Σπάνιες φωτογραφίες από την εκκλησία της Παναγίας Κανακαριάς στην κατεχόμενη Λυθράγκωμη, που αποτελούν σημαντικό τεκμήριο για την εκκλησία πριν τη σύλησή της, εκτίθενται σε έκθεση που παρουσιάζεται στην κοινότητα της Άλωνας από τις 17 Σεπτεμβρίου.

Οι φωτογραφίες λήφθηκαν από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ μετά τη συντήρηση του μνημείου το 1970 και παρουσιάζονται για πρώτη φορά εκτυπωμένες στην έκθεση αυτή, που επιμελείται η ιστορικός τέχνης Μαρία Παφίτη.

Τα ψηφιδωτά της εκκλησίας της Παναγίας Κανακαριάς είναι σημαντικά δείγματα Βυζαντινής Τέχνης, αφού χρονολογούνται στην περίοδο πριν την εικονομαχία και είναι εξαιρετικά σπάνια.

Η Παναγία με τον Χριστό ως μικρό αγόρι σε δόξα, λεπτομέρεια του άνω μισού της φιγούρας του Χριστού, 1952-1970, Αρχείο Harvard-Dumbarton Oaks Research Library and Collection, αρ.22963812

Η εκκλησία με το εμβληματικό ψηφιδωτό της, που χρονολογείται γύρω στο 525 μ.Χ., συντηρήθηκε μεταξύ 1952-1970 από το ίδρυμα Dumbarton Oaks που ανήκει στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης πραγματοποιήθηκε ενδελεχής φωτογράφηση η οποία έμελλε, όχι μόνο να εικονογραφήσει τον σπουδαίο τόμο που εξέδωσε το Dumbarton Oaks το 1977, αλλά κυρίως να αποτελέσει το σημαντικότερο τεκμήριο που υπάρχει για την εκκλησία της Παναγίας Κανακαριάς πριν την Τουρκική εισβολή και τη σύλησή της.

Οι φωτογραφίες ανήκουν στο αρχείο του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, το οποίο γενναιόδωρα παραχώρησε τα δικαιώματα αναπαραγωγής τους.

Ειδικά για τα εγκαίνια της έκθεσης, εκ μέρους του Πανεπιστημίου Harvard, ο καθηγητής Thomas B.F. Cummins έστειλε γραπτή δήλωση. «Είμαστε ενθουσιασμένοι με την ευκαιρία που δίνεται στο κυπριακό κοινό να μάθει για το ρόλο που έπαιξε το Dumbarton Oaks στην πρόσφατη ιστορία του Ναού της Παναγίας της Κανακαριάς. Είμαστε, επίσης, εξαιρετικά ικανοποιημένοι που το έργο που χορηγήσαμε πριν από πενήντα χρόνια παραμένει επίκαιρο σήμερα».

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου στις 11π.μ. και θα συνοδεύονται από συναυλία του μουσικού Χρίστου Αλεξάνδρου με την μαντολινάτα του. Θα ακολουθήσει δεξίωση που προσφέρουν οι υπεραγορές ΆλφαΜέγα. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Υφυπουργού Πολιτισμού, Δρ. Λίνας Κασσιανίδου.

«Τον Απρίλιο του 2018 είχα τη χαρά και μεγάλη ευλογία να ολοκληρώσω τον επαναπατρισμό του λεηλατημένου ψηφιδωτού του Αποστόλου Ανδρέα της Κανακαριάς, πάντα με την καθοδήγηση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ και την οικονομική στήριξη των Δρ. Ανδρέα Πίττα και κ. Ρόη Πογιατζή» αναφέρει η Μαρία Παφίτη. «Τότε, για τους εορτασμούς του επαναπατρισμού, έφθασαν στην Κύπρο πολλοί προσκεκλημένοι από το εξωτερικό, τους οποίους μαζί με μερικούς συμπατριώτες μας, ξεναγήσαμε σε διάφορες περιοχές του Τροόδους, ανάμεσα στις οποίες ήταν και το χωριό μας, η Άλωνα. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Άλωνας πρόσφερε εγκάρδια φιλοξενία στους ξένους μας και ως ένδειξη ευγνωμοσύνης είχα υποσχεθεί να την ανταποδώσω. Εκείνη την υπόσχεση είναι που επιχειρώ να εκπληρώσω με την παρούσα έκθεση».

Η έκθεση θα παρουσιάζεται στην Άλωνα τουλάχιστον μέχρι το τέλος του φθινοπώρου.

Ψηφιδωτό που απεικονίζει τους Αποστόλους Ανδρέα και Παύλο.