Σε σειρά παρατηρήσεων για το ζήτημα της ανάληψης από τον ΟΑΥ της ευθύνης παραπομπής στο εξωτερικό ασθενών (δικαιούχων του ΓεΣΥ) – με εξαίρεση «πολύ – πολύ επειγόντων περιστατικών» τα οποία θα χρήζουν άμεσου χειρισμού και των οποίων η ευθύνη θα παραμείνει στο Υπουργείο Υγείας – προβαίνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, σε συνέχεια σημερινού δημοσιεύματος στον Φιλελεύθερο.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εμμένει στη θέση ότι η απόφαση για το ποιος θα έχει την ευθύνη διαχείρισης του προγράμματος αποστολής ασθενών στο εξωτερικό είναι πολιτική και τονίζει πως η απόφαση αυτή, όποια και να είναι, απαιτεί την ψήφιση νέων Κανονισμών, που θα διασφαλίζουν το αδιάβλητο της διαδικασίας, ενώ υπό κάποιες προϋποθέσεις, ενδεχομένως να απαιτηθεί τροποποίηση και της νομοθεσίας.
Μεταξύ άλλων, η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει ότι η Υπουργός Υγείας, Πόπη Κανάρη, ζήτησε στις 8.8.2023 και έλαβε στις 10.8.2023 πλήρη κατάλογο για την περίοδο 1.3.2023 – 31.7.2023 όλων των παραπομπών ασθενών στο εξωτερικό, των εργαστηριακών και άλλων εξειδικευμένων αναλύσεων στο εξωτερικό και των αερομεταφορών.
Τονίζει ότι «αντίγραφο των καταστάσεων ζήτησε εκ των υστέρων και έλαβε και η Ελεγκτική Υπηρεσία για σκοπούς μελλοντικού ελέγχου και εναπόκειται στην Υπουργό να αποφασίσει κατά πόσο θα απαντήσει στους συνεχείς ψιθύρους ότι στους καταλόγους αυτούς βρίσκονται επώνυμα πρόσωπα και απουσιάζουν απλοί πολίτες ή ξένοι υπήκοοι», καλώντας την ουσιαστικά με έμμεσο τρόπο να το πράξει.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως αποκαλύπτει σήμερα ο «Φ», η κυβέρνηση έλαβε αποφάσεις και όπως φαίνεται είναι οριστικές για το ζήτημα της αποστολής ασθενών στο εξωτερικών. Σύμφωνα, λοιπόν, με πολιτική απόφαση, οι αποστολές ασθενών στο εξωτερικό, εντάσσονται πολύ σύντομα στο ΓεΣΥ και όπως εξήγησε σε δηλώσεις του στον «Φ» ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο υπουργείο Υγείας θα παραμείνει μόνο ένα μικρό σκέλος του προγράμματος που σήμερα βρίσκεται σε εφαρμογή.
Συγκεκριμένα, σε παρέμβασή της η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει τα ακόλουθα για το ζήτημα:
(α) Το σχέδιο παραπομπής ασθενών στο εξωτερικό ήταν εξαιρετικά παθογόνο και προβληματικό για πάρα πολλά χρόνια. Οι πρώτες προσπάθειες εξυγίανσης ξεκίνησαν από τον Υπουργό Σταύρο Μαλά (2011-2013) και προωθήθηκαν ουσιαστικά από την νυν Γενική Διευθύντρια του ΥΥ. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κάποια παραμένοντα προβλήματα, τα οποία καταγράφηκαν στις Ειδικές Εκθέσεις μας για το ΥΥ (20.8.2018, 20.4.2021 και 21.3.2022).
(β) Στην τελευταία Έκθεση μας (21.3.2022) ρητά αναφέρεται ότι το σχέδιο επιδότησης ασθενών στο εξωτερικό από το ΥΥ, δεν συνάδει με το άρθρο 33 του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου και ότι η Υπηρεσία μας εισηγείται, η όποια πολιτική απόφαση, να ρυθμιστεί νομοθετικά.
(γ) Η Υπηρεσία μας έχει ταυτόχρονα καταγράψει τα τελευταία χρόνια πολύ σοβαρές παθογένειες και καταχρήσεις στο ΓεΣΥ και αναδείξει περιπτώσεις όπου ο ΟΑΥ χειρίστηκε θέματα κατά τρόπο που, συγκρινόμενος με το ΥΥ, τον άφηνε ιδιαίτερα εκτεθειμένο.
(δ) Στη βάση των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας παραμένει στη θέση ότι η απόφαση για το ποιος θα έχει την ευθύνη διαχείρισης του προγράμματος είναι πολιτική. Η απόφαση αυτή, όποια και να είναι, απαιτεί τη ψήφιση νέων Κανονισμών που θα διασφαλίζουν το αδιάβλητο της διαδικασίας. Υπό κάποιες προϋποθέσεις ενδεχομένως να απαιτηθεί τροποποίηση και της νομοθεσίας.
(ε) Σε σχέση με τη διαφαινόμενη απόφαση για διαχωρισμό της ευθύνης ανάλογα με το επείγον (ή πολύ-πολύ επείγον) της κάθε περίπτωσης, θεωρούμε τούτο κακή πρακτική. Εξ ορισμού τα σοβαρά θέματα υγείας που απαιτούν παραπομπή στο εξωτερικό είναι κατά κανόνα επείγοντα και συνεπώς ο διαχωρισμός, με βεβαιότητα θα δημιουργήσει προβλήματα και ασάφεια αρμοδιοτήτων και άρα ευθύνης. Ως εκ τούτου, εφόσον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει αποφασίσει τη μεταφορά της σχετικής ευθύνης στον ΟΑΥ, είναι άποψη μας ότι αυτή θα πρέπει να είναι πλήρης και χωρίς εξαιρέσεις (εκτός φυσικά για τους μη δικαιούχους του ΓεΣΥ).
(στ) Σε πρόσφατο έλεγχο μας στο ΥΥ, διαπιστώσαμε ότι η Υπουργός Υγείας ζήτησε στις 8.8.2023 και έλαβε στις 10.8.2023 πλήρη κατάλογο για την περίοδο 1.3.2023 – 31.7.2023 όλων των παραπομπών ασθενών στο εξωτερικό, των εργαστηριακών και άλλων εξειδικευμένων αναλύσεων στο εξωτερικό, και των αερομεταφορών. Αντίγραφο των καταστάσεων ζήτησε εκ των υστέρων και έλαβε και η Υπηρεσία μας για σκοπούς μελλοντικού ελέγχου. Εναπόκειται στην Υπουργό να αποφασίσει κατά πόσο θα απαντήσει στους συνεχείς ψιθύρους ότι στους καταλόγους αυτούς βρίσκονται επώνυμα πρόσωπα και απουσιάζουν απλοί πολίτες ή ξένοι υπήκοοι.
(ζ) Εφόσον κατατεθούν σχετικό νομοσχέδιο ή Κανονισμοί στην Βουλή, η Υπηρεσία μας θα εκφράσει και εκεί τις τεκμηριωμένες απόψεις και εισηγήσεις της επί του θέματος.
