Υπάρχουν στιγμές που δεν τις διαβάζεις σε ένα δελτίο Τύπου, τις ζεις.
Και όταν τις ζεις, σε σημαδεύουν για πάντα.
Η παρουσία μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε μια εκδήλωση αφιερωμένη στο πιο ανοιχτό τραύμα της Κύπρου, τους αγνοούμενούς μας, ήταν μια τέτοια στιγμή. Δεν ήταν μια απλή αποστολή, ούτε μια επίσκεψη όπως όλες. Ήταν μια υπενθύμιση της ιστορίας μας, της ευθύνης μας και του καθήκοντος που έχουμε ως Κύπριοι να κρατούμε ζωντανή τη μνήμη.
Η εκδήλωση οργανώθηκε από τον Ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη (ΔΗΚΟ & S&D), με την προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Προσκλητήριο Αγνοουμένων» των Κωνσταντίνου Πατσαλίδη και Γιώργου Αβραάμ. Στην αίθουσα βρίσκονταν άνθρωποι που κουβαλούν όχι απλώς γνώση, αλλά πόνο και αλήθεια: ο Γάλλος Ευρωβουλευτής Mr Francois-Xavier Bellamy, εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ζήτημα των αγνοουμένων της Κύπρου, ακαδημαϊκοί, συγγενείς αγνοουμένων, Ευρωβουλευτές, μέλη θεσμικών οργάνων και πλήθος κόσμου.
Και βέβαια, η εμβληματική μορφή της κυπριακής ψυχής και αξιοπρέπειας, η κυρία Ελένη Φωκά, η δασκάλα του Έθνους.
Η γυναίκα που για 23 χρόνια δίδασκε μέσα στην Καρπασία με κίνδυνο τη ζωή της, που κακοποιήθηκε, φυλακίστηκε, ταπεινώθηκε, αλλά δεν λύγισε. Η γυναίκα που σήκωσε ένα ολόκληρο χωριό στις πλάτες της.
Θα θυμάμαι για πάντα τη στιγμή που πήρε τον λόγο. Η αίθουσα σώπασε.
Μιλούσε όχι απλώς ως μάρτυρας της ιστορίας, αλλά ως ζωντανή απόδειξη ότι η αξιοπρέπεια δεν πεθαίνει ποτέ, ακόμα κι όταν την περνούν μέσα από συρματοπλέγματα.
Ο κύριος Μαυρίδης, με βαθύ συναίσθημα, τόνισε ότι αν σταματήσουμε να αναζητούμε τους αγνοουμένους μας, θα γίνουμε οι ίδιοι αγνοούμενοι των αξιών μας.
Ο κύριος Bellamy, visibly moved, ξεκαθάρισε ότι «είναι τώρα ή ποτέ» για την Ευρωπαϊκή Ένωση να απαιτήσει πλήρη διαφάνεια από την Τουρκία. Δεν ήταν τυπικός λόγος πολιτικού ήταν δέσμευση.
Το ντοκιμαντέρ πρόβαλε όχι μόνο ιστορίες, αλλά πρόσωπα. Πατέρες, αδέλφια, παιδιά που χάθηκαν στον πόλεμο και δεν γύρισαν ποτέ. Μητέρες που πέθαναν χωρίς να γνωρίζουν. Ο πόνος των αγνοουμένων δεν είναι παρελθόν είναι παρόν που δεν λήγει.
Καθώς βρισκόμουν ανάμεσα στο κοινό, μαζί με την ομάδα από την Κύπρο, ένιωσα κάτι που δύσκολα περιγράφεται με λόγια: Το βάρος της ιστορίας, την ευθύνη της γενιάς μας, και την ανάγκη να συνεχίσουμε τον αγώνα, πολιτικό, θεσμικό, ανθρώπινο.
Φεύγοντας από το Κοινοβούλιο, κράτησα μέσα μου τρεις σκέψεις:
- Ότι η Ευρώπη πρέπει να δει το θέμα όχι ως διπλωματικό φάκελο, αλλά ως ανθρώπινο χρέος.
- Ότι η Κύπρος δεν θα ησυχάσει αν δεν δοθεί απάντηση για κάθε αγνοούμενο, ανεξαρτήτως εθνικότητας.
- Ότι εμείς, η νέα γενιά, οφείλουμε να μη συνηθίσουμε τον πόνο, αλλά να τον μετατρέψουμε σε δράση.
Η Κύπρος έχει ακόμη πληγές που δεν έκλεισαν. Αλλά έχει και ανθρώπους που δεν θα αφήσουν τη μνήμη να χαθεί.
Και αυτή η μέρα στις Βρυξέλλες ήταν υπενθύμιση πως η ελπίδα είναι ακόμη ζωντανή.
