Οι διαφραγματοκήλες εμφανίζονται όταν ένα τμήμα του στομάχου προχωρήσει προς τον θώρακα, μέσα από το φυσικό άνοιγμα του διαφράγματος που επιτρέπει στον οισοφάγο τη διέλευση στην κοιλιά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά συμπτώματα όπως καούρα, δυσκολία στην κατάποση και πόνο στο στήθος. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια κατάσταση κατά την οποία το γαστρικό οξύ εισέρχεται στον οισοφάγο λόγω ανεπάρκειας του βαλβιδικού μηχανισμού που υπάρχει στον κατώτερο μέρος του, προκαλώντας διαφορετικού μεγέθους βλάβες και ενοχλήσεις στην ευαίσθητη εσωτερική του επιφάνεια (οισοφαγίτιδα). Εάν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, οι διαβρώσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντική έκπτωση της ποιότητας ζωής με προβλήματα κατάποσης, χρόνιο βήχα, βραχνάδα, συμπτώματα άσθματος, αλλά και σοβαρή δυσπλασία του οισοφάγου (Barrett), που αποτελεί δυνητικώς προκαρκινική βλάβη σε μικρό ποσοστό ασθενών.
Η χειρουργική επέμβαση είναι η πλέον αποτελεσματική θεραπεία για τις διαφραγματοκήλες, αλλά και για κάθε περίπτωση ΓΟΠ που δεν ανταποκρίνεται σε αλλαγές στον τρόπο ζωής ή σε φαρμακευτική αγωγή. Η Ρομποτικά Υποβοηθούμενη Αποκατάσταση Διαφραγματοκήλης – Θολοπλαστική Nissen, είναι μια ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση, που αποτελεί εξέλιξη της καθιερωμένης λαπαροσκοπικής τεχνικής, και χρησιμοποιεί ρομποτικό σύστημα για τη χειρουργική διόρθωση της ΓΟΠ, μέσω μικρών τομών στην κοιλιά, με ταχεία ανάρρωση και ελαχιστοποίηση της ταλαιπωρίας του ασθενούς.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός κάνει μια μικρή τομή στο αριστερό πάνω μέρος της κοιλιάς και εισάγει το ρομποτικό λαπαροσκόπιο, ένα λεπτό σωλήνα με κάμερα και φως, που του επιτρέπει να επισκοπήσει τα ανατομικά σημεία της χειρουργικής επέμβασης. Στη συνέχεια, κάνει πρόσθετες μικρές τομές για να εισάγει τα ρομποτικά εργαλεία και συνδέει – ενεργοποιεί το ρομποτικό σύστημα. Ο χειρουργός κάθεται σε ειδική κονσόλα απέναντι από τον ασθενή και εκτελεί τη χειρουργική επέμβαση με χειριστήρια (joystick), κοιτάζοντας στο εσωτερικό του χειρουργικού πεδίου μέσα από ειδικές διόπτρες που επιτρέπουν τρισδιάστατη, υψηλής ευκρίνειας απεικόνιση. Χάρη στην εξέλιξη των συστημάτων αυτών, ο ιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει ανά πάσα στιγμή υπέρυθρες ακτίνες για να δει «πίσω από την ορατή ανατομία» την κρυφή αγγείωση ή την ακριβή θέση βαθύτερων ανατομικών δομών (τεχνολογία firefly).
Το ρομποτικό σύστημα επιτρέπει μεγαλύτερη ακρίβεια και έλεγχο κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, με αποτέλεσμα λιγότερη βλάβη στους ιστούς, ελαχιστοποίηση της αιμορραγίας, και ταχύτερο χρόνο αποκατάστασης σε σύγκριση με την παραδοσιακή ανοιχτή χειρουργική επέμβαση. Η διαδικασία συνήθως διαρκεί περίπου δύο ώρες και πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία.
Μετά το χειρουργείο, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στις κανονικές δραστηριότητες μέσα σε μία ή δύο εβδομάδες, αν και η έντονη δραστηριότητα θα πρέπει να αποφεύγεται για ένα μήνα περίπου. Θα πρέπει, επίσης, να ακολουθήσουν ειδική δίαιτα με πολύ μαλακές τροφές για μερικές εβδομάδες μετά την επέμβαση για να επιτρέψουν στο στομάχι να επουλωθεί.
Η ρομποτική διαφραγματοκήλη και η αποκατάσταση της ΓΟΠ είναι μια αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς που δεν έχουν βρει ανακούφιση από άλλες θεραπείες. Ωστόσο, όπως με κάθε χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν κίνδυνοι και πιθανές επιπλοκές. Αυτά μειώνονται σημαντικά εάν η επέμβαση πραγματοποιείται από έμπειρη πιστοποιημένη ομάδα ρομποτικής χειρουργικής. Είναι σημαντικό ο ασθενής να συζητήσει τους κινδύνους και τα οφέλη της χειρουργικής επέμβασης με το γιατρό του, για να προσδιορίσει εάν είναι η σωστή επιλογή για εκείνον/εκείνη.
Συνοπτικά, η ρομποτική διόρθωση της διαφραγματοκήλης και της ΓΟΠ, είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική επιλογή για ασθενείς με αυτές τις παθήσεις, προσφέροντας ταχύτερο χρόνο αποκατάστασης και λιγότερες ουλές σε σύγκριση με την παραδοσιακή ανοιχτή χειρουργική επέμβαση. Είναι μια επέμβαση που ζητούν οι ίδιοι οι ασθενείς καθημερινά στο ιατρείο μας. Ευελπιστούμε σύντομα να ενταχθεί στο Γενικό Σύστημα Υγείας, μετά από το πρώτο, μεγάλο βήμα που έγινε ήδη με την κάλυψη της ρομποτικής προστατεκτομής για όλους τους κύπριους ασθενείς.
* Ο δρ. Χειρίδης με καταγωγή από το Καϊμακλί, είναι ο πρώτος Κύπριος χειρουργός που εκπαιδεύτηκε στη Ρομποτική Χειρουργική. Από το 2014 εργάζεται και στην Κύπρο και από το 2018 διδάσκει χειρουργική στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Τον Ιούλιο του 2022 ανανέωσε τη συνεργασία του με την AIMIS Robotics, ως Ρομποτικός Χειρουργός Γενικής Χειρουργικής και έκτοτε χειρουργεί με το ρομποτικό σύστημα daVinci Xi στη Λεμεσό.
