Η απροθυμία των αρμοδίων αρχών, Δήμου Λεμεσού, ΣΑΛΑ και Τμήμα Δημοσίων Έργων να εφαρμόσουν τις εισηγήσεις ειδικής μελέτης που εκπονήθηκε από το υπουργείο Μεταφορών για αντιμετώπιση του προβλήματος της διαχείρισης των ομβρίων υδάτων που σχετίζονται με το τσιμέντωμα εκτάσεων λόγω των νέων μεγάλων αναπτύξεων στην περιοχή Αλυκής Ακρωτηρίου, καταδεικνύει την ολιγωρία για ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ανεξέλεγκτη χωροθέτηση νέων αναπτύξεων στην περιοχή και η ανεπαρκής διαχείριση των ομβρίων υδάτων, αλλάζουν σημαντικά τις ποσότητες γλυκού νερού που φτάνουν στην Αλυκή Ακρωτηρίου, με αποτέλεσμα να αλλάζουν δραματικά τα οικολογικά χαρακτηριστικά του υγροβιότοπου, ο οποίος μετατρέπεται από λιμνοθάλασσα κατά τους χειμερινούς μήνες σε βάλτο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πέντε μήνες μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στη Λεμεσό για αντιμετώπιση των προβλημάτων και των πορισμάτων της συγκεκριμένης μελέτης που κρίθηκε επιτακτική ανάγκη για άμεση εφαρμογή τους, το πρόβλημα παραμένει ακόμα στον αέρα. Η υλοποίηση των εισηγήσεων της μελέτης αναμενόταν να γίνει τόσο από τον Δήμο Λεμεσού, όσο και το Τμήμα Δημοσίων Έργων έτσι ώστε να γίνουν οι απαραίτητες υποδομές που θα είναι απαραίτητες για τη διαχείριση των ομβρίων για τα ιδιωτικά έργα αλλά και τους δημόσιους χώρους (δρόμοι, πεζοδρόμια κ.λπ.). Ωστόσο, Δήμος Λεμεσού, ΣΑΛΑ και Τμήμα Δημοσίων Έργων αρνούνταν να αναλάβουν τον ρόλο αυτό, με αποτέλεσμα ο Υπουργός Μεταφορών να ζητήσει γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα προκειμένου να αποφασίσει ποια είναι η αρμόδια Αρχή. Όλα τα έργα που αδειοδοτήθηκαν στην περιοχή αναμένουν τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για διαχείριση των ομβρίων υδάτων τους.
Η απουσία υποδομής για τη διαχείριση των ομβρίων υδάτων στην περιοχή της Αλυκής Ακρωτηρίου έγινε αντιληπτή κατά την εξέταση της περιβαλλοντικής μελέτης για το καζίνο-θέρετρο «City of Dreams Mediterranean», έργο που βρίσκεται σήμερα στο τελικό στάδιο κατασκευής. Η χωροθέτηση του καζίνο σε μια περιοχή που δεσπόζει σήμερα το λιμάνι Λεμεσού, το εμπορικό κέντρο «My mall» και το υδροπάρκο «Fasouri», οδήγησε σε έντονη αναπτυξιακή τάση με μια σειρά από άλλες αιτήσεις για σύνθετες οικιστικές αναπτύξεις. Περαιτέρω, έχει ήδη χορηγηθεί πολεοδομική άδεια για γήπεδο γκολφ με παρεμφερείς αναπτύξεις, και αναπτύξεις που αφορούν οικοπεδοποίηση και ανέγερση εμπορικών, γραφειακών και οικιστικών αναπτύξεων. Αδειοδοτημένα έργα είναι ο διαχωρισμός 78 οικοπέδων στο Ζακάκι της εταιρείας CPZ, η οικιστική ανάπτυξη Citrus Gardens στους Τσιερκέζους, ο διαχωρισμός 38 οικοπέδων στο Τραχώνι, η οικιστική ανάπτυξη AN Sky Garden στους Τσιερκέζους, η εμπορική ανάπτυξη Walton Tower στο Ζακάκι και ο βιολογικός σταθμός για εξυπηρέτηση του καζίνου. Εντός της περιοχής ελέγχου από τις Βρετανικές Βάσεις αδειοδοτήθηκε φωτοβολταϊκό πάρκο 12ΜW. Εκκρεμεί επίσης η αδειόδοτηση λειτουργίας της οικιστικής ανάπτυξης «Brightbuild Residences».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανατομία εγκλήματος για την Αλυκή Ακρωτηρίου
Με τις συνεχείς νέες μεγάλες αναπτύξεις και το τσιμέντωμα μεγάλων εκτάσεων γης ο όγκος των ομβρίων υδάτων διοχετεύεται εντός της ευρύτερης λεκάνης απορροής που συνδράμει στη δημιουργία επιφανειακών απορροών που καταλήγουν στην Αλυκή Ακρωτηρίου. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά ζητήματα που εντοπίστηκε στην ευρύτερη περιοχή και προβληματίζει την Περιβαλλοντική Αρχή. Οι επιπτώσεις από τη μη ορθολογική και μη ολοκληρωμένη διαχείριση των ομβρίων υδάτων είναι πολλαπλές και σχετίζονται με τους συνεχώς αυξανόμενους κινδύνους πλημμυρών και με την αλλαγή στην ποσότητα και ποιότητα του νερού που καταλήγει κατάντη νοτιότερα στην Αλυκή, με πιθανό αρνητικό αντίκτυπο στην οικολογία του οικοσυστήματος και έξαρση πληθυσμών ανεπιθύμητων εντόμων.
Για να αντιμετωπιστεί το θέμα αυτό, το Τμήμα Περιβάλλοντος ζήτησε από το υπουργείο Μεταφορών την εκπόνηση ειδικής μελέτης για την ολοκληρωμένη διαχείριση των ομβρίων υδάτων που σχετίζονται με όλες τις μεγάλες αναπτύξεις της περιοχής οι οποίες είτε είναι υπό κατασκευή, είτε έχουν ήδη αδειοδοτηθεί είτε έχουν υποβάλει αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας. Στη μελέτη ζητήθηκε να εκτιμηθεί η ποσότητα και η ποιότητα των νερών που διοχετεύονται στην Αλυκή και οι επιπτώσεις τους και να προταθούν μέτρα για επεξεργασία τους, βελτιστοποίηση της διοχέτευσής τους, μετριασμό επιπτώσεων στην οικολογία της περιοχής και πρόγραμμα παρακολούθησης. Έχει επίσης ζητηθεί να εξεταστεί η εφαρμογή Αειφόρου Συστήματος Αποχέτευσης Ομβρίων Υδάτων Αστικών Περιοχών (SUDS) που να συνδυάζει πρακτικές διαχείρισης και κατασκευαστικών έργων που αποσκοπούν στην αποχέτευση και έλεγχο των επιφανειακών νερών με πιο αειφόρο τρόπο σε σχέση με τις παραδοσιακές πρακτικές.
Το Υπουργείο Μεταφορών ανέλαβε και έχει διεκπεραιώσει την εν λόγω μελέτη η οποία έχει αξιολογήσει τα πιο πάνω και έχει καταλήξει σε συγκεκριμένες υποδομές και μέτρα που πρέπει να ληφθούν τόσο από τις κρατικές υπηρεσίες (Τμήμα Δημοσίων Έργων, Δήμος Λεμεσού και ΣΑΛΑ) όσο και από τους ιδιώτες-επενδυτές στην περιοχή. Τα μέτρα αυτά αφορούν τόσο στη διαχείριση των νερών στα τεμάχια των αναπτύξεων, όσο και στη διοχέτευσή τους στην Αλυκή Ακρωτηρίου διασφαλίζοντας τη ποιότητα του νερού αλλά και τον τρόπο διοχέτευσης (όχι σημειακά). Το Τμήμα Περιβάλλοντος συμφώνησε πλήρως με τα πορίσματα της μελέτης και τόνισε την επιτακτική ανάγκη για άμεση εφαρμογή της. Σε μετέπειτα συναντήσεις που έγιναν με το Υπουργείο Μεταφορών τέθηκε και η εναλλακτική λύση τα όμβρια να διοχετεύονται στη θάλασσα, αλλά αυτό δεν έγινε αποδεκτό από το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και το Τμήμα Περιβάλλοντος. Τη θέση για απόρριψη στη θάλασσα ευνοούν οι κοινότητες που φιλοξενούν τις αναπτύξεις και οι οποίες διενεργούν αντιμελέτη.
Όροι για διαχείριση των ομβρίων υδάτων
AN Sky Garden Να εγκατασταθεί σύστημα λιποπαγίδων για ελαιοδιαχωρισμό, ώστε να οδηγούνται εκεί τα όμβρια ύδατα που θα προκύπτουν από την ανάπτυξη πριν τη διοχέτευσή τους στο δημόσιο σύστημα ομβρίων υδάτων που πρέπει να κατασκευαστεί.
Καζίνο Τα όμβρια ύδατα θα συλλέγονται και μετά από επεξεργασία, θα οδηγούνται μέσω δύο οχετών στον δημόσιο αγωγό και θα καταλήγουν μετά από καθαρισμό στη λίμνη Μακριά.
Βιολογικός σταθμός για το Καζίνο Ο αγωγός μεταφοράς των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων προς τους χώρους άρδευσης να είναι υπόγειος και διπλής κάλυψης έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαρροή, όπου εφαρμόζεται.
Limassol Greens Golf Resort Η εγκατάσταση πρέπει να διαθέτει δίκτυο συλλογής των ομβρίων υδάτων, το οποίο να καλύπτει τους χώρους των εγκαταστάσεων.
Sunset Gardens Να κατατεθεί πρόγραμμα παρακολούθησης για τα όμβρια ύδατα ένα χρόνο μετά την έκδοση άδειας οικοδομής, με μετρήσεις της ποσότητας και ποιότητας των υδάτων που καταλήγουν στην Αλυκή.
Walton Tower Τα όμβρια ύδατα να διοχετεύονται στο υπέδαφος εντός του τεμαχίου του έργου, με τη χρήση αειφόρων συστημάτων αποχέτευσης ομβρίων.
Διαχωρισμός 78 οικοπέδων CPZ Να εφαρμοστούν οι εισηγήσεις της υδρολογικής και υδραυλικής μελέτης που εκπονήθηκε από τους μελετητές.
Διαχωρισμός 38 οικοπέδων Lanitis Να υποβληθεί στο Τμήμα Περιβάλλοντος για έγκριση υδρολογική μελέτη, στην οποία να εξηγείται ο τρόπος διαχείρισης των ομβρίων με συγκεκριμένο σχεδιασμό.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ανεπαρκής η διαχείριση
Στη σημαντικότερη περιοχή της Κύπρου για τα πουλιά, την Αλυκή Ακρωτηρίου, τροποποιήθηκαν πολεοδομικές ζώνες και αδειοδοτήθηκαν μεγάλης κλίμακας αναπτύξεις, χωρίς να υπάρχουν τα αναγκαία δίκτυα δημόσιων υποδομών. Η ευρύτερη περιοχή βόρεια της Αλυκής, πλέον αλλάζει εντελώς χαρακτήρα και χρήση γης, καθότι από γεωργική μετατρέπεται σε οικιστική, τουριστική και εμπορική, χωρίς καν την ύπαρξη δικτύων διαχείρισης ομβρίων υδάτων. Εγκρίθηκαν έργα και επιβλήθηκαν όροι για διαχείριση των ομβρίων υδάτων, χωρίς να διασφαλιστεί η δυνατότητα εφαρμογής τους. Και ενώ υπάρχουν μελέτες, όροι και εισηγήσεις για ρύθμιση του θέματος, ο καθένας προτείνει ό,τι θέλει με αποκορύφωμα να επανέλθει θέμα να διοχετεύονται σε αγωγό που καταλήγει στη θάλασσα. Το Υπουργείο Μεταφορών πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του, να σταματήσει να παίζει πινγκ πονγκ και να εφαρμόσει άμεσα τις εισηγήσεις της δικής του μελέτης.
