Ανταλλάζουν πυρά νοσηλευτές και Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, με τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια να μπαίνουν σφήνα στη μεταξύ τους αντιπαράθεση και να υποδεικνύουν στις συντεχνίες ότι εάν ο ΟΚΥπΥ προσπαθήσει να προσλάβει νοσηλευτές για να ικανοποιήσει τα αιτήματα τους, το μόνο που θα πετύχει θα είναι να κλείσει κλίνες στον ιδιωτικό τομέα.
Αφορμή για τον νέο καβγά, που απειλεί με παράλυση τον δημόσιο τομέα της υγείας, αποτέλεσαν οι προειδοποιήσεις των συντεχνιών οι οποίες, είτε δημόσια, είτε με επιστολές τους, ζητούν την άμεση πρόσληψη 120 επιπρόσθετων νοσηλευτών, κάνοντας λόγο για σοβαρή υποστελέχωση των κλινικών και τμημάτων των κρατικών νοσηλευτηρίων. Χθες, οι επικεφαλής των συντεχνιών (ΠΑΣΥΝΟ και Κλάδος νοσηλευτών ΠΑΣΥΔΥ), επανέλαβαν τη δυσφορία τους για τη στάση, που όπως υποστηρίζουν, τηρεί ο ΟΚΥπΥ, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι λόγω της υποστελέχωσης «οι υπερωρίες αποτελούν πλέον μέρος του εβδομαδιαίου προγράμματος» εργασίας τους.
Η απάντηση από τον εκπρόσωπο Τύπου και νοσηλευτικό διευθυντή του ΟΚΥπΥ, Χαράλαμπο Χαριλάου, ήταν άμεση: «Οι συντεχνίες λένε για υπερωρίες. Εμείς κάναμε την έρευνα μας και έχουμε εντοπίσει αρκετές περιπτώσεις κατά τις οποίες, ενώ δεν υπήρχε ανάγκη για υπερωριακή εργασία, τα τμήματα δήλωναν υπερωρίες. Αυτά τα φαινόμενα δεν μπορούν να τα αγνοούν».
Επίθεση κατά των συντεχνιών εξαπέλυσε η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων εκπροσωπώντας τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, με τον πρόεδρό της, Γιώργο Παντελίδη, να τονίζει, μιλώντας στον «Φ», ότι «σε απλά μαθηματικά, το 60%-70% του συνόλου των νοσηλευτών της Κύπρου εργάζονται στον πάροχο, (ΟΚΥπΥ), που καλύπτει το 30%-35% του συνόλου των δραστηριοτήτων του Γενικού Συστήματος Υγείας και ζητούν κι άλλους».
Με αυτά τα δεδομένα η συνέχεια θα είναι μάλλον εκρηκτική και μάλλον είναι και προδιαγεγραμμένη, καθώς ο ΟΚΥπΥ, όπως όλα δείχνουν, δεν προτίθεται να εντάξει στον προϋπολογισμό του 2026 αριθμό προσλήψεων που να αγγίζει τα επίπεδα που οι συντεχνίες διεκδικούν.
Η χθεσινή ημέρα άρχισε με τις έντονες τοποθετήσεις από πλευράς συντεχνιών αλλά και ΟΚΥπΥ.
Ο γενικός γραμματέας της Παγκύπριας Συντεχνίας Νοσηλευτών, Σάββας Ιακώβου, ανέφερε ότι από τον περασμένο Μάιο μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές συναντήσεις με τον ΟΚΥπΥ, προσθέτοντας ότι «είδαμε σε βάθος τη στελέχωση είδαμε εις βάθος τη στελέχωση, είδαμε και το πόσες κλίνες θέλει να αφήσει σε λειτουργία ο Οργανισμός διότι ήδη, εξαιτίας της υποστελέχωσης, έχουν αδρανοποιηθεί αρκετές κλίνες σε διάφορα τμήματα». Σχολιάζοντας τα δεδομένα στον ιδιωτικό τομέα ο κ. Ιακώβου ανέφερε ότι «τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια λειτουργούν στη βάση νομοθεσίας» και υποστήριξε πως «σε κάποιες περιπτώσεις εμείς είμαστε σε χειρότερη θέση (σε ό,τι αφορά τη στελέχωση με νοσηλευτές), ενώ σε κάποια τμήματα βρισκόμαστε περίπου στα ίδια επίπεδα». Παράλληλα, υποστήριξε ότι στο μητρώο νοσηλευτών έχουν εγγραφεί «450 νοσηλευτές εκ των οποίων μόνο οι 130 εργοδοτήθηκαν από το δημόσιο και οι υπόλοιποι είναι στον ιδιωτικό τομέα. Βλέπουμε ότι η κατάσταση συνεχώς χειροτερεύει», πρόσθεσε.
Η απάντηση από πλευράς ΟΚΥπΥ ήταν και πάλι άμεση, με τον Χαράλαμπο Χαριλάου να υποδεικνύει ότι «αν εφαρμόζαμε το μοντέλο, στη βάση της νομοθεσίας, που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα, θα εξοικονομούσαμε μεγάλο αριθμό νοσηλευτών. Να πούμε μόνο ότι η αναλογία στον ιδιωτικό τομέα είναι 70% νοσηλευτές και 30% βοηθητικό προσωπικό. Στον δημόσιο τομέα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Εμείς ως ΟΚΥπΥ είμαστε έτοιμοι να το εφαρμόσουμε, εάν συμφωνούν και οι συντεχνίες».
Η αναφορά, βεβαίως, στα δεδομένα του ιδιωτικού τομέα σχολιάστηκε, σε αρκετά έντονο ύφος και από τον πρόεδρο της ΟΕΒ: «Αυτή η απαίτηση για νέες προσλήψεις και ο ισχυρισμός για υποστελέχωση, έρχεται τη στιγμή που ο ιδιωτικός τομέας εδώ και μήνες προειδοποιεί για την έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού στην Κύπρο και για τον κίνδυνο να υποχρεωθούν τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια να απενεργοποιήσουν κλίνες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σωστή και έγκαιρη εξυπηρέτηση των ασθενών. Το λέμε και το ξαναλέμε αλλά κάποιοι σφυρίζουν αδιάφορα και δεν το λαμβάνουν υπόψη».
«Ακούσαμε μάλιστα», πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΟΕΒ, «ότι στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν περισσότεροι νοσηλευτές από ότι στο δημόσιο. Ακούσαμε ότι έχουν εγγραφεί στο μητρώο νοσηλευτών 450 άτομα και μόνο τα 130 εργοδοτήθηκαν στον δημόσιο τομέα. Είναι άξιο απορίας διότι τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια δεν είδαν τους υπόλοιπους νοσηλευτές».
«Στον ιδιωτικό τομέα ισχύει νομοθεσία, για τον δημόσιο δεν υπάρχει νομοθεσία. Ελπίζουμε ότι με το νέο νομοσχέδιο που ετοιμάζεται θα μπουν οι ίδιες προϋποθέσεις για όλους. Πρέπει κάποιοι να λαμβάνουν υπόψη τους και το γεγονός ότι ανάγκη για νοσηλευτές υπάρχει και εκτός νοσοκομείων. Στα κέντρα αποκατάστασης, το επόμενο διάστημα, θα αναπτυχθούν και κέντρα ή υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας. Νοσηλευτές χρειάζονται ακόμα και στα σχολεία. Δεν μπορούμε να μετράμε μόνο το τι συμβαίνει στους θαλάμους των νοσοκομείων ή στους θαλάμους των κρατικών νοσοκομείων».
Ο ιδιωτικός τομέας χρειάζεται, σύμφωνα με την ΟΕΒ, 350- 400 νοσηλευτές για τις υπάρχουσες ανάγκες. Και πρέπει το υπουργείο Υγείας να μην μένει στις δεσμεύσεις, αλλά να προχωρεί σε πράξεις. Εάν ο ΟΚΥπΥ προσπαθήσει να προσλάβει 120 νοσηλευτές, σημαίνει ότι αντίστοιχος αριθμός ή σχεδόν αντίστοιχος αριθμός νοσηλευτών θα φύγουν από τον ιδιωτικό τομέα να πάνε στον δημόσιο. Πραγματικά, τι θα κάνουμε εάν συμβεί αυτό;».
Οι ανάγκες και οι προθέσεις του ΟΚΥπΥ
Στον ΟΚΥπΥ, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Κλάδου νοσηλευτών της ΠΑΣΥΔΥ, Πρόδρομο Αργυρίδη, εργάζονται συνολικά 3.500 νοσηλευτές. Από αυτούς, οι 2.700 εργάζονται στον κλινικό χώρο.
«Έχει συμφωνηθεί ότι υπάρχει έλλειμμα 70 νοσηλευτών στα τμήματα και από εκεί και πέρα έχουμε αφυπηρετήσεις που έγιναν το 2025 και δεν αντικαταστάθηκαν όλες και τις αφυπηρετήσεις που θα γίνουν το 2026 και πρέπει να αντικατασταθούν». Αυτές οι θέσεις πρέπει να καλυφθούν, είπε ο κ. Αργυρίδης, προσθέτοντας ότι «εμείς περιμένουμε από τον ΟΚΥπΥ να μας ενημερώσει για τις θέσεις που θα περιλάβει στον προϋπολογισμό του 2026. Δώσαμε χρόνο για να μας δοθεί αυτή η απάντηση μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου και μετά, αναλόγως, θα αποφασίσουμε τα επόμενα μας βήματα ως Κλάδος».
Από πλευράς ΠΑΣΥΝΟ οι αποφάσεις, όπως έγινε γνωστό θα ληφθούν στο τέλος αυτής της εβδομάδας.
Από πλευράς ΟΚΥπΥ, πάντως, ο εκπρόσωπος Τύπου του Οργανισμού, απαντώντας σε σχετική ερώτηση ανέφερε ότι: «Ακόμη και αν δεχθούμε ότι υπάρχει ανάγκη για 70 νοσηλευτές, σε ένα σύνολο 3.500, δεν θεωρώ ότι ένας τέτοιος αριθμός μπορεί να δικαιολογήσει τις απειλές για λήψη απεργιακών μέτρων». Και πρόσθεσε: «Στον κλινικό χώρο είναι 2.700 νοσηλευτές. Υπάρχουν όμως και νοσηλευτές τοποθετημένοι σε θέσεις όπως κωδικοποίηση, ποιότητα, ενδοσκοπήσεις, εκπαίδευση και άλλες. Υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να κάνουμε. Να μειωθεί ο αριθμός των νοσηλευτών που υπηρετούν σε τέτοιες θέσεις, ώστε να ενισχυθεί η πρώτη γραμμή».
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσες θέσεις θα περιληφθούν στον προϋπολογισμό, ενώ πρέπει να θυμίσουμε ότι βρισκόμαστε και στο τέλος της περιόδου κατά την οποία το κράτος καλύπτει τα ελλείμματα του Οργανισμού που αυτό θα γίνει στο τέλος του 2026, άρα από εκεί και μετά ο ΟΚΥπΥ πρέπει να λειτουργεί οικονομικά αυτόνομα», κατέληξε ο Χαράλαμπος Χαριλάου.
ΟΕΒ: Η αναβλητικότητα στην υλοποίηση των αναγκαίων αποφάσεων προκαλεί σοβαρούς κινδύνους
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) εκφράζει έντονες ανησυχίες για τις πρόσφατες δημόσιες τοποθετήσεις και απειλές για απεργιακά μέτρα στα νοσηλευτήρια του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), με αφορμή την ισχυριζόμενη υποστελέχωση σε νοσηλευτικό προσωπικό.
Είναι τουλάχιστον ατυχής ο ισχυρισμός ότι οι νοσηλευτές του δημόσιου τομέα πλήττονται περισσότερο από την παγκόσμια έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς κάτι τέτοιο απέχει σημαντικά από την πραγματικότητα και δημιουργεί μια λανθασμένη και παραπλανητική εικόνα.
Σύμφωνα με αναφορές συνδικαλιστών, ο ΟΚΥπΥ χρειάζεται 120 επιπλέον νοσηλευτές, ενώ ήδη εργοδοτεί περίπου 2.800, κυρίως στον κλινικό χώρο. Με απλά μαθηματικά, το 60%– 70% των νοσηλευτών της χώρας εργάζεται σε πάροχο που καλύπτει το 30%– 35% των δραστηριοτήτων του ΓεΣΥ. Η απαίτηση για νέες προσλήψεις στο δημόσιο ουσιαστικά σημαίνει ότι αντίστοιχος αριθμός νοσηλευτών θα μετακινηθεί από τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος θα υποστεί τις συνέπειες μιας ακόμη μεγαλύτερης υποστελέχωσης. Εξίσου προβληματικός είναι και ο ισχυρισμός ότι το 5% των νοσηλευτών στα δημόσια νοσηλευτήρια βρίσκεται σε μακροχρόνια άδεια, την ώρα που στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 1%.
Υπενθυμίζεται ότι τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια λειτουργούν εντός αυστηρού νομοθετικού πλαισίου, το οποίο καθορίζει όχι μόνο τις αναγκαίες υποδομές και προδιαγραφές, αλλά και αυστηρές αναλογίες νοσηλευτικού προσωπικού ανά ασθενή — αναλογίες που είναι μάλιστα υψηλότερες από εκείνες που εφαρμόζονται σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες.
Για αντιμετώπιση της αναγνωρισμένης οξείας έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού τόσο στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια όσο και σε άλλες δομές υγείας, η ΟΕΒ συμμετείχε επανειλημμένα σε συσκέψεις και υπέβαλε συγκεκριμένες, απλές και σαφείς λύσεις:
- παραχώρηση άδειας για εργοδότηση νοσηλευτών με κατάλληλα προσόντα από τρίτες χώρες ως προσωρινή λύση.
- εργοδότηση ξένων νοσηλευτών – αποφοίτων Κυπριακών σχολών Νοσηλευτικής
- προσωρινή τροποποίηση της αναλογίας νοσηλευτών προς ασθενείς στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια.
- εργοδότηση στη βάση αναλογίας ή σε δομές υγείας που δεν υπάρχει επαφή του νοσηλευτή με τον ασθενή και δεν χρειάζεται η γνώση της Ελληνικής γλώσσας.
- αξιοποίηση των φροντιστών υγείας για ενίσχυση των κλινικών/ τμημάτων σε ιδιωτικά και δημόσια νοσηλευτήρια.
- δέσμευση για εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας από τους νοσηλευτές τρίτων χωρών.
Η αναβλητικότητα στη λήψη αποφάσεων και η άσκηση πίεσης μέσω απειλών για απεργίες δεν συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος· αντίθετα, υπονομεύουν τη συνολική λειτουργία του ΓεΣΥ και δημιουργούν αχρείαστη ανασφάλεια στους ασθενείς.
Η πραγματικότητα είναι ξεκάθαρη: τα προβλήματα του δημόσιου τομέα υγείας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με αποστράγγιση του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος ήδη σηκώνει δυσανάλογο βάρος.
Η ΟΕΒ καλεί για πολλοστή φορά το Υπουργείο Υγείας να προχωρήσει επιτέλους στην υλοποίηση όσων έχουν κατ’ επανάληψη εξαγγελθεί, ώστε να καλυφθούν οι άμεσες και πιεστικές ανάγκες του ιδιωτικού τομέα υγείας, ο οποίος απαιτεί τουλάχιστον 400 νοσηλευτές για να μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί ομαλά και με ασφάλεια. Η συνεχιζόμενη αδράνεια δεν αφήνει πλέον περιθώρια και θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα κρίσιμων υπηρεσιών υγείας.
