Παρόλο που η πράσινη φορολογία επί των καυσίμων θα επιβληθεί οριστικά αρχές του 2024 και για τον σκοπό αυτό ετοιμάζονται, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, σχετικά νομοσχέδια, η Κυβέρνηση ακόμη δεν έχει καταλήξει στο ποσοστό πρόσθετης φορολόγησης των πολιτών μέσω του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα ή δεν θέλει να το δημοσιοποιήσει για την ώρα.
Δηλαδή, λίγους μήνες πριν από την επιβολή νέου επώδυνου φόρου, σε μια περίοδο που η κοινωνία υποφέρει από πληθωρισμό, ακριβότερες δόσεις δανείων και πανάκριβα ενεργειακά προϊόντα, οι πολίτες δεν γνωρίζουν την επιπρόσθετη επιβάρυνση που θα έχουν, όπως δεν γνωρίζουν ούτε τα κόμματα, ούτε οι βουλευτές, ούτε οι κοινωνικοί εταίροι.
Η Κυβέρνηση διαβεβαίωσε και χθες την κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ότι για να μετριαστούν οι επιπτώσεις στους καταναλωτές ετοιμάζονται αντισταθμιστικά μέτρα. Όπως έγραψε πρόσφατα ο «Φιλελεύθερος», τα αντισταθμιστικά θα καθοριστούν μετά την ολοκλήρωση σχετικής μελέτης που διεξάγει το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΚΟΕ).
Είναι αναπόφευκτη
Κατά τη χθεσινή συζήτηση στην Επιτροπή Εμπορίου, το Υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισε πως η Κύπρος δεν μπορεί να μην υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνεπώς η πράσινη φορολογία θα εφαρμοστεί αρχές 2024.
Όπως εξήγησε η εκπρόσωπος του υπουργείου Νάγια Συμεωνίδου, η «ουδέτερη φορολογική μεταρρύθμιση» θα εφαρμοστεί για να αλλάξουν οι περιβαλλοντικές συμπεριφορές των πολιτών. Σημείωσε πως δεν έχουν υπολογιστεί τα ποσοστά με τα οποία θα επιβαρυνθούν οι πολίτες, επισημαίνοντας πως για τον σκοπό αυτό είναι σε εξέλιξη μελέτη. Όπως εξήγησε, η πράσινη φορολογία στα καύσιμα θα είναι ανάλογη με το αποτύπωμα τους στην οικονομία και το είδος του καυσίμου. Σύμφωνα με την ίδια, η πράσινη φορολογία θα συμβάλει στη μείωση των ρύπων κατά 12%.
Ούτε στο Σχέδιο
Το ύψος της πράσινης φορολογίας δεν καθορίζεται ούτε και στο κυπριακό Σχέδιο Ανάκαμψης, όπως δεν καθορίζονται ούτε και τα αντισταθμιστικά μέτρα, αφού προφανώς πρέπει πρώτα να αποφασιστεί το ύψος της φορολογίας και ανάλογα να αποφασιστούν αντισταθμιστικά μέτρα.
Στο Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνονται περιγραφικά οι δεσμεύσεις έναντι της Κομισιόν. Στη συνιστώσα για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα αναφέρεται πως θα πρέπει η Κύπρος να πετύχει τους εθνικούς στόχους για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι 2030. Ειδικότερα, να αυξήσει το μερίδιο των ΑΠΕ στο 23% της συνολικής ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας και στο 26% της συνολικής ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και να διατηρήσει το 39% στη θέρμανση και ψύξη και φθάσει στο 14% στον τομέα των μεταφορών.
Οι δεσμεύσεις περιλαμβάνουν επίσης μεταρρυθμίσεις για την εισαγωγή πράσινης φορολογίας, την ανεξαρτησία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς από την ΑΗΚ, καθώς και την ίδρυση ψηφιακών ενιαίων καταστημάτων για την αδειοδότηση έργων ΑΠΕ.
Τι εξετάζει η μελέτη
Η μελέτη του Πανεπιστήμιου Κύπρου, η οποία υπολογίζεται να ολοκληρωθεί τέλη του χρόνου, επικεντρώνεται στην οικονομετρική εκτίμηση και στην επίδραση που θα έχει η πράσινη φορολογία στην ευημερία των νοικοκυριών. Λαμβάνονται υπόψη τα μικροοικονομικά στοιχεία που αφορούν τις καταναλωτικές δαπάνες, τα εισοδήματα και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των νοικοκυριών στην Κύπρο. Δηλαδή, θα ληφθούν υπόψη τόσο η εισοδηματική τάξη, όσο και το μέγεθος και η σύνθεση κάθε νοικοκυριού.
Παράλληλα, θα προσδιοριστεί το αντισταθμιστικό ποσό που θα μπορούσε να δοθεί στα νοικοκυριά για να επανέλθουν στο αρχικό τους επίπεδο ευημερίας. Θα εξεταστούν και εναλλακτικά μέτρα, με βάση τα οποία μπορεί να δοθεί αντιστάθμισμα, ούτως ώστε η πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση να μην έχει αρνητικές επιπτώσεις, να είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και να επιτύχει τον στόχο της.
Θα γονατίσουν οι πολίτες
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου Κυριάκος Χατζηγιάννης, διερωτήθηκε κατά πόσο οι πολίτες αντέχουν να επιβαρυνθούν με πρόσθετη φορολογία.
Ο επίσης βουλευτής του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, υποστήριξε ότι εδώ και χρόνια θα έπρεπε να τεθεί αίτημα για μια ξεχωριστή νησιώτικη ευρωπαϊκή πολιτική σε όλα τα θέματα, περιλαμβανομένης της πράσινης μετάβασης.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα, σχολίασε πως την ώρα που οι πολίτες δεινοπαθούν από την ακρίβεια, η πράσινη φορολογία θα αποτελέσει το κερασάκι στην τούρτα. Απηύθυνε έκκληση στο Υπουργείο Οικονομικών να ζητήσει από την ΕΕ αναβολή της επιβολής της φορολογίας.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης, ανέφερε ότι δεν επιβάλλεται ξαφνικά η πράσινη φορολογία και είναι γνωστό εδώ και κάποια χρόνια ότι η πράσινη μετάβαση, που είναι στόχος της ΕΕ, θα έχει τεράστιο κόστος.
