Μια από τις θετικότερες εξελίξεις στη δημόσια εκπαίδευση της Κύπρου μέσα στον χρόνο που τελειώνει σε λίγες μέρες, αποτελεί ασφαλώς η θεσμοθέτηση των υπηρεσιών των σχολικών κοινωνικών λειτουργών από το σχολικό έτος 2025-2026, έστω και σε πιλοτική βάση, σε σχολεία με υψηλή παραβατικότητα, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η υπουργός Παιδείας Αθηνά Μιχαηλίδου.
Κουβέντιασα το θέμα με την κοινωνική λειτουργό στο «Σπίτι του Παιδιού» Αλεξάνδρα Ιακωβίδου που υπήρξε ουσιαστικά η πρώτη σχολική κοινωνική λειτουργός στη δημόσια εκπαίδευση, αφού εργάστηκε για 7 χρόνια (2009-2016) διαδοχικά σε τρία σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης στη Λευκωσία. Κρατώ από τη συνομιλία μας τη διαπίστωσή της ότι η αποξένωση των εφήβων από τους γονείς τους και η απουσία πραγματικής οικειότητας και επικοινωνίας μεταξύ τους, που διαχειριζόταν καθημερινά εκείνα τα χρόνια, εξακολουθεί να είναι και σήμερα μια τεράστια τροχοπέδη στην ευημερία αμέτρητων μαθητών και μαθητριών.
Μου περίγραψε την περίπτωση μιας μαθήτριας που κατάφερε να τελειώσει την Γ΄ τάξη του λυκείου στα…20 χρόνια της, αφού την άφηναν στάσιμη στην ίδια τάξη, λόγω απουσιών: «Μου αποκάλυψε ότι θα εγκατέλειπε το σχολείο από την Α΄ τάξη, αν δεν είχε την ευκαιρία να συζητά μαζί μου τα προβλήματά της, που δεν τα συζητούσε με τους γονείς της. Αν δεν συναντούσε έστω ένα άτομο να της δείξει εμπιστοσύνη. Αυτή η έφηβη είχε κάνει χρήση ναρκωτικών, είχε υποστεί σεξουαλική κακοποίηση. Αλλά ήθελε να πάρει το απολυτήριο και να σπουδάσει, γιατί ήταν άριστη μαθήτρια στον κλάδο που επέλεξε»…
Σύμφωνα με την κυρία Ιακωβίδου, «το μεγάλο πρόβλημα πολλών παιδιών είναι ότι οι γονείς τους δεν…ασχολούνται μαζί τους. Από τη μια είναι τα παιδιά που έχουν ό,τι ζητήσουν – λεφτά, ακριβά κομπιούτερ, κινητά τηλέφωνα – αλλά δεν είναι ικανοποιημένα, γιατί δεν είναι με υλικά αγαθά που θέλουν να ικανοποιηθούν. Από την άλλη, είναι αυτά που δεν έχουν τίποτε και είναι εντελώς παραμελημένα. Και στις δύο περιπτώσεις, είναι μόνα τους. Μου λέει ένας μαθητής, «ναι, είμαι θυμωμένος γιατί οι γονείς μου δεν με ρώτησαν ποτέ πώς νιώθω. Κόφτει τους μόνο να διαβάζω, αλλά δεν τους κόφτει πώς νιώθω».
Είναι πολύ σκληρό να βλέπεις παιδιά 15-16 χρόνων να ζητούν απεγνωσμένα να συναντώνται με τους γονείς τους, που σε πολλές περιπτώσεις είναι διαζευγμένοι. Μια μαθήτρια που μένει με τη μάμα της, παρακαλεί κλαίγοντας τον παπά της να τον συναντά συχνότερα, αλλά εκείνος τη…γράφει. Του λέει, «δεν θέλω λεφτά, θέλω να σε δω!». Εκείνος της λέει «αμάν, είσαι σαν τη μάνα σου, παράτα με»…