Εκατομμύρια άνθρωποι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν, παιδιά έμειναν ορφανά, μια χώρα διαλύεται… Την ίδια ώρα μια ελίτ, αποτελούμενοι από πολιτικούς και επιχειρηματίες, κάνει πάρτι αντλώντας εκατομμύρια και εκφράζοντας παράλληλα πύρινους λόγους περί πατριωτικού καθήκοντος. Ακριβώς όπως το είχε πει ο Άγγλος συγγραφέας, Σαμουέλ Τζόνσον, τρεις σχεδόν αιώνες πριν. «Ο πατριωτισμός είναι το καταφύγιο του κάθε μασκαρά».
Στην Ουκρανία μαίνεται ένας πόλεμος, αλλά ένα τεράστιο σκάνδαλο φαίνεται να στήθηκε στα συντρίμμια της. Δύο υπουργοί της ουκρανικής κυβέρνησης παραιτήθηκαν μετά τις αποκαλύψεις για εμπλοκή σε σκάνδαλο 100 εκατομμυρίων με συμβάσεις προς επιχειρηματίες που επισκευάζουν ενεργειακές υποδομές που πλήττονται από τις ρωσικές επιθέσεις.
Η αποκάλυψη του σκανδάλου έγινε μετά από έρευνα, που διήρκεσε 15 μήνες, από το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU). Η έρευνα επικεντρώθηκε στην κρατική εταιρεία ενέργειας Energoatom, η οποία λειτουργεί τους πυρηνικούς σταθμούς της Ουκρανίας. Σε ηχογραφημένες συνομιλίες που ήρθαν στο φως ακούγονται αξιωματούχοι να συζητούν για δωροδοκίες με εργολάβους και προμηθευτές. «Η Energoatom, με κύκλο εργασιών δισεκατομμυρίων, διοικείτο από στενό φίλο του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Τον Τιμούρ Μίντιτς, ο οποίος –όπως γράφτηκε- έφυγε από τη χώρα λίγο πριν την αποκάλυψη του σκανδάλου. Ο Μίντιτς είναι ιδιοκτήτης της Kvartal, τηλεοπτικού στούντιο στο οποίο μέτοχος ήταν κι ο Ζελένσκι. Η ειρωνεία είναι πως το εν λόγω στούντιο έκανε τη σειρά Servant of the People, μια σάτιρα για τη διαφθορά και πρωταγωνιστή τον Ζελένσκι. Από τη σειρά αυτή έγινε γνωστός και όταν διεκδίκησε την προεδρία της χώρας, ο βασικός λόγος που ψηφίστηκε ήταν η πάταξη της διαφθοράς. Τώρα ο πρώην συνεργάτης θεωρείται ο ενορχηστρωτής του εν λόγω σκανδάλου. Συνδέεται επίσης με την Fire Point, την μεγαλύτερη Ουκρανική εταιρεία παραγωγής drones. Η υπηρεσία NABU ερευνούσε ήδη τις δραστηριότητες της Fire Point, λόγω διογκωμένων τιμών στα drones. Σε ένα κείμενο με τίτλο «Γιατί πολεμούν οι Ουκρανοί; Η απάντηση μπορεί να κρύβεται στο σκάνδαλο διαφθοράς 100 εκατ. δολαρίων», ο Marc Champion, αρθρογράφος του Bloomberg, αφού κάνει μια αναδρομή στην ιστορία της διαφθοράς στην Ουκρανία, γράφει πως δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το ότι το σύστημα διαφθοράς φέρεται να έχει βρει τρόπους να κερδίζει χρήματα από τον πόλεμο. Ομοίως, δεν πρέπει να εκπλαγούμε αν αποδειχθεί ότι υπήρχε ρωσική ανάμιξη στην επιχείρηση. «Οι προπαγανδιστές, τα τρολ, τα bots και οι ομοϊδεάτες της Ρωσίας θα χαρούν. Γιατί εδώ, σίγουρα, υπάρχει η απόδειξη ότι η Ουκρανία δεν είναι άξια βοήθειας, ότι τα χρήματα που θα δοθούν θα κλαπούν, ότι – παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις για δημοκρατία – δεν είναι καλύτερη ή διαφορετική από τον επιτιθέμενο».
