Η μεταφορά και διάδοση της γνώσης για τη θάλασσα, που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής που είναι γνωστή ως γαλάζια ανάπτυξη, αποτελούν έννοιες σημαντικές για μια νησιωτική χώρα όπως τη δική μας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η γαλάζια οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απασχολεί πέραν των 4 εκατομμυρίων ατόμων, με συνολικό κύκλο εργασιών πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η γαλάζια οικονομία αποτελεί σημαντικό κομμάτι της όλης προσπάθειας που γίνεται από κοινού με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το Σχέδιο Ανάκαμψης, για μια καλύτερη Ευρώπη. Όλα αυτά μαζί θα καθορίσουν και την Ευρωπαϊκή οικονομία.
Για τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία, προϋπόθεση είναι η προστασία των ωκεανών και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Η προστασία των θαλάσσιων πόρων και οικοσυστημάτων αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κλιματική αλλαγή από μόνη της έχει αξιοσημείωτη επίδραση στη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Τεράστια είναι η συμβολή και των τομέων της θαλάσσιας οικονομίας, με την ανάγκη για μετάβαση από την εκμετάλλευση της θάλασσας για οικονομικούς σκοπούς στη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων.
Συγκεκριμένα, τομείς της θαλάσσιας οικονομίας όπως θαλάσσιες και λιμενικές δραστηριότητες, αλιεία, εξορύξεις και τουρισμός απαραιτήτως πρέπει να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, μειώνοντας τους επιβαρυντικούς για το περιβάλλον παράγοντες.
Σημαντικό μερίδιο από το σύνολο εκπομπών CO2 προέρχεται από τις μεταφορές στη ναυτιλία, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος. Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % («fit for 55») έως το 2030 απαιτεί την απαλλαγή ανθρακούχων εκπομπών από την ναυτιλία και συνάμα την στροφή προς καινοτόμες τεχνολογίες και την χρήση οικολογικών καυσίμων.
Οι 17 στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εκφράζουν τις σύγχρονες προκλήσεις ανά τον κόσμο στους τομείς της οικονομίας, της κοινωνίας, του περιβάλλοντος και της διακυβέρνησης, θέλοντας να συμβάλουν στην επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο ΣΒΑ 14 – Ζωή στο νερό, στόχο έχει την προστασία των ωκεανών και της βιωσιμότητα τους. Επίσης, την εφαρμογή διεθνούς νομοθεσίας και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων για προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και την παράλληλη μείωση της υδάτινης μόλυνσης. Η ενσωμάτωση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης στις επιχειρήσεις είναι πλέον απαραίτητη, με τα δείγματα καλών πρακτικών ολοένα και να πολλαπλασιάζονται.
Ο μεγαλύτερος στόχος και συνάμα πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι η διάχυση της πληροφόρησης για τα νέα περιβαλλοντικά δεδομένα στα οποία οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσαρμοστούν. Σημαντική είναι η αναγνώριση του ρόλου που πρέπει να διαδραματίσει ο κάθε οργανισμός στη προστασία του περιβάλλοντος.
Θεμελιώδης πυλώνας για την διαφύλαξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι η περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Ο μαθητικός κόσμος μπορεί να γίνει φορέας της αλλαγής που μέσω της γνώσης και εκπαίδευσης που θα τους προσφερθεί, θα επηρεάσουν την ευρύτερη κοινωνία στην οποία ζουν ως προς την προστασία της θάλασσας.
Το Επιμελητήριο Λεμεσού συμμετέχει από την πρώτη στιγμή ως εταίρος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Maritec-X (Marine and Maritime Research, Innovation, Technology Centre of Excellence) μέσω του οποίου έχει δημιουργηθεί το Κυπριακό Ινστιτούτο για την Θάλασσα και την Ναυτιλία (CMMI), ένα Διεθνές Κέντρο Αριστείας με έδρα την Κύπρο και σκοπό την προώθηση της επιστημονικής και επιχειρηματικής καινοτομίας σε θέματα ναυτιλίας και θαλάσσιας ζωής.
Η επιστημοσύνη και τεχνογνωσία του CMMI, μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στην ανάπτυξη του θαλάσσιου εγγραμματισμού, σε συνεργασία πάντοτε με την εκπαιδευτική κοινότητα, στη διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης αλλά και στην καλλιέργεια γαλάζιων δεξιοτήτων.
Συνεχίζοντας την πρωτοβουλία που ξεκίνησε το CMMI από το 2021, το Επιμελητήριο Λεμεσού διοργάνωσε με επιτυχία διαγωνισμό για την ονοματοδοσία ενός φυσικού θαλάσσιου υφάλου, με τίτλο «Δώστε όνομα σε έναν ύφαλο». Σκοπός του να δώσει την ευκαιρία στους μαθητές/μαθήτριες να εμπλακούν ενεργά στη διαδικασία ονοματοδοσίας, και μέσα από τη διαδικασία αυτή, να αποκτήσουν γνώσεις και να αναπτύξουν δεξιότητες στο πλαίσιο του θαλάσσιου εγγραμματισμού.
Σημαντική και η συνδιοργάνωση του συνεδρίου «Θαλάσσιος εγγραμματισμός στη δημοτική εκπαίδευση» με το CMMI και το επαρχιακό γραφείο ΠΟΕΔ Λεμεσού, που σκοπό είχε να εισαγάγει την έννοια και τον σημαντικό ρόλο του θαλάσσιου εγγραμματισμού στην εκπαίδευση, επιμορφώνοντας τους εκπαιδευτικούς σε θέματα σχετικά με την προστασία και την βιωσιμότητα της θάλασσας.
Η ανάδειξη της γαλάζιας ανάπτυξης, η σωστή αξιοποίηση και παράλληλα προστασία της θάλασσας είναι ευθύνη όλων μας, με τις επιχειρήσεις να έχουν καίριο ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια βιώσιμη μπλε οικονομία.
Ανώτερη Λειτουργός ΕΒΕ Λεμεσού
