H συνάντηση που είχε πρόσφατα ο Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα με το διευθύνοντα σύμβουλο της ENI Κλαούντιο Ντεσκάλτσι πέρασε στα ψιλά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Η συνάντηση στην οποία συμμετείχε και ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ καταδεικνύει ότι η Τουρκία αναζητεί ρόλο στα ενεργειακά της ευρύτερης περιοχής.

Όπως ανακοινώθηκε η συνάντηση έδωσε την ευκαιρία να συζητηθούν οι τρέχουσες δυναμικές στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και να εντοπιστούν πιθανές συνεργασίες, ένδειξη ότι η Τουρκία αναζητεί τρόπους για να τοποθετηθεί στην ενεργειακή σκακιέρα.

Το ερώτημα είναι ένα. H Τουρκία θα σεβαστεί επιτέλους το διεθνές δίκαιο και ως εκ τούτου θα συνεργαστεί με τα γειτονικά της κράτη συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου ή επιδιώκει να μπει στο παιχνίδι της ενέργειας συνεχίζοντας την προκλητική της στάση που δεν είναι άλλη από την εφαρμογή πολιτικής κανονιοφόρων και παραβίασης των δικαιωμάτων των γειτονικών της χωρών;

Σύμφωνα με ειδικούς επί ενεργειακών ζητημάτων η συνάντηση Ερντογάν – Ντεσκάλτσι μπορεί να μην οδήγησε σε συγκεκριμένες συμφωνίες, εντούτοις προλειαίνει το έδαφος για επέκταση των κοινών δράσεων μεταξύ των δύο πλευρών. Όπως έγινε γνωστό ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν το ενδεχόμενο διενέργειας ερευνών για φυσικό αέριο.

Ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός δραστηριοποιείται στην κυπριακή ΑΟΖ από το 2013. Η παρουσία της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ ενoχλεί την Τουρκία η οποία το 2018 με πολεμικά πλοία παρεμπόδισε το γεωτρύπανο της εταιρείας το οποίο έπλεε προς τον γεωτρητικό στόχο «Σουπιά» στο θαλάσσιο οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Ήταν μια πειρατική ενέργεια με την οποία επιχείρησε να παρεμποδίσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η στενή συνεργασία που έχει η Κύπρος με την εταιρεία ΕΝΙ επιβεβαιώνεται και από δηλώσεις Ντεσκάλτσι τον περασμένο Φεβρουάριο στην Αίγυπτο, στο περιθώριο της ενεργειακής έκθεσης EGYPES 2025. Ο διευθύνων σύμβουλος του ιταλικού κολοσσού χαρακτήρισε την Κύπρο ως ακρογωνιαίο λίθο για τις δραστηριότητες της εταιρείας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο κ. Ντεσκάλτσι αναφέρθηκε σε ενίσχυση της συνεργασίας με την Αίγυπτο και την Κύπρο, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες και συμβάλλοντας στην ενεργειακή στρατηγική τους.

Η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΝΙ έγινε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Φιλοξενούσας Χώρας μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, συμφωνία που θα επιτρέψει την ταχεία ανάπτυξη του κοιτάσματος «Κρόνος» και τη χρήση των υφιστάμενων υποδομών στην Αίγυπτο για την επεξεργασία και εξαγωγή φυσικού αερίου, αποτελώντας ένα αποφασιστικό βήμα προς τη δημιουργία ενός ενεργειακού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η αντιμετώπιση της οποίας τυγχάνει η Κύπρος από στρατηγικούς συνεργάτες της και ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει στα ενεργειακά ζητήματα την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία, δεν αρέσει στην Τουρκία η οποία είναι προφανές ότι με τις κινήσεις της προσπαθεί να διαδραματίσει ρόλο στην ενεργειακή σκακιέρα.

Μέχρι τώρα η τουρκική πολιτική περιλαμβάνει παρενόχληση ερευνητικών και γεωτρητικών εργασιών που στόχο έχει τη διατάραξη της ενεργειακής συνεργασίας των κρατών της περιοχής και την πρόκληση κρίσεων μετατρέποντας την ενέργεια από εργαλείο συνεργασίας σε εργαλείο διπλωματικής πίεσης προς ικανοποίηση των δικών της συμφερόντων.

Οι χειρισμοί που έγιναν τόσο από την προηγούμενη όσο και από την παρούσα κυβέρνηση με την εμπλοκή ενεργειακών κολοσσών αλλά και των στρατηγικών συνεργασιών που αναπτύχθηκαν με γειτονικά κράτη για θέματα ενέργειας είναι καθοριστικής σημασίας και αποδεικνύεται ότι τα οφέλη που προκύπτουν για την Κύπρο είναι πέραν από οικονομικής άποψης και σημαντικής πολιτικής σημασίας.

Αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δημιουργεί εφησυχασμό, αντίθετα τα ανοίγματα που κάνει η Τουρκία σε ενεργειακούς κολοσσούς πρέπει να προκαλούν κινητοποίηση και αυξημένη επαγρύπνηση αφού τα οικονομικά αλλά και πολιτικά συμφέροντα που διακυβεύονται είναι πολλά.

*Τέως Διευθυντής Γραφείου Τύπου Προέδρου της Δημοκρατίας