Ο Λοΐζος Πίπης γράφει για μια άγνωστη στους πολλούς συνάντηση που έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 1922 στην Αθήνα…
Το 1922 ήταν ο τελευταίος αλλά και ο μοιραίος χρόνος της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Η οργάνωση της ήταν ατελής και το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα, ήταν μακριά από τις βάσεις ανεφοδιασμού. Την εποχή εκείνη και συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 1922, η Σοβιετική Ένωση, έστειλε στην Αθήνα μυστικό απεσταλμένο, για να συναντήσει τον τότε Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος, Γιάννη Κορδάτο και μέσω αυτού να προσφέρει στην ελληνική κυβέρνηση τις υπηρεσίες της για μεσολάβηση στην ελληνοτουρκική διένεξη. Η πρόταση του απεσταλμένου της Σοβιετικής Ένωσης, ήταν: Θα έπαυε να ενισχύει υλικά και ηθικά τον Κεμάλ. Θα ασκούσε όλη την επιρροή της, για αυτονομία της Σμύρνης και της γύρω περιοχής. Προς τούτο, θα ζητούσε να σταλεί διεθνής στρατός από Ελβετούς, Σουηδούς και Νορβηγούς, χώρες που δεν μετείχαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για να υποστηρίξει την άποψη αυτή, η Σοβιετική Ένωση, ζητούσε την αναγνώριση της από την ελληνική κυβέρνηση, έστω και ντε φάκτο.
Αποχαιρετώντας τον Σοβιετικό απεσταλμένο ο Γραμματέας του Κόμματος τού είπε: «Προσέχετε κατά την έξοδό σας. Οι σπιούνοι του Γούναρη (πρωθυπουργού της Ελλάδας) παρακολουθούν την οικία μου».
Μετά από μέρες έγινε συνάντηση του Κορδάτου με τον υπουργό Εσωτερικών της κυβέρνησης Γούναρη, τον Αντώνιο Καρτάλη. Στην αναφορά για τον απεσταλμένο της Σοβιετικής Ένωσης, ο υπουργός άρχισε τις ύβρεις: «Παλίοπαιδο άιντε να χαθείς. Ακούς, εκεί να τολμάς να λες πως οι Μπολσεβίκοι, οι άθεοι, οι καταδρομείς της και λυμεώνες της Μεγάλης Ρωσίας, μπορούν να μεσολαβήσουν για να μας βγάλουν από το αδιέξοδο της μικρασιατικής εκστρατείας! Αυτοί βρε, είναι νηστικοί και πεινούν».
Αναλύοντας τη συμπεριφορά του υπουργού των Εσωτερικών της κυβέρνησης Γούναρη, αντιλαμβάνεται ο κάθε ένας πόσο μικρά ή πόσο μουχλιασμένα ήσαν τα κεφάλια των κυβερνώντων. Αν είχαν συνείδηση της ευθύνης τους, ίσως το τραγικό τέλος της εκστρατείας θα αποφεύγετο και η Σμύρνη θα ήταν ζωντανή και υπάρχουσα.
Η τυχοδιωκτική πολιτική της Κυβέρνησης Γούναρη κατακρίθηκε από τους δημοκρατικούς, τους προοδευτικούς και τους κουμμουνιστές, οι οποίοι υπέγραψαν το Φλεβάρη του 1922 το «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ», στο οποίο τονιζόταν η γυμνή και ωμή αλήθεια: «Διά της δουλικής συμπεριφοράς τους κατώρθωσαν να παραστήσουν τον Βασιλέα Κωνσταντίνο ως την ισχυρότερη και σταθερότερη Πολιτική Δύναμη του Τόπου. Ο θεσμός της Βασιλείας είναι πρόξενος εθνικών συμφορών».
Σημείωση: Η κατάσταση στην ΕΔΕΚ μας ανησυχεί. Ζητούμε την τιμωρία των όποιων ή όσων διετάραξαν τον Ύπνο του Αρχηγού της και των Παιδιών του. Η επανεμφάνιση της ΕΔΕΚ στο Προσκήνιο είναι απαραίτητη και υποχρεωτική. Τουλάχιστον, διώχνει εθελόδουλους και απομακρύνει τα σκιάχτρα. Την Κύπρο προσπάθησαν να τη θανατώσουν τα αφρισμένα κύματα του Ερντογάν και ανεμόγυροι της παπαγαλιστικής διακήρυξης του φτωχού «τω Πνεύματι και Πολιτική» Τατάρ. Και όμως, η Κύπρος επέζησε και επιζεί και διατηρείται Περήφανη και Ζωντανή.
