Τι περήφανοι που είναι όλοι τους! Κυβερνήσεις, κόμματα, αποκόμματα, τραπεζίτες, όλο το πολιτικο-οικονομικό σύστημα της χώρας. Ήσυχοι με τη συνείδησή τους. Έσωσαν το τραπεζικό σύστημα, έσωσαν την οικονομία και τους δείκτες και πάνε όλα περίφημα. Τους αξίζει μια τελετή σε κάποια πλατεία να μαζευτεί κόσμος να τους μοιράσει βραβεία.
Την ανακοίνωσε την Τρίτη και η Κεντρική Τράπεζα την επιτυχία. Μέχρι τέλος Αυγούστου τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια μειώθηκαν στα €1,42 δισεκατομμύρια. Τα €608 εκατομμύρια είναι των εταιρειών και τα €785 εκατομμύρια των νοικοκυριών. Ε, αν αυτό δεν είναι θαύμα τότε τι είναι; Μόλις πριν δέκα χρόνια τα κόκκινα δάνεια ήταν €27,5 δισεκατομμύρια. ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ. Τον Μάιο του 2014. Και τώρα έπεσαν κάτω από το ενάμιση δισεκατομμύριο.
Τι στο καλό έγινε; Τύπωσαν εκατομμύρια ευρώ όσοι χρωστούσαν και πλήρωσαν; Μπα. Απλούστατα, αυτά τα €1,42 δισεκατομμύρια κόκκινα δάνεια είναι αυτά που φαίνονται ακόμα στους λογαριασμούς των τραπεζών. Δεν απαλλάγηκαν από €26,8 δισεκατομμύρια επειδή αποπληρώθηκαν. Κάποια, ελάχιστα, πληρώνονται μετά από αναδιαρθρώσεις και δεν θεωρούνται «κόκκινα δάνεια». Μέχρι τέλος Αυγούστου έγινε αναδιάρθρωση για δάνεια ύψους €1,2 δισεκατομμυρίων. Κάποια άλλα ξοφλήθηκαν με ανταλλαγές περιουσιών. Τα περισσότερα από αυτά τα δάνεια των €26,8 δισεκατομμυρίων, τα πούλησαν στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων για να φύγουν από τους λογαριασμούς τους. Τα λεγόμενα «επενδυτικά ταμεία». Όλα ξένων επενδυτών (τι ωραία λέξη!), που περιμένουν απόδοση της επένδυσής τους ενώ κάθονται στην Αμερική ή στην Τσεχία.
Απαλλάγηκαν οι τράπεζες για να είναι καθαρές και περιποιημένες για να ανακοινώνουν κέρδη και μισθούς εκατομμυρίων, αλλά το πρόβλημα το δικό τους, που δημιουργήθηκε από την μεγαλομανία τους, το φορτώθηκε ο κοσμάκης. Κι όσοι δεν αντιλαμβάνονται (πολιτικοί, δημοσιογράφοι αλλά και πολίτες που παριστάνουν τους ηθικολόγους) το έγκλημα που έγινε σε βάρος των πολιτών, και συνεχίζουν να μιλούν για «στρατηγικούς κακοπληρωτές», είναι εγκληματίες.
Με τόση βεβαιότητα το λέω. Εγκληματίες. Όπως έλεγε χτες με επιστολή προς τον Πρόεδρο ο πρώην βουλευτής Οδυσσέας Δημητρίου, «δυστυχώς κάποια κόμματα, με επίκληση την προστασία των κυπριακών τραπεζών, που στην ουσία δεν υπάρχουν πλέον κυπριακές τράπεζες, έχουν καταστρέψει οικονομικά και έχουν αφήσει άστεγους πολλούς συμπολίτες μας που ανέρχονται σε μερικές χιλιάδες».
Αυτή είναι η ωμή πραγματικότητα. Είναι χιλιάδες οι πολίτες αβοήθητοι και απελπισμένοι. Χιλιάδες παραδίδουν τα σπίτια τους γιατί τα δάνεια τους εκτοξεύτηκαν και είναι αδύνατο να τα πληρώσουν. Διότι, το πολιτικό μας σύστημα, όταν αποφάσιζε να στηρίξει τις τράπεζες με κάθε τρόπο, και στη συνέχεια τους επενδυτές που περνούσαν στα χέρια τους τα ακίνητα, δεν τόλμησαν καν να παγώσουν τα δάνεια, λόγω της έκτακτης κατάστασης, της οικονομικής κρίσης, ώστε να μην πολλαπλασιάζονται και να φορτώνονται με χρεώσεις. Ο δανειολήπτης που δεν μπορούσε να πληρώνει, για παράδειγμα, δάνειο €300.000, περίμεναν πώς θα μπορούσε να ξοφλήσει τα διπλάσια και περισσότερα!
Ούτε καν πάγωμα δανείων, όμως. Όπως επέβαλλε η κρίση. Διότι ασκούσαν όλοι κάποιου είδους υψηλή οικονομική πολιτική, απευθείας από το Χάρβαρντ. Με μόνο σκοπό τη σωτηρία των τραπεζών και όχι των νοικοκυριών. Πού να σκεφτούν ότι η κρίση επέβαλλε ακόμα και κούρεμα δανείων, όπως έγινε το κούρεμα των καταθέσεων. Κι αυτό φάνηκε ότι μπορούσε να γίνει όταν άρχισαν οι τράπεζες να πουλούν δάνεια στους επενδυτές. Βρήκα μια είδηση του 2019, που έλεγε ότι η Τράπεζα Κύπρου πούλησε πακέτο δανείων συμβατικής αξίας €245 εκατομμυρίων, με την καθαρή τους αξία να ανέρχεται στα €33,7 εκατομμύρια. Δηλαδή, η τράπεζα είχε διαγράψει περίπου το 86% της συμβατικής αξίας των δανείων αυτών (ΚΥΠΕ, 6/2/2019).
Μπορούσε να τα διαγράψει για να τα πουλήσει αλλά δεν μπορούσε να διαγράψει ούτε ευρώ για τους δανειολήπτες της κάνοντας μαζί τους πιο εύκολες τις συμφωνίες αναδιάρθρωσης. Και φυσικά αυτοί που τα αγόρασαν ζητούσαν και ζητούν μέχρι σήμερα από τους δανειολήπτες όλο το ποσό, πριν την διαγραφή, όχι μόνο αυτά που πλήρωσαν για να τα αγοράσουν. Και πολύ περισσότερα! Διότι αυτοί συνεχίζουν να τα φορτώνουν με τόκους και χρεώσεις.
Δεν ντρεπόμαστε, λέω εγώ.
