαν άλλωστε και υπάρχουν έντονες αντιδράσεις μέχρι σήμερα, ότι όσο σωστή και να είναι μία θέση, οι ακρότητες ως απάντηση, όχι μόνο δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές οι θέσεις αλλά και δεν είναι σοφές διότι οδηγούν στα αντίθετα αποτελέσματα, έχοντας μάλιστα αφαιρέσει από εκείνον που καταφεύγει σ’ αυτές την όποια κατανόηση ή διάθεση του έξω κόσμου να ακούσει, πολλώ δε μάλλον να… εισακούσει. Και αυτοί είχαν δυστυχώς απόλυτο δίκαιο.
Η προειδοποίηση της Shin Bet είναι ξεκάθαρη: εάν καταρρεύσει η Παλαιστινιακή Αρχή τότε θα υπάρξει χάος και αναρχία. Επί της ουσίας θα υπάρξει… εξαγωγή της Γάζας στη Δυτική Όχθη. Αυτό είναι ένα σενάριο που κανείς δεν θέλει, πολύ περισσότερο δε αυτή τη στιγμή. Η Δυτική Όχθη δεν είναι Γάζα, είναι πολύ μεγαλύτερη, δεκαπέντε φορές το μέγεθος της Γάζας για την ακρίβεια. Υπάρχουν οικισμοί, υπάρχουν σημεία εύκολης διείσδυσης στο Ισραήλ και πολλά άλλα «τρωτά».
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς γιατί υπό αυτές τις συνθήκες το θέμα της Γάζας μπορεί, παρά τις εκεί δραματικές εξελίξεις να γίνει αυτό οι Αμερικανοί αποκαλούν “yesterday’s news”. Χθεσινές, δηλαδή, ειδήσεις.