Στην εποχή της αυξανόμενης επίγνωσης για την κλιματική αλλαγή και την ανάγκη για ένα βιώσιμο μέλλον, τα πράσινα κτήρια αναδεικνύονται ως ένα βασικό στοιχείο στην προσπάθεια για μείωση της ανθρώπινης επίδρασης στο περιβάλλον.
Η πιστοποίηση ενός κτηρίου ως “πράσινου” απαιτεί τη συμμόρφωσή του με συγκεκριμένους κανόνες και προδιαγραφές που θέτουν διεθνείς οργανισμοί. Αυτοί οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ολιστικές μεθόδους περιβαλλοντικής βαθμονόμησης κτιρίων, κατατάσσοντας τα κτίρια βάσει των περιβαλλοντικών τους χαρακτηριστικών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θεσπίσει κανονισμούς και υποχρεώσεις για την αναφορά και αξιολόγηση των επιδόσεων βιωσιμότητας των κτηρίων καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους. Οι πολιτικές της ΕΕ για τα κτήρια επιδιώκουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, καλύπτοντας τη βιωσιμότητα όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση πόρων, καθώς και θέματα υγείας και ασφάλειας τόσο για νεόδμητα κτίρια όσο και για την ανακαίνιση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος.
Με βάση τα κριτήρια και τις προδιαγραφές, ένα πράσινο κτήριο δεν είναι απλώς ένα κτήριο που χρησιμοποιεί φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες, αλλά ένα κτήριο που σχεδιάζεται και λειτουργεί με γνώμονα την αειφορία και την ευημερία των χρηστών. Βασικές παράμετροι αποτελούν:
Ενεργειακή Απόδοση:
Τα πράσινα κτήρια επιδιώκουν τη χρήση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων και υλικών, καθώς και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της καλύτερης μόνωσης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Υλικά και Πόροι:
Τα πράσινα κτήρια χρησιμοποιούν υλικά που είναι φιλικά προς το περιβάλλον, όπως ανακυκλώσιμα υλικά και υλικά με χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα. Η επιλογή των υλικών λαμβάνει υπόψη τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και των αποβλήτων κατά την κατασκευή και τη λειτουργία του κτιρίου.
Ποιότητα Εσωτερικού Περιβάλλοντος
Τα πράσινα κτίρια δίνουν έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος για τους κατοίκους τους. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση φυσικού φωτισμού, τον καλό αερισμό και την αποφυγή τοξικών χημικών ουσιών στα υλικά.
Υγιεινή και Βιωσιμότητα:
Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση εναλλακτικών μεθόδων διαχείρισης αποβλήτων, την προώθηση της χρήσης μέσων μεταφοράς με χαμηλές εκπομπές και την προστασία της φυσικής ποικιλομορφίας.
Επιπρόσθετα, ένα πράσινο κτήριο δεν στοχεύει μόνο στην αποδοτική χρήση ενέργειας και πόρων, αλλά και την ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών για τη βελτίωση της λειτουργίας και της απόδοσης των κτιρίων, την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον και τη βελτίωση της ποιότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, η μετατροπή ενός κτηρίου σε πράσινο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διττή μετάβαση (twin transition), δηλαδή τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό ενός κτιρίου.
Οι προσεκτικά σχεδιασμένες αρχιτεκτονικές λύσεις, όπως η εκμετάλλευση του ηλιακού φωτισμού και η βελτιστοποίηση της φυσικής κυκλοφορίας του αέρα, μπορούν να μειώσουν σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας και το αποτύπωμα άνθρακα ενός κτηρίου.
Εντούτοις, η πράσινη μετάβαση δεν περιορίζεται μόνο σε φυσικές λύσεις. Η εφαρμογή τεχνολογιών διαχείρισης κτιριακών συστημάτων, όπως οι έξυπνες αισθητήρες και οι αυτόματες ρυθμίσεις, μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και στη βελτίωση της επίδοσης του κτηρίου.
Επιπρόσθετα, η ψηφιακή μετάβαση συμπληρώνει την πράσινη μετάβαση με την εφαρμογή τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στον τομέα της κατασκευής και της λειτουργίας των κτηρίων. Οι ψηφιακές πλατφόρμες μπορούν να συλλέξουν και να αναλύσουν δεδομένα σχετικά με την ενεργειακή κατανάλωση και τη λειτουργία των συστημάτων κτηρίων, επιτρέποντας την εντοπισμό περιθωρίων βελτίωσης και τη λήψη αποτελεσματικών αποφάσεων. Επιπλέον, οι τεχνολογίες διασύνδεσης μπορούν να επιτρέψουν τον έλεγχο και τη διαχείριση των συστημάτων κτιρίων από απόσταση, μειώνοντας το κόστος λειτουργίας και βελτιώνοντας την απόδοση.
Μέσω της ολοκληρωμένης προσέγγισης της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, τα κτήρια μπορούν να μετατραπούν σε πιο αειφόρα και αποδοτικά, ενώ παράλληλα προσφέρουν ένα υγιές και άνετο περιβάλλον για τους κατοίκους και τους χρήστες τους. Αυτή η συνδυασμένη προσέγγιση αντιπροσωπεύει το μέλλον της κτηριακής βιομηχανίας και την ελπίδα για ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον.
Είναι στο χέρι μας, λοιπόν, να συνεισφέρουμε όλοι για έναν πράσινο και καθαρό πλανήτη και ένα μέλλον βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης για εμάς και τα παιδιά μας. Υπάρχει η γνώση, υπάρχει η τεχνολογία, υπάρχουν τα μέσα. Το μόνο που χρειάζεται από εμάς είναι η θέληση και η συλλογικότητα.
* Λειτουργός στο Τμήμα Ευρωπαϊκών Θεμάτων & Προγραμμάτων, ΚΕΒΕ
