Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ παραμένει σε φάση αναμονής, με τον Σεπτέμβριο να θεωρείται κομβικός για τις επόμενες αποφάσεις, ενώ η διεθνής οικονομική συγκυρία επηρεάζει το ευρώ και τις αγορές της Ευρωζώνης.
Σε περίοδο αυξημένων αβεβαιοτήτων εισέρχεται η νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) από τον Σεπτέμβριο, καθώς η ηγεσία της Τράπεζας αναμένει τα επόμενα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού προτού καθορίσει τις νέες κινήσεις της.
Παρά την πρόβλεψη της Eurostat ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ανήλθε στο 2% τον Ιούλιο, οι εκτιμήσεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ συγκλίνουν προς μια προσωρινή παύση στις αλλαγές επιτοκίων, αφού οι στόχοι σταθερότητας τιμών θεωρούνται ότι έχουν επιτευχθεί.
Η ΕΚΤ έχει προχωρήσει ήδη σε οκτώ μειώσεις επιτοκίων, φτάνοντας τα βασικά επιτόκια σε ουδέτερα επίπεδα, ισοδύναμα με τον τρέχοντα πληθωρισμό. Ωστόσο, η πρόεδρος της ΕΚΤ υπενθύμισε στη συνεδρίαση του Μαΐου ότι η οικονομική επιβράδυνση ή πιθανή ύφεση της Ευρωζώνης παραμένει υπό στενή παρακολούθηση, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος αποπληθωρισμού.
Ανθεκτικότητα αλλά και προκλήσεις
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, η οικονομία της Ευρωζώνης κατέγραψε οριακή ανάπτυξη 0,1% το β’ τρίμηνο του 2025, γεγονός που ενισχύει τη θέση της ΕΚΤ για διατήρηση των επιτοκίων. Η σχεδιαζόμενη αύξηση των αμυντικών δαπανών από το 2026 θεωρείται δυνητικός αναπτυξιακός μοχλός για την ΕΕ.
Παράλληλα, η νέα συμφωνία ΕΕ–ΗΠΑ για τους δασμούς συνοδεύεται από παράλληλες διαπραγματεύσεις των Γερμανίας, Γαλλίας και Ιταλίας με την Ουάσιγκτον για χαλάρωση των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο. Ωστόσο, οι ΗΠΑ αναμένεται να απαιτήσουν ανταλλάγματα, όπως συμβάσεις για αγορά LNG και στρατιωτικού εξοπλισμού, γεγονός που ενδέχεται να προκαλέσει ανακατατάξεις στο εμπορικό ισοζύγιο της Ευρωζώνης.
Πίεση και αβεβαιότητα από τις ΗΠΑ
Ιδιαίτερο βάρος στις αποφάσεις της ΕΚΤ έχουν και οι εξελίξεις στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED). Ο Πρόεδρος Τραμπ διαφωνεί με την πολιτική επιτοκίων του Τζερόμ Πάουελ και επιδιώκει την απομάκρυνσή του πριν από τη λήξη της θητείας του, τον Μάιο του 2026.
Οι πιέσεις αυτές δημιουργούν αστάθεια στις αγορές συναλλάγματος, με το ευρώ να έχει ενισχυθεί κατά 13,7% έναντι του δολαρίου από την αρχή του 2025. Η υπεραξία αυτή λειτουργεί έμμεσα ως «πρόσθετος δασμός» για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, επιδεινώνοντας τις εμπορικές επιδόσεις της Ευρωζώνης στις ΗΠΑ.
Σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, η ΕΚΤ φαίνεται να τηρεί στάση αναμονής, αξιολογώντας ισοζύγια κινδύνου μεταξύ πληθωριστικής πίεσης, επιβράδυνσης και διεθνών προκλήσεων, ενόψει των φθινοπωρινών συνεδριάσεών της.
