Νέα διεθνής μελέτη δείχνει ότι τα περιστατικά υπέρτασης σε παιδιά και εφήβους έχουν σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία εικοσαετία, με την παχυσαρκία να αναδεικνύεται ως ο σημαντικότερος παράγοντας πίσω από αυτή τη ραγδαία αύξηση.
Το 2000, ο επιπολασμός της υπέρτασης στους ανηλίκους κυμαινόταν στο 3,2%, όμως έως το 2020 είχε φτάσει στο 6,2%, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο The Lancet Child and Adolescent Health. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 114 εκατομμύρια νέους ανθρώπους παγκοσμίως που ζουν με επικίνδυνα υψηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης.
Ένα επιπλέον 8,2% παιδιών και εφήβων εμφανίζει αυξημένη αρτηριακή πίεση, η οποία δεν πληροί ακόμη τα διαγνωστικά κριτήρια της υπέρτασης, αλλά θεωρείται πιθανός προάγγελος της πάθησης, όπως σημειώνουν οι ερευνητές.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι η αύξηση των περιστατικών συνδέεται άμεσα με την άνοδο της παχυσαρκίας. Σχεδόν 19% των παχύσαρκων ανηλίκων παρουσιάζουν υπέρταση, σε αντίθεση με λιγότερο από 3% εκείνων που έχουν υγιές σωματικό βάρος.
Η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει, μεταξύ άλλων, αντίσταση στην ινσουλίνη και αγγειακές μεταβολές, οι οποίες δυσκολεύουν τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
Η μελέτη αποτελεί μετα-ανάλυση 96 προηγούμενων ερευνών, οι οποίες αφορούσαν συνολικά 443.000 ανήλικους σε 21 χώρες, και υπογραμμίζει ότι ο τρόπος μέτρησης της αρτηριακής πίεσης επηρεάζει σημαντικά τόσο τις διαγνώσεις όσο και τις εκτιμήσεις του επιπολασμού.
Όταν η διάγνωση τίθεται από επαγγελματία υγείας μέσα από τουλάχιστον τρεις επισκέψεις σε ιατρείο, ο επιπολασμός υπολογίζεται στο 4,3%. Όταν όμως λαμβάνονται υπόψη μετρήσεις εκτός ιατρείου, όπως αυτές που γίνονται στο σπίτι, το ποσοστό ανεβαίνει στο 6,7%.
Η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη λόγω της λεγόμενης «συγκεκαλυμμένης υπέρτασης», όπου τα επίπεδα της πίεσης είναι φυσιολογικά στην κλινική εξέταση αλλά αυξάνονται εκτός ιατρείου. Το φαινόμενο αυτό αφορά περίπου 9,2% των ανηλίκων παγκοσμίως, γεγονός που δείχνει ότι πολλά περιστατικά υπέρτασης πιθανόν να μην καταγράφονται.
Αντίθετα, υπάρχει και η περίπτωση παιδιών που εμφανίζουν αυξημένη πίεση μόνο κατά τη μέτρηση στο ιατρείο – συνήθως λόγω άγχους – ενώ οι μετρήσεις στο σπίτι παραμένουν φυσιολογικές. Αυτό υπολογίζεται ότι συμβαίνει στο 5,2% των ανηλίκων, οδηγώντας ενδεχομένως σε λανθασμένη διάγνωση υπέρτασης.
